ศูนย์ชัยพัฒนาการเกษตรสิรินธร

ศูนย์ชัยพัฒนาการเกษตรสิรินธร จังหวัดพิจิตร เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการเกษตรที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อตอบโจทย์การแก้ไขปัญหาพื้นที่ที่ประสบอุทกภัยเป็นประจำทุกปี โดยใช้แนวทางการจัดการเกษตรตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งเป็นแนวทางที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงให้ความสำคัญและทรงมีพระราชดำริให้ใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาพื้นที่ทางการเกษตร ศูนย์แห่งนี้ถือกำเนิดขึ้นจากการดำเนินการภายใต้โครงการของมูลนิธิชัยพัฒนาเพื่อช่วยเหลือเกษตรกรในพื้นที่ลุ่มน้ำจังหวัดพิจิตรที่มักได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมเป็นประจำทุกปี เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2550 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ได้เสด็จพระราชดำเนินเป็นการส่วนพระองค์เพื่อทรงเยี่ยมชมพื้นที่ พร้อมกับทรงเปิดป้ายชื่อ "ศูนย์ชัยพัฒนาการเกษตรสิรินธร" อย่างเป็นทางการ ซึ่งนับเป็นอีกหนึ่งเหตุการณ์สำคัญที่สะท้อนถึงความห่วงใยของพระองค์ต่อความเป็นอยู่ของเกษตรกรและประชาชนในพื้นที่

 

ภายในศูนย์ชัยพัฒนาการเกษตรสิรินธรมีการจัดสรรพื้นที่ให้สอดคล้องกับสภาพพื้นที่ลุ่มน้ำ โดยเน้นการทำเกษตรผสมผสานที่สามารถรับมือกับน้ำท่วมได้ เช่น การปลูกพืชในพื้นที่สูง การเลี้ยงสัตว์ และการใช้พื้นที่ที่มีน้ำท่วมขังเป็นประโยชน์ต่อการประมง อีกทั้งยังมีการพัฒนาระบบการใช้น้ำที่เหมาะสมเพื่อช่วยให้เกษตรกรสามารถประกอบอาชีพได้อย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปี ไม่เพียงแต่เป็นพื้นที่เกษตรกรรม แต่ยังทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการใช้ประโยชน์ที่ดิน การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และการสร้างความเข้าใจในเรื่องการอยู่ร่วมกับสภาพแวดล้อมที่มีการเปลี่ยนแปลงของน้ำท่วมซึ่งเป็นธรรมชาติของพื้นที่

 

การเดินทางมายังศูนย์ชัยพัฒนาการเกษตรสิรินธรสามารถเริ่มต้นจากอำเภอเมืองพิจิตร โดยมุ่งหน้าไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือเข้าสู่เส้นทางหมายเลข 111 จากนั้นเลี้ยวซ้ายเข้าสู่เส้นทางเดิมแล้วขับต่อไปประมาณ 1.4 กิโลเมตร ก่อนจะเลี้ยวซ้ายเข้าสู่เส้นทางหมายเลข 113 และเบี่ยงซ้ายเล็กน้อยเพื่อเข้าสู่เส้นทางเดียวกัน ก่อนจะมุ่งหน้าสู่เส้นทางหมายเลข 1118 ขับตรงไปแล้วเลี้ยวซ้ายเล็กน้อยเพื่อวิ่งต่อบนเส้นทางสายเดิม จากนั้นเลี้ยวขวาและเลือกเส้นทางที่สามทางด้านซ้าย แล้วตามด้วยเส้นทางแรกทางด้านขวาเพื่อเข้าสู่ตำบลเนินมะกอก อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร ซึ่งเป็นที่ตั้งของศูนย์ โดยเส้นทางดังกล่าวสะดวกต่อการเดินทางทั้งสำหรับนักท่องเที่ยวและผู้สนใจด้านการเกษตรที่ต้องการเข้ามาศึกษาหรือเยี่ยมชมพื้นที่จริง

 

การมีอยู่ของศูนย์ชัยพัฒนาการเกษตรสิรินธรไม่เพียงแต่ช่วยแก้ปัญหาการประกอบอาชีพของเกษตรกรที่ประสบภัยน้ำท่วม แต่ยังเป็นเสมือนต้นแบบของการพัฒนาการเกษตรอย่างยั่งยืนที่เน้นความพอเพียงและการใช้ทรัพยากรในพื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด เกษตรกรและผู้ที่เข้ามาศึกษาจะได้เรียนรู้ทั้งการวางแผนการปลูกพืชที่เหมาะสม การปรับตัวให้เข้ากับธรรมชาติ และการสร้างรายได้เสริมในยามที่ไม่สามารถเพาะปลูกได้ ศูนย์แห่งนี้จึงเป็นทั้งสถานที่เรียนรู้ ทดลอง และถ่ายทอดองค์ความรู้ที่มีคุณค่าต่อสังคมไทย และยังสะท้อนถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านที่ทรงห่วงใยเกษตรกรและประชาชนอย่างลึกซึ้ง