ประเพณีสืบชะตา ประเพณีภาคเหนือ วัฒนธรรมภาคเหนือ

Rating: 5/5 (1 votes)

ประเพณีสืบชะตา ประเพณีภาคเหนือ วัฒนธรรมภาคเหนือ ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตของชาวล้านนา โดยเชื่อกันว่าจะเป็นการต่ออายุ หรือต่อชีวิตของบ้านเมือง หรือคนให้ยืนยาว ให้ชีวิตกลับจากร้ายกลายเป็นดี เป็นพิธีกรรมที่ว่าด้วยเรื่องการสืบต่ออายุให้ยืนยาว เสริมสร้างความสุข ความเจริญ และความเป็นสิริมงคลให้เกิดขึ้นแก่เจ้าของชะตา ตลอดจนมีความเชื่อว่าสามารถขจัดภัยอันตรายต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นให้แคล้วคลาดปลอดภัย

 

วัตถุประสงค์ของการสืบชะตา เป็นประเพณีไทยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นสิริมงคลต่ออายุให้ยืนยาว และปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย หรือภัยอันตรายต่าง ๆ ที่ไม่มีให้ออกไปจากบุคคล หรือสถานที่ อีกทั้งยังเป็นการเสริมสร้างขวัญ กำลังใจ โดยเป็นประเพณีภาคเหนือ วัฒนธรรมภาคเหนือ ที่ได้รับอิทธิพลจากพราหมณ์ ซึ่งผสมผสานกับพิธีกรรมของพุทธศาสนาได้อย่างกลมกลืน ประเพณีสืบชะตาไม่เพียงแต่แพร่หลายในภาคเหนือของไทยเท่านั้น แต่ยังพบได้ในสังคมไทยใหญ ยอง และเขิน บริเวณรัฐฉานของพม่า รวมถึงกลุ่มชาติพันธุ์ละว้าในตอนเหนือของประเทศไทยด้วย

 

ประเภทของประเพณีสืบชะตา ประเพณีภาคเหนือ การสืบชะตาไม่ได้ทำเฉพาะคนเพียงอย่างเดียว แต่เชื่อว่า เมื่อคนนั้นเข้าไปเกี่ยวข้องกับสิ่งใดสิ่งนั้นก็จะต้องมีการสืบชะตาต่อเนื่องกันไปด้วย สามารถแบ่งได้เป็น 4 ประเภท คือ

1. ประเพณีการสืบชะตาเมือง  มีหลักฐานที่ปรากฎตั้งแต่สมัยพระเจ้าสามฝั่งแกน กษัตริย์ล้านนาในราชวงศมังราย โดยเชื่อกันวาง แผนผังเมืองจะต้องมีดวงชะตาเมือง ต้องมีจุดศูนย์กลางของเมือง เมือบ้านเมืองมีความเจริญรุ่งเรือง ประชาชนก็จะอยู่ด้วยความสุข เป็นพิธีที่แสดงออกซึ่งความเคารพ และความกตัญญูต่อผู้พิทักษ์บ้านเมือง เช่น พระเสื้อเมือง, พระทรงเมือง, พระหลักเมือง เป็นต้น

 

2. ประเพณีการสืบชะตาบ้าน มีจุดประสงค์เพื่อขับไล่สิ่งชั่วร้าย หรือสิ่งที่ไม่ดีในหมู่บ้าน เพื่อให้เกิดความเป็นสิริมงคลแก่หมู่บ้านนั้น ๆ

 

3. ประเพณีการสืบชะตาคน เป็นประเพณีภาคเหนือ ที่นิยมทำกันในวันเกิด, วันได้ยศตำแหน่ง หรือบางครั้งที่เกิดอาการเจ็บป่วย วัตถุประสงค์เพื่อต่ออายุ ทำให้แคล้วคลาดจากโรคภัยไข้เจ็บ

 

4. ประเพณีการสือบชะตาพืชผล เป็นประเพณีที่ไม่ค่อยแพร่หลายมากนัก วัตถุประสงค์เพื่อให้พืชพันธุ์อุดมสมบูรณ์ และเกิดสิริมงคลแก่ไร่นาของชาวสวน