ดอนแกวกอง

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 24 ชั่วโมง

 

ดอนแกวกอง เป็นเกาะเล็ก ๆ อยู่ในแม่น้ำโขงค่อนมาทางฝั่งไทย ที่ตั้งบ้านหนองจันทร์ตำบลท่าค้ออำเภอเมืองจังหวัดนครพนมดอนแกวกอง มีลักษณะเป็นหาดทรายงอกยาวขึ้นมาทางเหนือจรดท้ายเมืองนครพนมและติดกับชายฝั่งโขงโดยตลอดชาวเมืองเรียกว่าหาดแกวกองบ้างหาดหนองจันทร์บ้างเมื่อถึงฤดูแล้งจะเห็นหาดแกวกองยื่นออกไปกลางแม่น้ำโขงเกือบจรดเมืองท่าแขกของประเทศลาว

 

ประวัติตำนานเมืองศรีโคตรบูรณ์ในตอนหนึ่งกล่าวว่าเกิดการชิงความเป็นใหญ่ในแผ่นดินระหว่างพระนครานุรักษ์ (ท้าวคำสิงห์) ซึ่งเป็นราชบุตรเขยของพระบรมราชา (เอวก่าน)คือเมื่อพระยาขัติยวงศาราชบุตรมหาฤาไชยไตรทศฤาเดชเชษฐบุรีศรีโคตรบูรณ์หลวงได้ถึงแก่พิราลัยแล้วเจ้าเอวก่านพระโอรสขึ้นครองนครแทนมีพระนามว่า พระบรมราชา (เอวก่าน) ครองนครศรีโคตรบูรณ์อยู่ได้24ปีก็ถึงแก่พิลาลัยเจ้าผู้ครองนครเวียงจันทน์ จึงแต่งตั้งให้ท้าวคำสิงห์ราชบุตรเขยพระบรมราชา (เอวก่าน) ขึ้นครองนครแทน มีพระนามว่าพระนครานุรักษ์

 

ต่อมาได้พิจารณาเห็นว่าเมืองศรีโคตรบูรณ์นี้มิได้ตั้งอยู่ปากน้ำหินบูนอย่างแต่ก่อน (คือขณะนี้ตั้งอยู่ที่บ้านเมืองเก่า) จึงให้เปลี่ยนชื่อเมืองเสียใหม่ว่าเมืองมรุกขนครในการที่พระนครานุรักษ์ (ท้าวคำสิงห์) ราชบุตรเขยได้ครองเมืองในครั้งนั้นทำให้ท้าวกู่แก้วซึ่งเป็นพระโอรสพระบรมราชา (เอวก่าน) ขณะนั้นไปถวายตัวเป็นมหาดเล็กอยู่กับเจ้านครนำปาศักดิ์ตั้งแต่พระชนมายุได้15ชันษาทรงทราบว่าท้าวคำสิงห์ได้ครองนครแทนบิดาก็ไม่พอใจ จึงทูลลาเจ้านครจำศักดิ์ขึ้นมาเหลี้ยกล่อมราบฎรได้กำลังคนเป็นจำนวนมากแล้วสร้างเมืองขึ้นที่บ้านแก้งเหล็กริมห้วยน้ำขมชื่อว่าเมืองมหาชัยกอบแก้วตั้งแข็งเมืองอยู่พระนครานุรักษ์ทรงทราบจึงไปขอกำลังจากกรุงศรีสัตนาครหุต (เวียงจันทน์) แต่ไม่ได้จึงไปขอจากเมืองญวน

 

ได้มา 6,000 คน แล้วจัดให้ทหารญวนพักอยู่ที่เมืองคำเกิดเพราะเกรงว่าท้าวกู่แก้วทราบเรื่องก่อนจึงยกไพร่พล 4,000 คน คุมเครื่องบรรณาการไอหาแม่ทัพญวนที่เมืองคำเกิดแล้วแอบอ้างว่าเป็นเจ้าเมืองมรุกขนครฝ่ายญวนหลงเชื่อจึงสมทบกับไปตีเมืองมรุกขนครแตกพระนครานุรักษ์จึงพาครอบครัวหนีข้ามแม่น้ำโขงไปอยู่ที่ดงเซกาแล้วขอกำลังจากเวียงจันทน์อีกครั้งหนึ่งพระเจ้าเวียงจันทน์ได้ให้พระยาเชียงสาเป็นแม่ทัพมาช่วยโดยตั้งค่ายอยู่ที่บ้านหนองจันทน์อีกฝ่ายหนึ่งที่บ้านธาตุน้อยศรีบุญเรืองแล้วจัดไพร่พลทั้งสองค่ายกระขานเป็นปีกกาโอบถึงกั่นเพื่อจะโจมตีเมืองมรุกขนครฝ่ายทัพญวนที่มาช่วยท้าวกู่แก้วตั้งทัพอยู่ที่ฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงได้เอาไม้ไผ่มาทำสะพานเป็นแพลูกบวบ

 

จะยกข้ามแม่น้ำโขงมาโจมตีทัพพระยาเชียงสากะว่าพอจะไต่ข้ามถึงฝั่งไว้ เมื่อหัวแพข้ามถึงฝั่งขวาแล้วจะชะเป็นสะพานลำเลียงให้ทหารไต่ข้ามโขมขณะที่ทหารแกวกำลังผลักแพไม้ข้ามโขงนี้เอง ฝ่ายพระยาเชียงสาได้ใช้ปืนใหญ่ยิงตัดสะพานแพลูกบวบขาดเป็นท่อน ๆ แล้วยกกำลังเข้าสู้รบกัลป์แกวกลางแม่น้ำโขงทหารแกวถูกยิงฟั่นแทงตายตกแม่น้ำเกลื่อนกลาดจนแตกพ่ายศพทหารแกวลอยไปติดที่เกาะดอนกองทับถมกั่นเป็นจำนวนมากเกาะนี้จึงได้ชื่อเรียกว่าดอนแกวกองมาจนถึงทุกวันนี้

 

ปลายมหาสงครามโลกครั้งที่ 2 พ.ศ. 2488 ทหารญี่ปุ่นเข่ายึดครองปลดอาวุธฝรั่งเศสทั่วอินโดรจีนซึ่งประเทศลาวเขมร และเวียดนามไม่ยอมเป็นเมืองขึ้นของฝรั่งเศสเหมือนอย่างเดิมจึงได้มีการต่อสู้กันทั่วไปในอินโดจีน ในระหว่างที่ญี่ปุ่นยึดครองอยู่นั้นรัฐบาลลาวได้ขอร้องให้ญี่ปุ่นส่งคนญวนหลับประเทศของเขาเพราะต่างก็เป็นเอกราชแล้วฝ่ายญวนก็เห็นชอบด้วยจึงอพยพคนญวนจากหลวงพระบางเวียงจันทน์จำนวนหลายหมื่นคนมารวมไว้ที่เมืองท่าแขก) ผ่ายญี่ปุ่นเมื่อแพ้สงครามแล้วก็ต้องถอยทัพกลับแต่ลาวกับญวนก็ยังทำการต่อสู้กับฝรั่งเศสเรื่อยมา

 

จนกระทั่งปี พ.ศ. 2489 เมืองท่าแขกแตกเพราะฝรั่งเศสรุกหนักทั้งทางพื้นดินและทางอากาศฝรั่งเศสได้นำเครื่องบินมาทิ้งระเบิดทำลายอย่างหนักทหารที่รักษาเมืองท่าแขกเห็นว่าสู้ไม่ไหวแล้วจึงปล่อยให้ประชาชนอพยพข้ามมาฝั่งขวาในขณะที่เรือบรรทุกผู้อพยพกำลังลอยอยู่เต็มแม่น้ำโงนั้นเองเครื่องบินรบของฝรั่งเศส2ลำก็ยิงกราดมาที่เรือบินวนอยู่ไปมาหลายเที่ยวทำให้เรือล่มไฟไหม้คนจมน้ำตายเป็นจำนวนมากส่วนมากเป็นแกวศพแกวก็ได้ลอยไปติดอยู่ที่บริเวณดอนแกวกองอีกเป็นครั้งที่2