สวนธรรมโกศล

Rating: 2.9/5 (12 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00–17.00 น.

 

สวนธรรมโกศล ศูนย์ฝึกอบรม จังหวัดเชียงใหม่ เป็นพื้นที่เรียนรู้และฝึกฝนที่ “เอาธรรมะไปวางไว้ในชีวิตจริง” ได้ค่อนข้างครบวงจรในที่เดียว ทั้งด้านการอบรมคุณธรรมสำหรับเด็กและเยาวชน การเป็นสำนักปฏิบัติธรรมสำหรับผู้ใหญ่ ไปจนถึงการเป็นพื้นที่ฝึกอบรมให้หน่วยงานภาครัฐหรือกลุ่มองค์กรที่ต้องการค่ายพัฒนาใจ พัฒนาทีม และพัฒนาวินัยร่วมกันในบรรยากาศสงบ ๆ ของภาคเหนือ โดยลักษณะเด่นของศูนย์แบบนี้คือไม่ได้ทำหน้าที่เป็นแค่สถานที่ “ไปฟังธรรม” แต่เป็นพื้นที่ให้ลงมือทำจริง ตั้งแต่การฝึกสติในกิจวัตร การอยู่ร่วมกันอย่างมีระเบียบ การทำงานเป็นระบบ ไปจนถึงการเรียนรู้ภูมิปัญญาพื้นบ้านและเกษตรแบบที่จับต้องได้

 

เสน่ห์ของสวนธรรมโกศลสำหรับคนที่อยากเที่ยวเชิงเรียนรู้ คือความรู้สึกว่าพอเดินเข้ามาแล้วจังหวะชีวิตมันช้าลงเองโดยไม่ต้องพยายามมาก พื้นที่แนวศูนย์ฝึกอบรม/ค่ายคุณธรรมในภาคเหนือมักออกแบบให้คน “อยู่กับปัจจุบัน” ด้วยสิ่งที่เรียบง่าย เช่น เส้นทางเดินที่บังคับให้เดินช้า ๆ จุดนั่งพักที่มองเห็นธรรมชาติหรือแนวต้นไม้ ลานกิจกรรมที่เหมาะกับการทำกลุ่มสัมพันธ์ และพื้นที่ปฏิบัติธรรมที่ลดสิ่งรบกวนลงให้เหลือน้อยที่สุด ผลลัพธ์คือคนมาได้หลายแบบมาก บางคนมาอบรมอย่างเป็นทางการ บางคนมาแบบแวะเที่ยวแล้วขอเข้าพื้นที่สงบ ๆ สักครึ่งวัน หรือบางคนตั้งใจมาพักใจ เงียบ ๆ แล้วกลับไปทำงานต่อแบบเหมือนได้ “รีเซ็ต” ตัวเอง

 

ถ้ามองในมุมค่ายคุณธรรมสำหรับเด็กและเยาวชน จุดสำคัญจะอยู่ที่กิจกรรมที่ทำให้เด็กเห็นผลของการมีวินัยและความรับผิดชอบแบบทันที เช่น การดูแลพื้นที่ร่วมกัน การทำงานทีมเล็ก ๆ การทำกิจกรรมฐานคุณธรรมที่ไม่ใช่แค่พูด แต่ให้ทำและสะท้อนบทเรียน (reflection) กลับมาเป็นภาษาของตัวเอง เด็กหลายคนพอกลับบ้านจะจำไม่ค่อยได้ว่าฟังเรื่องอะไรบ้าง แต่จะจำได้ว่าตัวเอง “ทำอะไร” แล้วรู้สึกอย่างไร และนั่นคือสิ่งที่ติดตัวได้จริง ส่วนกลุ่มผู้ใหญ่หรือหน่วยงานที่มาอบรม มักได้ประโยชน์จากบรรยากาศที่พาออกจากความเร่งรีบ ทำให้การทบทวนเป้าหมาย การทำงานเป็นทีม และการจัดการความเครียดมันเกิดง่ายขึ้นกว่าการอบรมในห้องประชุมโรงแรมทั่วไป

 

อีกส่วนที่คนมักชอบคือองค์ความรู้ด้านเกษตรและภูมิปัญญาพื้นบ้านที่ศูนย์ลักษณะนี้มักแทรกไว้ในวิถีชีวิต เช่น แนวคิดการอยู่กับพื้นที่อย่างรู้คุณค่า การใช้ทรัพยากรเท่าที่จำเป็น การปลูกพืชแบบพอเหมาะกับภูมิอากาศ การทำอาหารหรือการจัดการของเสียแบบลดผลกระทบ ซึ่งทั้งหมดนี้ไม่ได้แยกเป็น “วิชาหนึ่ง” อย่างโดด ๆ แต่ถูกถักเข้ากับกิจกรรมรายวัน ทำให้คนที่มาเรียนรู้รู้สึกว่ามันเป็นเรื่องธรรมดาที่ทำได้จริง ไม่ใช่ทฤษฎีสวย ๆ ที่ทำยาก

 

ถ้าคุณตั้งใจมาแบบท่องเที่ยวภาคเหนือและอยากได้บรรยากาศสงบ จุดที่ควรเตรียมใจไว้คือสถานที่ลักษณะนี้ให้คุณค่าแบบคนละชนิดกับแลนด์มาร์กยอดฮิต มันไม่ได้ให้ความ “ตื่นตา” แต่ให้ความ “นิ่ง” และความนิ่งนี่แหละที่หลายคนตามหา โดยเฉพาะช่วงเช้าหรือช่วงบ่ายแก่ ๆ ที่แสงอ่อน ๆ อากาศเย็น และคนไม่เยอะ คุณจะรู้สึกถึงความเรียบง่ายที่ทำให้สมองหยุดวิ่งได้สักพัก ถ้าไปเป็นกลุ่ม แนะนำให้ตกลงกันก่อนว่าอยากมาคุยกันน้อยลงหน่อย เพื่อให้ทุกคนได้ประโยชน์จากสถานที่อย่างเต็มที่

 

ในแง่การวางแผนการมาเยือน สิ่งที่ควรทำคือเช็กกติกาพื้นที่ล่วงหน้า เพราะศูนย์ฝึกอบรมหรือสำนักปฏิบัติธรรมมักมีช่วงที่ใช้พื้นที่สำหรับกิจกรรมภายใน มีมารยาทการแต่งกาย และมีจุดที่ไม่เหมาะกับการส่งเสียงดัง ถ้ามีแผนพาคณะมาอบรม ควรติดต่อประสานงานเพื่อกำหนดรูปแบบกิจกรรมให้ชัดเจน เช่น จะเป็นค่ายคุณธรรม 1 วัน, 2 วัน 1 คืน, หรืออบรมเชิงปฏิบัติการสำหรับหน่วยงาน รวมถึงเรื่องอาหาร ที่พัก (ถ้ามี) และพื้นที่ทำกิจกรรมกลุ่ม

 

การเดินทาง หากเดินทางด้วยรถประจำทางหรือรถตู้ ให้ยึดเส้นทางสายหลักตามที่คุณให้มาได้เลย คือถนนทางหลวงหมายเลข 107 (เชียงใหม่–ท่าตอน) ซึ่งยังมีสายจากกรุงเทพฯ–ท่าตอน และเชียงราย–ท่าตอนให้เลือกตามจุดเริ่มต้น จากนั้นเชื่อมเข้าถนนทางหลวง 1089 ซึ่งเป็นเส้นที่ใช้เข้าพื้นที่ท่าตอนและจุดท่องเที่ยวสำคัญหลายแห่งในโซนนี้ ส่วนคนขับรถส่วนตัว แนะนำให้ตั้งหมุด “วัดท่าตอน พระอารามหลวง” เป็นหลักก่อน เพราะสวนธรรมโกศลอยู่ในโซนเดียวกันกับพื้นที่ท่าตอน (อ.แม่อาย) การยึดหมุดใหญ่จะช่วยลดโอกาสหลง โดยเฉพาะถ้าคุณมาในช่วงที่สัญญาณมือถือแกว่งในบางจุด

 

สำหรับจังหวะการเที่ยว ถ้าคุณมีเวลาไม่มาก สามารถจัดเป็นทริปครึ่งวัน–หนึ่งวันได้แบบไม่เหนื่อย เริ่มเช้าด้วยการเข้าพื้นที่สงบ ๆ ของศูนย์/วัด นั่งพัก เดินช้า ๆ แล้วค่อยไปหาคาเฟ่หรือร้านอาหารริมแม่น้ำกกในท่าตอนช่วงเที่ยง–บ่าย ถ้ามีเวลาเพิ่ม ค่อยขยายไปโซนอุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปกหรือจุดธรรมชาติอื่น ๆ ในอำเภอฝาง/แม่อาย ซึ่งระยะทางไม่ได้ไกลแบบข้ามจังหวัด แต่พอให้ได้เปลี่ยนบรรยากาศจาก “สายสงบ” ไปเป็น “สายธรรมชาติ” ในวันเดียวกันได้

 

สุดท้าย ถ้ามองแบบคนทำคอนเทนต์ท่องเที่ยว สวนธรรมโกศลเป็นสถานที่ที่เล่าได้หลายมุมมาก ทั้งสายค่ายคุณธรรม สายรีทรีตใจ สายองค์กรพาทีมมาอบรม สายเกษตรและภูมิปัญญา และสายท่องเที่ยวเชิงเรียนรู้ โดยเคล็ดลับคือเล่าผ่าน “ประสบการณ์” มากกว่าเล่าผ่าน “รายการสิ่งที่มี” เพราะจุดขายจริง ๆ ของสถานที่แบบนี้คือบรรยากาศและการเปลี่ยนจังหวะชีวิตของคนที่เข้ามา ไม่ใช่แค่สิ่งปลูกสร้างหรือมุมถ่ายรูป

 

 

ตอบ: เหมาะ โดยเฉพาะคนที่อยากได้บรรยากาศสงบและท่องเที่ยวเชิงเรียนรู้ แต่ควรรักษามารยาทของพื้นที่ และถ้าจะเข้ากิจกรรมแบบคณะ แนะนำติดต่อก่อน

 

ตอบ: ควรเตรียมชุดสุภาพ ของใช้ส่วนตัว และแจ้งจำนวนผู้เข้าร่วม/ช่วงเวลาให้ชัด เพื่อให้ศูนย์จัดรูปแบบกิจกรรมและพื้นที่ได้เหมาะสม

 

ตอบ: ทำได้ โดยใช้สายที่วิ่งเส้นทาง 107 มุ่งหน้าท่าตอน (รวมทั้งเส้นจากกรุงเทพฯ–ท่าตอน และเชียงราย–ท่าตอน) แล้วเชื่อมเข้าทางหลวง 1089 ตามตำแหน่งที่ตั้งในพื้นที่ท่าตอน

 

ตอบ: ได้ ถ้าวางแผนเวลาให้ดี แต่ดอยผ้าห่มปก/โซนอุทยานควรเช็กสภาพอากาศและเงื่อนไขการเข้าพื้นที่กับทางอุทยานก่อน โดยเฉพาะช่วงฤดูหนาวหรือช่วงที่มีข้อจำกัดเรื่องเส้นทาง

 

ตอบ: แนะนำเริ่มจากติดต่อ “วัดท่าตอน พระอารามหลวง” ซึ่งเป็นหมุดหลักของพื้นที่ท่าตอน โทร 053-459309