อุทยานแห่งชาติตาพระยา

Rating: 4.4/5 (7 votes)

วันเปิดทำการ: เปิดทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08:00 น. – 16:30 น.

 

อุทยานแห่งชาติตาพระยา เป็นหนึ่งในอุทยานแห่งชาติแถบชายแดนที่ยังคงบรรยากาศป่าดิบสงบและนุ่มนวล ท่ามกลางภูมิประเทศที่ราบสลับเนินเขาและแนวสันเขาที่ทอดยาวเป็นกำแพงธรรมชาติคั่นไทย–กัมพูชา อุทยานฯ ประกาศจัดตั้งเมื่อ พ.ศ. 2539 ครอบคลุมพื้นที่ราว 371,250 ไร่ (ประมาณ 594 ตารางกิโลเมตร) พื้นที่ด้านตะวันตกต่อเนื่องกับอุทยานแห่งชาติปางสีดา ด้านเหนือเชื่อมกับผืนป่าทับลานและเขตบุรีรัมย์ ส่วนด้านตะวันออกแนบสนิทกับแนวสันเขาบรรทัดและพนมดงรักที่มองเห็นรอยต่อประเทศชัดเจน ภาพจำของที่นี่คือผืนป่าที่เงียบขรึม น้ำซับ โป่งสัตว์ และทิวเขาไกลลิบที่ทำให้ผู้มาเยือนรู้สึกว่ากำลังก้าวเข้าสู่ “ขอบผืนป่า” จริงๆ

 

สภาพป่าภายในประกอบด้วยป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง และป่าเต็งรัง เรียงตัวตามความสูงและสภาพชุ่มชื้นของพื้นที่ พรรณไม้เด่นอย่างเต็ง รัง เหียง พลวง ยางนา กระบก และไม้ผลัดใบอื่นๆ สร้างชั้นเรือนยอดโปร่งกำลังดี ทำให้แสงแดดลอดลงมาจับพื้นป่า เกิดกลิ่นดินและใบไม้สุกงอมเฉพาะตัว พ้นจากไหล่เขาลงไปเป็นแนวลำห้วยกำเนิดจากป่า เช่น ลำสะโตน ห้วยซับกระโดน ลำนางรอง ซึ่งหล่อเลี้ยงความชุ่มชื้นตลอดปีและเป็นแนวทางสัญจรของสัตว์ป่านานาชนิด

 

ความอุดมแห่งระบบนิเวศทำให้ตาพระยาเป็นบ้านของสัตว์ป่าหลากหลาย ตั้งแต่สัตว์กีบอย่างกระทิง เก้ง กวาง กระจง ไปจนถึงหมูป่า ช้างป่า วัวแดง และผู้ล่าอย่างเสือไฟ หมาใน แมวป่า ยังไม่รวมถึงหมี เม่น พังพอนที่เป็นผู้ใช้ชีวิตยามค่ำ นักดูนกเองจะชอบเป็นพิเศษ เพราะรายชื่อนกในพื้นที่ยาวกว่า 300 ชนิด ทั้งนกพญาไฟ นกขุนแผน นกหัวขวานหลายสกุล นกแขวก นกเขาเขียว นกกางเขนดง ไก่ป่า ไก่ฟ้า และเหยี่ยวหลากชนิด ฤดูหนาวอากาศปลอดโปร่งทำให้การเดินสำรวจสนุกและเห็นกิจกรรมของนกได้ถนัดตา ส่วนต้นฤดูฝนพื้นป่าจะแต้มสีด้วยดอกไม้ป่าและผีเสื้อจำนวนมาก

 

เส้นทางศึกษาธรรมชาติของอุทยานฯ ถูกออกแบบให้ค่อยๆ เปิดฉากชีวิตป่าแก่ผู้มาเยือน เริ่มจากทางเดินราบสบายที่พาเข้าสู่แนวโป่งสัตว์และน้ำซับ ก่อนค่อยๆ เชื่อมสู่เชิงเขาและสันเขาที่สามารถมองเห็นป่าพรมเขียวเบื้องล่าง จุดถ่ายภาพตามรายทางมีทั้งโป่งยุบ (ลักษณะคล้าย “ละลุ” หรือ “แพะเมืองผี” แต่ขนาดเล็กกว่า ประมาณ 40 ตารางเมตร) ลานหิน และแนวป่าโปร่งที่เหมาะแก่การส่องนกยามเช้า

 

ส่วนของ “ไฮไลต์ภูเขา” คือแนวสันเขาพนมดงรักที่อยู่ห่างที่ทำการอุทยานฯ ราว 3 กิโลเมตร ทางเดินจะไล่ระดับความชันจากเนินเตี้ยๆ ไปสู่ช่วงหินสลับทราย ก่อนเปิดมุมกว้างเห็นเทือกเขาพรานนุชและสะแกกรองซ้อนตัวกันสวยงาม หากขึ้นเช้าหน่อยในวันที่อากาศดี คุณจะได้เห็นไอหมอกบางโอบหุบเขาเป็นริ้วสีเงิน และเมื่อท้องฟ้าสว่างเต็มที่ เส้นชายแดนไทย–กัมพูชาจะค่อยๆ ชัดขึ้นจากสีเขียวหลายเฉดของยอดไม้

 

อีกฉากที่ไม่ควรพลาดคือ “ช่องโอบก” จุดชมทิวทัศน์ปลายชายแดนซึ่งมองเห็นแนวป่ากัมพูชาและหมู่บ้านฝั่งเพื่อนบ้านแบบพาโนรามา ช่วงบ่ายโมงแสงจะตกเฉียงพอเหมาะกับการถ่ายภาพแนวภูมิประเทศ ส่วนช่วงเย็นก่อนพระอาทิตย์ลับ เส้นขอบฟ้าจะเรืองสีส้มทองให้ภาพป่าดิบตัดกับท้องฟ้าอย่างงามพอดี ถัดลงมา “ลานกระเจียว” เป็นลานหินที่ดอกกระเจียวป่าขึ้นกระจายตัว เมื่อฝนแรกมาเยือน (ราวมิถุนายน–กรกฎาคม) จะมีสีชมพูอมม่วงแต้มพื้นป่าให้สดชื่น

 

ชั้นภูมิศาสตร์วัฒนธรรมของตาพระยาก็น่าสนใจ “เขายักษ์” มีภาพสลักโบราณรูปฤาษีบนก้อนหินใหญ่ชวนให้นึกถึงเส้นทางโบราณคดีระหว่างที่ราบสูงโคราชและเมืองพระนครในอดีต ขณะที่ “ลานหินตัด” เผยร่องรอยสกัดหินซึ่งเชื่อว่าเคยนำไปใช้ก่อสร้างปราสาทหินโบราณบางแห่ง ทำให้ผู้มาเยือนได้ต่อจิ๊กซอว์อดีตเข้ากับภูมิประเทศตรงหน้า

 

ฤดูกาลที่เหมาะแก่การเยือน ถ้ามองเรื่องอากาศและทัศนวิสัย ช่วงพฤศจิกายน–กุมภาพันธ์นับว่าเพลินที่สุด อุณหภูมิเย็นสบาย แดดนุ่ม และมุมไกลชัดเจน เหมาะกับทั้งการเดินป่าเบาๆ และการเฝ้านก ส่วนมิถุนายน–ตุลาคม ป่าจะเขียวจัด น้ำตกและลำห้วยเต็มแรงน้ำ เหมาะกับคนชอบบรรยากาศชุ่มฉ่ำ มีฝนสลับแดดบ้างเป็นช่วงๆ แต่อย่าลืมเตรียมเสื้อกันฝนและถุงกันชื้นสำหรับอุปกรณ์กล้อง

 

ทิปสำหรับการเฝ้านกและถ่ายภาพธรรมชาติ: เริ่มเดินก่อนฟ้าสางเล็กน้อยเพื่อไปยืนรอแสงแรกตรงขอบแนวป่า ช่วง 06:00–08:30 น. คือเวลาที่นกหลายชนิดหาอาหารและส่งเสียงร้อง หากตั้งใจเก็บภาพนกหัวขวานหรือไก่ป่า ให้คุมกลิ่นและเสียงให้นิ่งที่สุด ระยะเทเลโฟโตกำลังดีอยู่ที่ 300–500 มม. และควรพกขาตั้งน้ำหนักเบาเพื่อลดสั่นไหว

 

เรื่องความปลอดภัยในป่า: สวมรองเท้าพื้นเกาะดี ปิดส้น ปิดนิ้ว ติดไฟฉายคาดหัว ยากันแมลง และชุดกันฝนแบบพับเก็บได้ เก็บขยะกลับทั้งหมด ไม่ให้อาหารสัตว์ หลีกเลี่ยงเสียงดังใกล้แหล่งน้ำซับหรือโป่งสัตว์ และเช็กพยากรณ์อากาศก่อนออกเดินทุกครั้ง หากพบฝูงช้างป่าระหว่างทาง ให้หยุดรถในระยะปลอดภัย ปิดไฟหน้า ไม่ใช้แตรหรือแฟลช แล้วรอจนสัตว์เคลื่อนย้ายตัวเองไป

 

สำหรับผู้ที่อยากสัมผัสตาพระยาแบบ “หนึ่งวันเต็ม” ลองเริ่มที่ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว รับข้อมูลเส้นทางและสภาพทาง จากนั้นเดินสั้นๆ สู่แนวโป่งและน้ำซับ ใกล้เที่ยงพักกินข้าวที่จุดบริการ แล้วขับไปช่วงเชิงเขาเพื่อขึ้นสันเขาพนมดงรัก ยืนรอแสงเย็นที่ช่องโอบก ปิดท้ายด้วยการชมดาวหน้าเรือนที่ทำการ ถ้าอยากได้ “สองวันหนึ่งคืน” วันที่สองควรเผื่อเวลาสำรวจลานหินตัด เขายักษ์ และลองแวะ “ละลุ” ในเขตอำเภอตาพระยา ซึ่งเป็นปรากฏการณ์กัดเซาะดินที่งดงามแปลกตา

 

การเดินทาง จากกรุงเทพฯ ใช้เส้น รังสิต–องครักษ์–นครนายก เข้าทางหลวงหมายเลข 33 ผ่านสระแก้วถึงอรัญประเทศ เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 348 มุ่งหน้าอำเภอตาพระยา จากตัวอำเภอ ขับต่อไปจะพบป้ายทางเข้าอุทยานฯ (เป็นทางลูกรังอัดแน่นประมาณ 13 กิโลเมตร) รถเก๋งสภาพดีไปได้ แต่ช่วงหน้าฝนอาจต้องใช้ความเร็วต่ำขึ้น ส่วนผู้ใช้รถโดยสารประจำทาง ให้ขึ้นสายอรัญประเทศ–บุรีรัมย์ ลงที่วัดเขาช่องตะโกตรงข้ามที่ทำการอุทยานฯ แล้วต่อพาหนะท้องถิ่นเข้าไป

 

สิ่งอำนวยความสะดวกภายในอุทยานฯ มีบ้านพัก ลานกางเต็นท์ จุดประกอบอาหารขนาดเล็ก ห้องน้ำ และลานจอดรถ สัญญาณมือถือมีเป็นหย่อมๆ รอบที่ทำการและจุดสูง แต่บางหน่วยพิทักษ์อาจไม่มีสัญญาณ ค่าธรรมเนียมเข้าชมสำหรับคนไทย ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก 10 บาท ยานพาหนะจัดเก็บตามประเภท (จักรยาน 10 บาท จยย. 20 บาท รถสี่ล้อ 30 บาท รถหกล้อ 100 บาท) แนะนำพกเงินสดไปด้วย เผื่อจุดบริการไม่มีสัญญาณอินเทอร์เน็ตสำหรับการชำระแบบดิจิทัล

 

ข้อควรรู้ก่อนออกเดิน: โทรยืนยันสภาพเส้นทางกับอุทยานฯ โดยตรงล่วงหน้า (โดยเฉพาะช่วงฝน) เตรียมแผนเผื่อเวลาเพราะทางลูกรังอาจช้า ควรกลับจากจุดชมวิวก่อนฟ้ามืด และแจ้งเจ้าหน้าที่เมื่อวางแผนเข้าเส้นทางย่อย นอกจากนี้ การท่องเที่ยวอย่างรับผิดชอบ (Leave No Trace) จะช่วยรักษาความสมบูรณ์ของพื้นที่ให้คงอยู่: ไม่ส่งเสียงดัง ไม่ทิ้งเศษอาหาร ไม่ฉีกหรือเด็ดพืชพรรณ และปฏิบัติตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่เสมอ

 

 

ตอบ: พฤศจิกายน–กุมภาพันธ์ อากาศเย็น แดดนุ่ม ทัศนวิสัยไกล เหมาะทั้งชมวิวและเฝ้านก ส่วนมิถุนายน–ตุลาคมป่าเขียว น้ำหลาก เหมาะกับคนชอบบรรยากาศชุ่มชื้น

 

ตอบ: มีทั้งสองแบบ แนะนำจองล่วงหน้าและเตรียมเครื่องนอน/อุปกรณ์ตั้งแคมป์เอง จุดประกอบอาหารมีขนาดเล็ก ควรเตรียมเสบียง

 

ตอบ: จุดชมวิวพนมดงรัก (เช้า), ช่องโอบก (เย็น), ลานกระเจียวต้นฤดูฝน, ลานหินตัด และมุมป่าโปร่งใกล้โป่งสัตว์สำหรับเฝ้านก

 

ตอบ: ใช้รถโดยสารสายอรัญประเทศ–บุรีรัมย์ ลงวัดเขาช่องตะโก (ตรงข้ามที่ทำการอุทยานฯ) แล้วต่อพาหนะท้องถิ่นเข้าไป

 

ตอบ: คนไทย ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก 10 บาท เก็บยานพาหนะตามประเภท (จักรยาน 10 บาท จยย. 20 บาท รถสี่ล้อ 30 บาท รถหกล้อ 100 บาท)

 

ตอบ: ห้ามให้อาหารสัตว์ ห้ามก่อไฟในพื้นที่ป่าโดยไม่ได้รับอนุญาต เก็บขยะกลับทั้งหมด และเว้นระยะปลอดภัยเมื่อพบช้างป่าหรือสัตว์ใหญ่

 

ตอบ: มีเฉพาะบางจุดใกล้ที่ทำการและพื้นที่สูง แนะนำดาวน์โหลดแผนที่ออฟไลน์และพกไฟฉายคาดหัว

 

ตอบ: โทร 08 1178 8119, 0 3724 7933 หรืออีเมล tapraya_np@outlook.com