ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน

ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งอยู่ในจังหวัดจันทบุรี เป็นหน่วยงานที่มีบทบาทสำคัญในการศึกษา ค้นคว้า และวิจัยเกี่ยวกับการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลอย่างยั่งยืน โดยมุ่งเน้นให้การพัฒนาต่าง ๆ สอดคล้องกับสภาพภูมิประเทศและระบบนิเวศของพื้นที่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการอนุรักษ์ป่าชายเลน ซึ่งเป็นทรัพยากรสำคัญที่สร้างสมดุลทางธรรมชาติและเป็นแหล่งความหลากหลายทางชีวภาพที่สำคัญของจังหวัดจันทบุรี ศูนย์แห่งนี้ได้พัฒนาหลายโครงการเพื่อให้ประชาชน นักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจทั่วไปสามารถเข้ามาศึกษาและเรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลนได้อย่างใกล้ชิด หนึ่งในโครงการที่โดดเด่นคือสะพานเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลนอ่าวคุ้งกระเบน ซึ่งเป็นเส้นทางศึกษาแบบเดินชมธรรมชาติที่ถูกออกแบบมาให้เหมาะสมต่อการเรียนรู้และสำรวจสภาพป่าชายเลนได้อย่างครบถ้วน

 

สะพานเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลนอ่าวคุ้งกระเบน ตั้งอยู่ตรงข้ามศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน ใช้เวลาเดินชมเพียง 30-45 นาที ระยะทางประมาณ 1,600 เมตร ตลอดเส้นทางมีจุดสื่อความหมายธรรมชาติที่ให้ความรู้เกี่ยวกับสภาพแวดล้อม แหล่งอาหารธรรมชาติ และสมุนไพรที่มีคุณค่าในการใช้ประโยชน์ของชุมชนท้องถิ่น การเดินศึกษาธรรมชาติบนสะพานนี้ช่วยให้ผู้เข้าชมได้เรียนรู้ถึงความสัมพันธ์ระหว่างพืชหลากชนิดในป่าชายเลนและการเกื้อกูลกันของแต่ละสายพันธุ์ เพื่อให้ระบบนิเวศสามารถดำรงอยู่ได้อย่างสมดุลและมีประสิทธิภาพ

 

ตัวอย่างของพืชที่น่าสนใจ ได้แก่ ลำพูทะเล ซึ่งงอกได้ดีในดินปนทรายและช่วยสะสมดินเลนทะเล ทำให้พื้นที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชชนิดอื่น ๆ ตามมาเป็นทอด ๆ นอกจากนี้ยังมีไม้แสมขาวที่นอกจากใช้เป็นฟืนแล้ว แก่นของไม้แสมขาวยังสามารถนำไปต้มร่วมกับแก่นแสมสารหรือขี้เหล็กป่า เพื่อช่วยขับโลหิตเสียของสตรีได้อีกด้วย ส่วนกระพี้เป็นสมุนไพรที่ใช้แก้พิษงู และควันที่เกิดจากการเผาไหม้ของต้นตาตุ่มทะเลสามารถนำมาใช้รักษาโรคเรื้อรังบางชนิด เช่น โรคเรือนได้ การศึกษาธรรมชาติเหล่านี้ทำให้ผู้เข้าชมมีความเข้าใจลึกซึ้งเกี่ยวกับคุณค่าของป่าชายเลน ทั้งในด้านสิ่งแวดล้อม การอนุรักษ์ และการนำพืชสมุนไพรมาใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน

 

ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนเปิดให้บริการทุกวันตั้งแต่เวลา 06.30 น. ถึง 18.00 น. การเข้าชมในรูปแบบหมู่คณะจำเป็นต้องติดต่อศูนย์ล่วงหน้า เพื่อให้เจ้าหน้าที่สามารถจัดเตรียมข้อมูลและอำนวยความสะดวกได้อย่างเหมาะสม นอกจากนี้ ศูนย์ยังมีบริการบ้านพักสำหรับหน่วยงานรัฐที่เข้ามาจัดอบรมหรือสัมมนา ซึ่งสามารถติดต่อเพื่อจองล่วงหน้าได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 0 3936 9216-8 หรือโทรสาร 0 3936 9219 การมาเยือนศูนย์แห่งนี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้ผู้เข้าชมได้เรียนรู้และเข้าใจระบบนิเวศป่าชายเลนอย่างแท้จริง แต่ยังเป็นการสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสนับสนุนการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรอย่างยั่งยืนต่อไป

 

หากผู้สนใจมาเยือนจะได้สัมผัสประสบการณ์การเรียนรู้ที่เต็มไปด้วยคุณค่า ทั้งด้านวิชาการ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างรู้คุณค่า เส้นทางศึกษาธรรมชาติและกิจกรรมที่ศูนย์จัดขึ้นช่วยเสริมสร้างความเข้าใจเชิงลึกเกี่ยวกับป่าชายเลน อันเป็นสมบัติทางธรรมชาติที่สำคัญของจังหวัดจันทบุรี และยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่เหมาะสำหรับทุกเพศทุกวัย ไม่ว่าจะเป็นนักเรียน นักศึกษา ครอบครัว หรือผู้สนใจด้านสิ่งแวดล้อมและสมุนไพรพื้นบ้าน การมาเยือนศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนจึงไม่เพียงแต่เป็นการเดินทางเพื่อพักผ่อนหย่อนใจ แต่ยังเป็นการเรียนรู้และสัมผัสความมหัศจรรย์ของระบบนิเวศป่าชายเลนอย่างแท้จริง