สถาบันล้านนาศึกษา

Rating: 3.7/5 (7 votes)

วันเปิดทำการ: วันจันทร์–วันเสาร์ (ปิดวันอาทิตย์และวันหยุดนักขัตฤกษ์)

เวลาเปิดทำการ: 10.00–15.30 น.

 

สถาบันล้านนาศึกษา ตั้งอยู่ภายในอาคารเทพรัตนราชสุดา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ บนถนนช้างเผือก เป็นหนึ่งในสถานที่ที่เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่อยากทำความรู้จักล้านนาให้ลึกซึ้งกว่าภาพจำทั่วไป อาคารแห่งนี้ออกแบบด้วยสถาปัตยกรรมล้านนาประยุกต์ สูง 4 ชั้น มีพื้นที่ใช้สอยราว 1,950 ตารางเมตร ภายในรองรับทั้งนิทรรศการถาวร กิจกรรมวัฒนธรรม และการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการด้านศิลปวัฒนธรรมล้านนา ทำให้ที่นี่ไม่ได้เป็นเพียงอาคารเรียนรู้ของมหาวิทยาลัยเท่านั้น แต่เป็น “พื้นที่กลาง” ที่เชื่อมโยงโลกของวิชาการเข้ากับวิถีชีวิตและมรดกทางวัฒนธรรมของผู้คนในภาคเหนืออย่างกลมกลืน

 

เมื่อก้าวเข้าสู่ตัวอาคาร ผู้มาเยือนจะพบกับนิทรรศการเกี่ยวกับวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ล้านนาในแปดจังหวัดภาคเหนือตอนบนที่ถูกจัดแสดงอย่างเป็นระบบ ทั้งไทยยวน ไทยลื้อ ไทยเขิน ไทยยอง ไทยใหญ่ และชนเผ่าลัวะ แต่ละกลุ่มมีประวัติความเป็นมา รูปแบบการตั้งถิ่นฐาน ภาษา การแต่งกาย ความเชื่อ และพิธีกรรมของตนเอง การได้เดินดูชุดเสื้อผ้า เครื่องใช้ และภาพถ่ายของแต่ละกลุ่มเรียงรายไปตามทางเดินนิทรรศการ ทำให้เราเห็นภาพความหลากหลายของ “ล้านนา” ในมิติที่ลึกไปกว่าคำเรียกรวม ๆ ว่าเป็นเพียงชาวเหนือ

 

ภายในสถาบันยังจัดแสดงภูมิปัญญาพื้นบ้านล้านนาในหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นภาษาและวรรณกรรมล้านนา ตัวอักษรธรรมและตั๋วเมือง งานศิลปหัตถกรรมดั้งเดิม เช่น การทอผ้า การทำเครื่องเงิน เครื่องเขิน และงานไม้ รวมถึงดนตรีและนาฏศิลป์พื้นบ้านอย่างฟ้อนเล็บ ฟ้อนเทียน หรือเสียงสะล้อ ซอ ซึง ที่คอยคลอไปในบรรยากาศ นิทรรศการเหล่านี้ช่วยให้เข้าใจได้ไม่ยากว่า วัฒนธรรมล้านนาไม่ได้มีเพียงภาพวัดเก่าและเจดีย์ทรงระฆัง แต่เป็นโลกทั้งใบของภาษา เสียงเพลง ลวดลาย และวิถีชีวิตที่หลอมรวมกันอยู่

 

อีกหนึ่งหัวข้อจัดแสดงที่น่าสนใจคือส่วนของแพทย์แผนไทยล้านนา หรือที่คนท้องถิ่นเรียกกันว่า “หมอเมือง” ซึ่งรวบรวมทั้งข้อมูลภูมิปัญญาด้านการรักษา รายชื่อสมุนไพร เครื่องมือรักษา และเรื่องเล่าที่เกี่ยวกับหมอเมืองในอดีต ผู้มาเยือนจะได้เห็นว่าระบบการรักษาแบบโบราณของล้านนานั้นผูกโยงกับธรรมชาติ ความเชื่อทางจิตวิญญาณ และประสบการณ์ของหมอพื้นบ้านที่สั่งสมมาหลายชั่วอายุคน ไม่ว่าจะเป็นการนวด การอบ การต้มยาสมุนไพร หรือการรักษาที่ผสมผสานทั้งด้านกายและใจเข้าด้วยกัน

 

สถาบันล้านนาศึกษายังจัดแสดงองค์ความรู้เกี่ยวกับพุทธศาสนาและเครื่องสักการะแบบล้านนา ไม่ว่าจะเป็นแบบจำลองหิ้งบูชา เครื่องบูชาพระประธาน ธงผ้า ตุง ผ้าปัก และเครื่องประกอบพิธีกรรมอื่น ๆ ที่สะท้อนให้เห็นถึงสายสัมพันธ์ที่แนบแน่นระหว่างชาวล้านนากับพระพุทธศาสนา การจัดวางวัตถุแต่ละชิ้นอย่างประณีตพร้อมคำอธิบาย ทำให้ผู้มาเยือนมองเห็นความหมายเชิงสัญลักษณ์และความศรัทธาที่แฝงอยู่ในรูปทรง สีสัน และลวดลายที่อาจเคยมองผ่านตามาก่อน

 

นอกจากนิทรรศการด้านวัฒนธรรมแล้ว ภายในอาคารยังมีห้องเกียรติคุณซึ่งจัดแสดงประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญที่เกี่ยวข้องกับล้านนา และห้องสมเด็จพระนเรศวรมหาราชที่บอกเล่าบทบาทของพระองค์ในภูมิภาคนี้ ผ่านเครื่องจัดแสดง ภาพจำลอง เอกสาร และสื่อประกอบต่าง ๆ ห้องเหล่านี้ช่วยเติมเต็มภาพความเข้าใจเกี่ยวกับประวัติศาสตร์และบุคคลสำคัญที่เกี่ยวข้องกับภาคเหนือในมุมที่มักไม่ค่อยถูกเล่าในพิพิธภัณฑ์ทั่วไป

 

สิ่งที่ทำให้สถาบันล้านนาศึกษาโดดเด่นยิ่งขึ้นคือการไม่ได้หยุดอยู่แค่การเป็น “พิพิธภัณฑ์ในอาคาร” แต่ยังทำหน้าที่เป็นพื้นที่จัดกิจกรรมและฝึกอบรมศิลปวัฒนธรรมล้านนาหลักสูตรระยะสั้นในหลายแขนง ทั้งการอบรมงานหัตถกรรม การเรียนรู้ภาษาและอักษรล้านนา การเรียนดนตรีพื้นบ้าน การฟ้อนรำแบบล้านนา ไปจนถึงกิจกรรมท่องเที่ยววัดสำคัญในจังหวัดเชียงใหม่แบบมีวิทยากรนำชม รวมถึงการสอนทำอาหารพื้นบ้านและอาหารพื้นเมืองที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ลองลงมือทำจริง การเข้าร่วมกิจกรรมเหล่านี้ช่วยให้ผู้มาเยือนได้สัมผัสวัฒนธรรมล้านนาทั้งผ่านสายตา หู ลิ้น และการลงมือปฏิบัติด้วยตัวเองอย่างครบมิติ

 

การเดินทาง มายังสถาบันล้านนาศึกษานั้นค่อนข้างสะดวก เพราะตั้งอยู่ภายในมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ บริเวณอาคารเทพรัตนราชสุดา เลขที่ 202 ถนนช้างเผือก ตำบลช้างเผือก อำเภอเมืองเชียงใหม่ หากใช้รถส่วนตัวจากย่านคูเมืองเก่า สามารถออกทางประตูช้างเผือกแล้วมุ่งหน้าตามถนนช้างเผือกไปทางเหนือเพียงระยะสั้น ๆ จะพบมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่อยู่ทางซ้ายมือ ภายในมหาวิทยาลัยมีพื้นที่จอดรถให้บริการ ส่วนผู้ที่เดินทางด้วยรถสองแถวสีแดงสามารถขึ้นจากจุดสำคัญในเมือง เช่น คูเมือง ประตูท่าแพ หรือถนนนิมมานเหมินทร์ แล้วแจ้งคนขับให้มาส่งที่มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ จากนั้นจึงเดินเข้าสู่อาคารเทพรัตนราชสุดาและสถาบันล้านนาศึกษาได้ไม่ไกล

 

ในด้านเวลาเปิดทำการ ปัจจุบันสถาบันล้านนาศึกษาเปิดให้เข้าชมในวันจันทร์ถึงวันเสาร์ ตั้งแต่เวลา 10.00–15.30 น. และปิดทุกวันอาทิตย์รวมถึงวันหยุดนักขัตฤกษ์ การเข้าชมโดยทั่วไปไม่เก็บค่าธรรมเนียม เปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไป นักเรียน นักศึกษา และนักท่องเที่ยวสามารถเข้ามาเรียนรู้ได้ฟรี อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่มีการจัดกิจกรรมพิเศษหรือปรับปรุงพื้นที่บางส่วน อาจมีการเปลี่ยนแปลงเวลาเปิดบริการเป็นกรณี ๆ ไป ผู้มาเยือนจึงควรตรวจสอบข้อมูลล่าสุดจากสถาบันภาษาศิลปะและวัฒนธรรมของมหาวิทยาลัยก่อนเดินทาง หากต้องการสอบถามเพิ่มเติมหรือประสานงานเข้าชมเป็นหมู่คณะ สามารถติดต่อได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 0 5388 5860 ซึ่งเป็นหมายเลขที่ใช้ในการติดต่อราชการอย่างเป็นทางการในปัจจุบัน

 

เมื่อเดินชมครบทั้งนิทรรศการและกิจกรรมต่าง ๆ ที่สถาบันล้านนาศึกษา ไม่ว่าจะเป็นการมองดูผืนผ้าเก่า การฟังเสียงดนตรีพื้นบ้านที่ลอยคลอในอาคาร หรือการอ่านเรื่องราวของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ หลายคนมักออกจากสถานที่แห่งนี้ด้วยความเข้าใจใหม่ที่ลึกขึ้นว่าล้านนาไม่ใช่เพียงภาพวัดสวยหรือบรรยากาศเมืองเก่า แต่เป็นโลกของผู้คน ภาษา ความเชื่อ และภูมิปัญญาที่มีชีวิต สถาบันล้านนาศึกษาจึงเป็นจุดหมายที่เหมาะสำหรับผู้ที่อยากเที่ยวเชียงใหม่ในมุมที่เน้นการเรียนรู้และให้ความสำคัญกับรากเหง้าทางวัฒนธรรมของภูมิภาคอย่างแท้จริง

 

 

ตอบ: ปัจจุบันสถาบันล้านนาศึกษาเปิดให้เข้าชมวันจันทร์ถึงวันเสาร์ เวลา 10.00–15.30 น. และปิดทุกวันอาทิตย์รวมถึงวันหยุดนักขัตฤกษ์ อย่างไรก็ตาม ก่อนเดินทางควรตรวจสอบข้อมูลล่าสุดจากสถาบันภาษา ศิลปะและวัฒนธรรม หรือช่องทางติดต่อของมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่อีกครั้ง

 

ตอบ: โดยทั่วไปการเข้าชมสถาบันล้านนาศึกษาไม่เก็บค่าธรรมเนียม เปิดให้ประชาชน นักเรียน นักศึกษา และนักท่องเที่ยวเข้าชมได้ฟรี แต่หากเป็นการเข้าร่วมหลักสูตรอบรมระยะสั้นหรือกิจกรรมพิเศษบางประเภทอาจมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมตามเงื่อนไขของโครงการ

 

ตอบ: นิทรรศการหลักครอบคลุมกลุ่มชาติพันธุ์ล้านนาในแปดจังหวัดภาคเหนือตอนบน ภูมิปัญญาพื้นบ้านด้านภาษา วรรณกรรม ศิลปหัตถกรรม ดนตรีและนาฏศิลป์ แพทย์แผนไทยล้านนา พุทธศาสนาและเครื่องสักการะแบบล้านนา ตลอดจนห้องเกียรติคุณและห้องสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทำให้เห็นภาพรวมของล้านนาในมิติที่หลากหลายทั้งด้านวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์

 

ตอบ: เหมาะทั้งกับนักเรียน นักศึกษา นักวิชาการ ผู้สนใจศึกษาวัฒนธรรมล้านนา ตลอดจนผู้ที่มาเที่ยวเชียงใหม่และอยากเพิ่มมิติด้านการเรียนรู้ให้กับทริปของตนเอง ผู้มาเยือนจะได้รับทั้งความรู้จากนิทรรศการและประสบการณ์จากกิจกรรมเชิงปฏิบัติการด้านศิลปวัฒนธรรม

 

ตอบ: สามารถใช้บริการรถสองแถวสีแดงจากย่านคูเมืองเก่า ประตูท่าแพ หรือถนนนิมมานเหมินทร์ โดยแจ้งคนขับให้ไปส่งที่มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ เมื่อถึงภายในมหาวิทยาลัยสามารถสอบถามทางไปยังอาคารเทพรัตนราชสุดาซึ่งเป็นที่ตั้งของสถาบันภาษา ศิลปะและวัฒนธรรมและสถาบันล้านนาศึกษาได้สะดวก นอกจากนี้ยังสามารถใช้บริการแท็กซี่หรือรถรับจ้างผ่านแอปพลิเคชันได้เช่นกัน

 

ตอบ: สถาบันล้านนาศึกษาและสถาบันภาษา ศิลปะและวัฒนธรรมมักจัดหลักสูตรอบรมระยะสั้นและกิจกรรมด้านศิลปวัฒนธรรมล้านนาเป็นระยะ เช่น การอบรมงานหัตถกรรม การเรียนภาษาและอักษรล้านนา การเรียนดนตรีและฟ้อนรำพื้นบ้าน รวมถึงกิจกรรมท่องเที่ยววัดสำคัญในเชียงใหม่ ผู้สนใจควรติดตามข่าวสารจากช่องทางของมหาวิทยาลัยหรือโทรสอบถามล่วงหน้า

 

ตอบ: โดยทั่วไปสามารถถ่ายภาพบรรยากาศและนิทรรศการได้ แต่ควรปฏิบัติตามป้ายแนะนำและคำชี้แจงของเจ้าหน้าที่ในกรณีที่มีพื้นที่หรือวัตถุบางส่วนที่จำกัดการถ่ายภาพ เพื่อช่วยกันอนุรักษ์สภาพวัตถุและสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ที่เหมาะสมสำหรับผู้เข้าชมทุกคน