วัดใต้ต้นลาน

วัดใต้ต้นลาน เป็นวัดเก่าแก่ที่ตั้งอยู่บ้านคลองหลวง ตำบลบ้านไร่หลักทอง อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี เป็นวัดที่มีความสำคัญทั้งในด้านประวัติศาสตร์ ศิลปกรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2448 และมีสถาปัตยกรรมที่สะท้อนให้เห็นถึงฝีมือของช่างในท้องถิ่นยุคนั้นได้อย่างชัดเจน สิ่งที่โดดเด่นที่สุดภายในวัดคือ หอพระไตรปิฎกกลางสระน้ำ ซึ่งเป็นอาคารไม้ที่ตั้งอยู่บนเสาไม้ 12 ต้น ตั้งอยู่กลางสระน้ำ มีหลังคามุงกระเบื้องพร้อมช่อฟ้าที่งดงาม หอพระไตรปิฎกนี้ถือเป็นตัวอย่างของภูมิปัญญาดั้งเดิมในการสร้างสถานที่เก็บรักษาพระไตรปิฎกให้ปลอดภัยจากมด ปลวก และความชื้น เป็นมรดกทางสถาปัตยกรรมที่ทรงคุณค่าซึ่งบ่งบอกถึงความละเอียดอ่อนและความเชี่ยวชาญของคนในสมัยก่อน

 

นอกจากหอพระไตรปิฎกแล้ว ภายในวัดยังมีสถาปัตยกรรมที่น่าสนใจหลายจุด เช่น ศาลาการเปรียญไม้เก่าแก่ ที่ยังคงสภาพงดงามและมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ รวมถึง เสาหงส์คู่ ที่เป็นสัญลักษณ์มงคลซึ่งมักพบได้ในวัดเก่าแก่ของภาคกลาง บริเวณหน้าอุโบสถยังมี ปูนปั้นรูปยักษ์ ที่แกะสลักอย่างประณีต เป็นศิลปะที่แสดงถึงความเชื่อด้านการปกปักรักษาพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ พื้นอุโบสถปูด้วย กระเบื้องกังไสเก่าแก่ของจีน ซึ่งสะท้อนถึงการติดต่อทางวัฒนธรรมและการค้าขายในอดีต ภายในโบสถ์มี ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ที่บอกเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับภูมิต่าง ๆ ของจักรวาลทางพุทธศาสนา โดยสันนิษฐานว่าเป็นผลงานฝีมือช่างเขียนในสมัยรัตนโกสินทร์ที่มีความละเอียดงดงามและทรงคุณค่ามาก

 

วัดใต้ต้นลาน ยังได้รับการรับรองความสำคัญทางประวัติศาสตร์อย่างเป็นทางการ เมื่อ กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนวัดใต้ต้นลานเป็นโบราณสถาน ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 106 ตอนที่ 26 วันที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2532 แสดงให้เห็นถึงคุณค่าทางศิลปวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์

 

สำหรับการเดินทางไปยังวัดใต้ต้นลาน นักท่องเที่ยวสามารถใช้เส้นทางสายพนัสนิคม–ฉะเชิงเทรา โดยจากวัดหลวงพรหมวาสให้เลี้ยวขวาไปประมาณ 3 กิโลเมตรก็จะถึงวัด พื้นที่รอบ ๆ วัดมีความสงบร่มรื่น เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการมาสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์และสัมผัสกลิ่นอายความเก่าแก่ของสถาปัตยกรรมไทยในอดีต อีกทั้งยังเป็นจุดที่ผู้สนใจด้านประวัติศาสตร์และศิลปกรรมสามารถเข้ามาศึกษาเรียนรู้ได้อย่างลึกซึ้ง วัดใต้ต้นลานจึงไม่เพียงเป็นศูนย์รวมจิตใจของชุมชนท้องถิ่น แต่ยังเป็นสถานที่ที่สะท้อนความรุ่งเรืองทางวัฒนธรรมของอำเภอพนัสนิคมและจังหวัดชลบุรีในอดีตอย่างชัดเจน เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ควรค่าแก่การมาเยี่ยมชมและสืบสานต่อยอดให้คงอยู่สืบไป