Rating: 4.2/5 (5 votes)
วัดสัมพันธวงศารามวรวิหาร
วันเปิดทำการ: ทุกวัน
เวลาเปิดทำการ: 08.00 - 17.00 น.
วัดสัมพันธวงศาราม หรือวัดเกาะแก้วลังการาม เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร ตั้งอยู่ใกล้แม่น้ำเจ้าพระยา ในท้องที่ตำบลสัมพันธวงศ์ อำเภอสัมพันธวงศ์ จังหวัดพระนคร
ตามประวัติพระอารามหลวง ฉบับกรมการศาสนา ซึ่งจัดพิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ของเจ้าคุณพระวรญาณวิสุทธิ์ (เขียน วรเลโช) วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อ 22 มิถุนายน 2506 กล่าวว่า
พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร อยู่ริมถนนทรงวาด เหนือวัดปทุมคงคา อำเภอสัมพันธวงศ์ จังหวัดพระนคร เป็นวัดโบราณ เดิมชื่อวัดเกาะแก้วลังการาม เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรีทรงสร้าง ในรัชกาลที่ 3 พระราชทานนามใหม่ว่า วัดสัมพันธวงศาวาส (ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็นวัดสัมพันธวงศ์)
ส่วนตำนานพระอารามหลวง ฉบับเจ้าพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร (ม.ร.ว.คลี่ สุทัศน์) ได้เรียบเรียงทูลเกล้า ฯ ถวายในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และได้ทรงพระกรุณาโปรดตรวจแก้ไขพระราชทานไว้ พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพของท่านผู้เรียบเรียง เมื่อ พ.ศ.2457 กล่าวว่า
วัดสัมพันธวงษาราม อยู่ถนนสำเพ็ง เหนือวัดปทุมคงคา เดิมชื่อวัดเกาะแก้วลังการาม เป็นวัดโบราณในรัชกาลที่ 3 เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี ทรงสร้าง ในรัชกาลที่ 4 พระราชทานนามใหม่ว่า "วัดสัมพันธวงษาราม"
เพื่อขจัดปัญหาเรื่องการพระราชทานนามวัดดังกล่าวให้หมดสิ้นไป ในระหว่างตำนานพระอารามหลวงทั้ง 2 ฉบับ จึงค้นหนังสือพระราชพงศาวดาร ในสมัยรัชกาลที่ 4 ฉบับที่พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพคุณหญิงธรรมสารเนติ (อบ บุนนาค) เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2477 เรื่องทรงตั้งและแปลงนามวัดต่าง ๆ ต่อไป ได้ความว่า
"ชื่อวัดทรงใหม่ วัดราชประดิษฐ์ 1 วัดมหรรณพาราม 1 วัดบุรณศิริมาตยาราม 1 วัดนามบัญญัติ 1 วัดโสมนัสวิหาร 1 วัดตรีทศเทพ 1 วัดบรมนิวาส 1 วัดไชยฉิมพลี 1 วัดเวฬุราชิณ 1 วัดสมุหประดิษฐ์ เจ้าพระยานิกรบดินทร์สร้างที่เมืองสระบุรี 1 วัดสุปฏิการาม เมืองนครไชยศรี 1ชื่อวัดทรงแปลงใหม่ วัดน้อยบางใส้ไก่ แปลงว่า วัดหิรัญรูจี วัดพระยาญาติการามเดิม แปลงว่า วัดพิชัยญาติการาม วัดใหม่ ทรงแปลงว่า วัดอนงคาราม วัดประยูรวงศ์อาวาส แปลงว่า วัดประยูรวงศาราม วัดดอกไม้ แปลงว่า วัดบุบผาราม วัดอรุณราชธาราม แปลงว่า วัดอรุณราชวราราม วัดหงษาราม แปลงว่า วัดหงศรัตนาราม วัดกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส แปลงว่า วัดชิโนรสาราม วัดระฆังโฆสิตาราม แปลงว่า วัดราชคัณฑิยาราม วัดเกาะแก้ว แปลงว่า วัดสัมพันธวงศาราม วัดตะเคียน แปลงว่า วัดมหาพฤฒาราม วัดสระเกศ แปลงว่า วัด เจดียบรรพตาราม วัดบางลำภู แปลงว่า วัดสังเวชวิศยาราม ฯลฯ"
อาศัยหนังสือตำนานพระอารามหลวง ฉบับของเจ้าพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร และ พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ 4 เรื่องทรงตั้งแปลงนามวัดต่าง ๆ ก็พอจะเป็นเครื่องยืนยันได้ว่า
การเปลี่ยนแปลงชื่อวัดเกาะแก้วลังการาม เป็นวัดสัมพันธวงศาราม หรือ วัดสัมพันธวงษาราม นี้เกิดขึ้นในรัชกาลที่ 4 แม้ปัจจุบันทางราชการหรือประชาชนส่วนมากจะนิยมเรียกว่า"วัดสัมพันธวงศ์" ทางวัดก็มิได้รับรองหรือสนับสนุน ตลอดจนขอเปลี่ยนแปลงแต่ประการใด แต่ที่ได้นำเรื่องดังกล่าวมาพิมพ์ไว้ก็เพียงเพื่อต้องการให้ผู้ที่ยังไม่ทราบจะได้ทราบ เพราะบางครั้งทางวัดเคยใช้ชื่อเต็มว่า"วัดสัมพันธวงศาราม"
หมวดหมู่: สถานที่ศักดิ์สิทธิ์
กลุ่ม: วัด
ปรับปรุงล่าสุด : 1 ปีที่แล้ว