บ้านถวาย

Rating: 3.6/5 (5 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน (แนะนำตรวจสอบเวลาของแต่ละร้าน/แต่ละโซนก่อนเดินทาง โดยเฉพาะวันที่มีงานหรือเทศกาล)

เวลาเปิดทำการ: แนะนำ 09.00–18.00 น. (หลายร้านเริ่มเปิดช่วงสาย และคึกคักช่วงบ่าย)

 

บ้านถวาย หมู่บ้านหัตถกรรมไม้แกะสลักในอำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ คือปลายทางที่คนรักงานคราฟต์มักยกให้เป็น “ลิสต์ต้องแวะ” เพราะที่นี่ไม่ใช่แค่ตลาดของฝาก แต่เป็นย่านที่รวมความหลากหลายของงานหัตถศิลป์ไว้แน่นมาก ตั้งแต่งานแกะสลักไม้ งานเดินเส้น–แต่งลาย งานลงรัก–ปิดทอง งานแอนติค เครื่องเงิน เครื่องเขิน ผ้าทอ เครื่องจักรสาน ไปจนถึงงานเครื่องปั้นดินเผาในบางร้าน ทำให้เดินทีเดียวได้ทั้งแรงบันดาลใจและของที่มีเรื่องเล่ากลับบ้าน

 

เสน่ห์ของบ้านถวายอยู่ตรงที่บรรยากาศมันเป็น “ย่านทำงานจริง” มากกว่าสถานที่ท่องเที่ยวที่ถูกจัดฉาก คุณจะเห็นชิ้นงานตั้งแต่ขนาดเล็กแบบของฝาก ไปจนถึงงานชิ้นใหญ่สำหรับตกแต่งบ้าน โรงแรม และร้านอาหาร หลายร้านรับทำงานตามสั่ง จึงมีทั้งงานคลาสสิกแบบล้านนา งานร่วมสมัย และงานแนวโมเดิร์นที่เข้าบ้านยุคใหม่ได้ง่าย จุดนี้เองที่ทำให้บ้านถวายดังในหมู่นักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างประเทศ เพราะเป็นพื้นที่ที่เลือกซื้อได้ตั้งแต่ “ชิ้นเดียวจบ” ไปจนถึง “สั่งทำเพื่อโปรเจกต์จริง”

 

ตามเรื่องเล่าที่ชุมชนยึดโยงกันมา บ้านถวายสืบสานงานไม้แกะสลักต่อเนื่องราวกว่า 40 ปี และมีการกล่าวถึง “ครูช่างรุ่นบุกเบิก” 3 ท่าน คือ พ่อหนานแดง พันธุสา, พ่อใจมา อิ่นแก้ว และพ่อเฮือน พันธุศาสตร์ ที่เคยไปทำงานและเรียนแกะสลักไม้ในย่านวัวลาย–ประตูเชียงใหม่ช่วง พ.ศ. 2500–2505 ก่อนนำความรู้กลับมาแพร่หลายในชุมชน จนบ้านถวายค่อย ๆ กลายเป็นหมู่บ้านหัตถกรรมไม้แกะสลักที่มีชื่อเสียงในระดับจังหวัด และขยายเป็นย่านการค้าหัตถศิลป์ที่คนรู้จักกันกว้างขึ้นเรื่อย ๆ

 

ถ้าตั้งใจมา “เดินให้คุ้ม” แนะนำให้ใช้สายตาแบบคนดูงานช่างนิดหนึ่ง เริ่มจากมองวัสดุและสัดส่วนงานก่อน เช่น ไม้เป็นไม้ชิ้นเดียวหรือประกอบหลายชิ้น รอยต่อแน่นไหม งานแกะลึกและคมสม่ำเสมอหรือไม่ งานขัดผิวเรียบเนียนแค่ไหน แล้วค่อยดูรายละเอียดงานแต่งลาย งานลงรักปิดทอง หรือการทำผิวแบบแอนติคว่าดูเป็นธรรมชาติหรือดูเหมือนทำให้เก่าแบบเร่ง ๆ เพราะงานบ้านถวายมีตั้งแต่ระดับ “งานศิลป์ช่างฝีมือ” ไปจนถึง “งานผลิตเพื่อการตกแต่งทั่วไป” การรู้วิธีดูจะช่วยให้คุณเลือกได้ตรงงบและตรงความต้องการโดยไม่ต้องเดาสุ่ม

 

อีกเรื่องที่คนมักมองข้ามคือการคุยกับร้านให้ชัดตั้งแต่ต้น โดยเฉพาะถ้าจะซื้อชิ้นใหญ่หรือสั่งทำ เช่น ขนาดจริง น้ำหนัก การเคลือบผิว การดูแลรักษา วิธีแพ็กและการขนส่ง รวมถึงระยะเวลาทำ ถ้าเป็นงานแกะสลักไม้แท้ ชิ้นใหญ่ ๆ ควรถามเรื่องการอบไม้/การลดความชื้น และการรับประกันงานแตกหรือบิดงอ เพราะสภาพอากาศและการขนส่งมีผลจริง การถามแบบนี้ไม่ได้ซีเรียสเกินไป แต่เป็นการซื้ออย่างมืออาชีพและแฟร์กับทั้งสองฝ่าย

 

บ้านถวายเป็นย่านที่เหมาะกับการเที่ยวแบบสบาย ๆ ครึ่งวันถึงหนึ่งวัน คุณอาจจัดทริปแบบ “บ้านถวาย + โซนหางดง” ต่อด้วยแหล่งเที่ยวธรรมชาติหรือคาเฟ่ หรือถ้าอยากได้แนววัฒนธรรมก็ไปต่อโซนวัดและชุมชนเก่าแถวนั้นได้ไม่ยาก ข้อดีคือเดินทางไม่ไกลจากตัวเมืองเชียงใหม่มาก และถ้าขับรถเองจะยืดหยุ่นเรื่องการแวะหลายจุดได้ดี

 

การเดินทาง บ้านถวายอยู่ในโซนอำเภอหางดง เดินทางจากตัวเมืองเชียงใหม่ด้วยรถส่วนตัวได้สะดวก แนะนำเผื่อเวลาหาที่จอดรถในช่วงวันหยุดหรือฤดูท่องเที่ยว และถ้าตั้งใจจะดูงานเชิงลึกหรือสั่งทำงานชิ้นใหญ่ ควรเผื่อเวลาเดินหลายร้านเพื่อเทียบงาน เทียบวัสดุ และเทียบเงื่อนไขการจัดส่งให้ครบก่อนตัดสินใจ

 

สรุปแล้ว บ้านถวายเหมาะกับคนที่อยากเห็นเชียงใหม่ในมุม “งานช่างที่ยังมีชีวิต” ได้เดินดูงานไม้แกะสลักแบบหลากระดับ ตั้งแต่ของฝากจนถึงงานสั่งทำ ได้คุยกับผู้ประกอบการและช่างฝีมือโดยตรง และได้ของที่มีที่มา มากกว่าของสำเร็จรูปทั่วไป ถ้ามาแบบใจเย็นและเลือกเป็น บ้านถวายคือย่านที่เดินแล้วเพลิน แถมมีโอกาสได้ชิ้นงานที่อยู่กับบ้านเราไปได้นานมาก

 

 

ตอบ: เด่นเรื่องงานไม้แกะสลักและหัตถศิลป์หลายประเภทในย่านเดียวกัน เหมาะทั้งเดินเลือกซื้อของฝากและดูงานช่างแบบจริงจัง

 

ตอบ: ควรถามเรื่องชนิดไม้ การอบไม้/ลดความชื้น การเคลือบผิว วิธีดูแลรักษา การแพ็กและการขนส่ง รวมถึงระยะเวลาผลิตถ้าเป็นงานสั่งทำ

 

ตอบ: ไปได้ทุกวัน โดยช่วงสายถึงบ่ายเหมาะกับการเดินดูหลายร้าน แต่ถ้าอยากหลีกเลี่ยงคนแน่นให้ไปเช้าหน่อย โดยเฉพาะเสาร์–อาทิตย์

 

ตอบ: แนะนำต่ออุทยานหลวงราชพฤกษ์หรือเชียงใหม่ไนท์ซาฟารี หรือไปแกรนด์แคนยอนเชียงใหม่ แล้วค่อยกลับเข้าเมืองช่วงเย็น

 

ตอบ: ขออนุญาตก่อนถ่ายภาพในพื้นที่ทำงาน ไม่จับชิ้นงานที่ละเอียดอ่อนโดยไม่ขออนุญาต และต่อราคาแบบแฟร์โดยเคารพคุณค่างานฝีมือ