ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองเขียว

Rating: 3.8/5 (5 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน (แนะนำโทรสอบถามก่อนเดินทาง)

เวลาเปิดทำการ: โดยทั่วไป 08.00–17.00 น. (อาจเปลี่ยนตามภารกิจ/ฤดูกาล)

 

ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองเขียว เป็นจุดพักผ่อนสายเรียนรู้ในเชียงใหม่ที่ให้ทั้งบรรยากาศพื้นที่สูงและภาพจริงของงานพัฒนาตามแนวโครงการพระราชดำริแบบไม่ต้องแต่งเรื่องให้สวยเกินจริง เพราะแก่นของที่นี่คือ “ศูนย์พัฒนา” ที่เชื่อมเกษตร วิถีชุมชน และการท่องเที่ยวเชิงคุณค่าเข้าด้วยกันในโซนตำบลเมืองนะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่

 

ตามข้อมูลพื้นฐานที่เล่าต่อกันมา ปี พ.ศ. 2523 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินมาเยี่ยมราษฎรชาวเขาในพื้นที่ เห็นสภาพชีวิตที่แร้นแค้นและยากลำบาก จึงเป็นจุดตั้งต้นสำคัญที่ทำให้หมู่บ้านแห่งนี้ถูกดูแลภายใต้กรอบงานโครงการหลวง และต่อมามูลนิธิโครงการหลวงได้จัดตั้ง ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองเขียว เพื่อยกระดับอาชีพและคุณภาพชีวิตของชุมชนบนพื้นที่สูงอย่างเป็นระบบ

 

ศูนย์ฯ มีหมู่บ้านในความรับผิดชอบหลัก ได้แก่ หมู่บ้านหนองเขียว หมู่บ้านหนองวัวแดง และหมู่บ้านใหม่สามัคคี ซึ่งภาพรวมของงานพัฒนาจะเน้น “ทำให้คนอยู่กับป่าและภูเขาได้จริง” ด้วยอาชีพที่มั่นคง การวางระบบการผลิตที่เหมาะกับพื้นที่ และการถ่ายทอดความรู้ให้ชุมชนใช้ต่อได้ในระยะยาว

 

ถ้าคุณชอบการท่องเที่ยวเชิงเกษตร ที่นี่จะสนุกแบบเรียบ ๆ แต่มีสาระ เพราะสามารถชมแปลงสาธิตภายในศูนย์ฯ ได้ เช่น อะโวกาโดหลายพันธุ์ น้อยหน่า มะม่วง แปลงผัก รวมถึงงานส่งเสริมพืชไร่ที่พบได้ในพื้นที่สูงบางโซน เช่น งาดำ ข้าวฟ่าง กระเจี๊ยบ ข้าวไร่ และฟักทองญี่ปุ่น ซึ่งช่วยให้เราเห็นว่าพื้นที่ภูเขาไม่ได้มีแค่ “วิว” แต่มีระบบคิดเรื่องการทำกินที่ต้องสอดคล้องกับภูมิประเทศและฤดูกาล

 

อีกมุมที่ทำให้ศูนย์ฯ หนองเขียวต่างจากจุดแวะทั่วไป คือมิติการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เพราะพื้นที่เมืองนะและรอบ ๆ มีความหลากหลายของกลุ่มชาติพันธุ์ถึง 6 เผ่าตามข้อมูลที่คุณให้ ได้แก่ ลั๊วะ มูเซอ คะฉิ่น (บ้านหนองเขียว) ลีซอ (บ้านรินหลวง) อาข่า (บ้านใหม่สามัคคี) และจีนยูนนาน (บ้านอรุโณทัย) ทำให้การมาเยือนกลายเป็นการ “เรียนรู้ผู้คน” ไม่แพ้การดูพืชผล

 

หนึ่งในไฮไลต์เชิงวัฒนธรรมที่ถูกพูดถึง คือศูนย์วัฒนธรรมบ้านตัวอย่างของชาวคะฉิ่น ซึ่งเป็นพื้นที่รวมกิจกรรม ข้าวของเครื่องใช้ และการแต่งกายประจำเผ่า โดยชาวคะฉิ่นมีวัฒนธรรมการเต้นรำเด่น และจะมีการแสดงในวาระสำคัญ เช่น งานมะหน่าวที่มักจัดช่วงเดือนธันวาคมในทุก ๆ 2 ปี ตามข้อมูลที่เล่าต่อกันมา ความน่าสนใจอีกอย่างคือชาวคะฉิ่นในไทยมีชุมชนที่บ้านหนองเขียวเป็นจุดสำคัญมาก และเรื่องเล่าการอพยพจากฝั่งพม่าก็ทำให้การเดินชมพื้นที่มี “ชั้นของประวัติชีวิต” ซ่อนอยู่เสมอ

 

ด้านธรรมชาติ ในโซนนี้หลายคนมักวางแผนเที่ยวแบบพ่วงเส้นทางไปบ้านอรุโณทัยและต่อดอยอ่างขาง ซึ่งช่วยให้ทริปมีทั้งตลาดชุมชน อาหารจีนยูนนาน วิวภูเขา และจุดพักแบบไม่เร่งรีบ โดยจุดเด่นของเส้นนี้คือขับรถต่อเนื่องได้และมีแวะพักเป็นช่วง ๆ เหมาะกับคนที่อยาก “เที่ยวเหนือแบบค่อย ๆ ดู” มากกว่าปักหมุดถ่ายรูปเร็ว ๆ แล้วไปต่อ

 

เรื่องกินและที่พักควรรู้ไว้ก่อน ตามข้อมูลที่คุณให้ ภายในศูนย์ฯ มีบ้านพักรับรอง 2 หลัง รองรับได้หลังละประมาณ 10 คน และมีพื้นที่กางเต็นท์พร้อมบริการเช่าเต็นท์และถุงนอน (กรณีนำเต็นท์มาเองมักมีค่าบำรุงสถานที่) แต่ภายในศูนย์ฯ ไม่มีร้านอาหารบริการ ดังนั้นถ้าตั้งใจแวะกินจริงจัง ให้ไปฝากท้องที่หมู่บ้านอรุโณทัยซึ่งมีร้านอาหารจีนยูนนานค่อนข้างหลากหลาย ตั้งแต่บะหมี่ยูนนาน ข้าวซอย ข้าวขาหมู ซาลาเปา หมั่นโถว ไปจนถึงอาหารจานเดียวแบบกินง่ายระหว่างทาง

 

การเดินทาง จากตัวเมืองเชียงใหม่ ระยะทางประมาณ 122 กิโลเมตร ใช้ทางหลวงหมายเลข 107 (เชียงใหม่–ฝาง) ถึงอำเภอเชียงดาว แล้วสังเกตจุดแยกเมืองงายบริเวณหลักกิโลเมตรที่ 79 ให้เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 1178 สายเมืองงาย–อรุโณทัย ขับต่อไปจนถึงหลักกิโลเมตรที่ 32 จะพบด่านตรวจบ้านรินหลวง จากนั้นเลี้ยวขวาไปอีกประมาณ 5 กิโลเมตร จะพบปากทางเข้าศูนย์ฯ และขับเข้าไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร โดยทั่วไปสามารถใช้รถยนต์เดินทางได้ทุกประเภท และเส้นทางนี้ยังสามารถไปต่อดอยอ่างขางได้อีกประมาณ 45 กิโลเมตร

 

 

ตอบ: ช่วงพฤศจิกายน–มีนาคมเหมาะสุด เพราะอากาศเย็นสบาย ขับรถเที่ยวพื้นที่สูงได้สบาย และเหมาะกับการเดินชมแปลง/ชุมชนแบบไม่เหนื่อยเกินไป

 

ตอบ: โดยทั่วไปใช้รถยนต์เดินทางได้ทุกประเภท แต่เป็นเส้นทางภูเขา ควรขับด้วยความเร็วเหมาะสม และแนะนำเช็กสภาพอากาศ/เส้นทางก่อน โดยเฉพาะหน้าฝน

 

ตอบ: ตามข้อมูลที่แจ้งไว้ ภายในศูนย์ฯ ไม่มีร้านอาหารบริการ หากต้องการกินแบบจริงจัง แนะนำไปฝากท้องที่หมู่บ้านอรุโณทัยซึ่งมีร้านอาหารจีนยูนนานหลายร้าน

 

ตอบ: มีข้อมูลว่ามีบ้านพักรับรองและลานกางเต็นท์ แต่ควรติดต่อศูนย์ล่วงหน้าเพื่อเช็กเงื่อนไข จำนวนคน และความพร้อมในช่วงที่คุณจะเดินทาง

 

ตอบ: งานมะหน่าวมักอยู่ช่วงเดือนธันวาคมและมีรอบจัดทุก 2 ปี ดังนั้นควรโทรสอบถามศูนย์หรือคนในพื้นที่ล่วงหน้าเพื่อยืนยัน “ปีที่จัด” และกำหนดการกิจกรรมก่อนออกเดินทาง