วัดสัมพันธวงศารามวรวิหาร

Rating: 4.2/5 (5 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00 - 17.00 น.

 

วัดสัมพันธวงศาราม หรือวัดเกาะแก้วลังการาม ที่เที่ยวกรุงเทพ เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร ตั้งอยู่ใกล้แม่น้ำเจ้าพระยา อยู่ในท้องที่ตำบลสัมพันธวงศ์ อำเภอสัมพันธวงศ์ วัดในกรุงเทพมหานคร

 

ตามประวัติพระอารามหลวง ฉบับกรมการศาสนา ซึ่งจัดพิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ของเจ้าคุณพระวรญาณวิสุทธิ์ (เขียน วรเลโช) วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อ 22 มิถุนายน 25๐6 กล่าวว่า

 

พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร อยู่ริมถนนทรงวาด เหนือวัดปทุมคงคา อำเภอสัมพันธวงศ์ จังหวัดกรุงเทพ เป็นวัดโบราณ เดิมชื่อวัดเกาะแก้วลังการาม เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรีทรงสร้าง โดยในรัชกาลที่ 3 พระราชทานนามใหม่ว่า วัดสัมพันธวงศาวาส (ในปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็นวัดสัมพันธวงศ์)

 

ส่วนตำนานพระอารามหลวง ซึ่งฉบับเจ้าพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร (ม.ร.ว.คลี่ สุทัศน์) นั้นได้เรียบเรียงทูลเกล้า ฯ ถวายในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และได้ทรงพระกรุณาโปรดตรวจแก้ไขพระราชทานไว้ ซึ่งพิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพของท่านผู้เรียบเรียง เมื่อ พ.ศ.2457 มีข้อความกล่าวว่า

 

วัดสัมพันธวงษาราม อยู่ถนนสำเพ็ง เหนือวัดปทุมคงคา เดิมชื่อวัดเกาะแก้วลังการาม เป็นวัดโบราณในรัชกาลที่ 3 เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี ทรงสร้าง ในรัชกาลที่ 4 พระราชทานนามใหม่ว่า "วัดสัมพันธวงษาราม"

 

เพื่อขจัดปัญหาเรื่องการพระราชทานนามวัดดังกล่าวให้หมดสิ้นไป ในระหว่างตำนานพระอารามหลวงทั้ง 2 ฉบับ จึงค้นหนังสือพระราชพงศาวดาร ในสมัยรัชกาลที่ 4 ฉบับที่พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพคุณหญิงธรรมสารเนติ (อบ บุนนาค) เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2477 เรื่องทรงตั้งและแปลงนามวัดต่าง ๆ ต่อไป ได้ความว่า

 

"ชื่อวัดทรงใหม่ วัดราชประดิษฐ์ 1 วัดมหรรณพาราม 1 วัดบุรณศิริมาตยาราม 1 วัดนามบัญญัติ 1 วัดโสมนัสวิหาร 1 วัดตรีทศเทพ 1 วัดบรมนิวาส 1 วัดไชยฉิมพลี 1 วัดเวฬุราชิณ 1 วัดสมุหประดิษฐ์ เจ้าพระยานิกรบดินทร์สร้างที่เมืองสระบุรี 1 วัดสุปฏิการาม เมืองนครไชยศรี 1ชื่อวัดทรงแปลงใหม่ วัดน้อยบางใส้ไก่ แปลงว่า วัดหิรัญรูจี วัดพระยาญาติการามเดิม แปลงว่า วัดพิชัยญาติการาม วัดใหม่ นั้นทรงแปลงว่า วัดอนงคาราม วัดประยูรวงศ์อาวาส นั้นแปลงว่า วัดประยูรวงศาราม วัดดอกไม้ นั้นแปลงว่า วัดบุบผาราม วัดอรุณราชธารามนั้นแปลงว่า วัดอรุณราชวราราม วัดหงษาราม นั้นแปลงว่า วัดหงศรัตนาราม วัดกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส นั้นแปลงว่า วัดชิโนรสาราม วัดระฆังโฆสิตาราม นั้นแปลงว่า วัดราชคัณฑิยาราม วัดเกาะแก้ว นั้นแปลงว่า วัดสัมพันธวงศาราม วัดตะเคียน นั้นแปลงว่า วัดมหาพฤฒาราม วัดสระเกศ นั้นแปลงว่า วัด เจดียบรรพตาราม วัดบางลำภู นั้นแปลงว่า วัดสังเวชวิศยาราม ฯลฯ"

 

อาศัยหนังสือตำนานพระอารามหลวง ฉบับของเจ้าพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร และ พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ 4 เรื่องทรงตั้งแปลงนามวัดต่าง ๆ ก็พอจะเป็นเครื่องยืนยันได้ว่า

 

การเปลี่ยนแปลงชื่อวัดเกาะแก้วลังการาม เป็นวัดสัมพันธวงศาราม หรือ วัดสัมพันธวงษาราม นั้นเกิดขึ้นในรัชกาลที่ 4 แม้ว่าปัจจุบันทางราชการหรือประชาชนส่วนมากจะนิยมเรียกว่า"วัดสัมพันธวงศ์" ทแต่างวัดก็มิได้รับรอง หรือสนับสนุน ตลอดจนขอเปลี่ยนแปลงแต่ประการใด แต่ที่ได้นำเรื่องดังกล่าวมาพิมพ์ไว้ก็เพียงเพื่อต้องการให้ผู้ที่ยังไม่ทราบจะได้ทราบ เพราะบางครั้งนั้นทางวัดเคยใช้ชื่อเต็มว่า "วัดสัมพันธวงศาราม"