ศูนย์ศิลปาชีพโครงการพัฒนาบ้านแม่ต่ำ

ศูนย์ศิลปาชีพโครงการพัฒนาบ้านแม่ต่ำ ศิลปาชีพและฟาร์มตัวอย่าง พลังแห่งพระราชดำริที่เปลี่ยนแปลงชีวิตคนและป่าอย่างยั่งยืน

 

บ้านแม่ต๋ำ ตั้งอยู่ในตำบลเสริมซ้าย อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง เป็นหนึ่งในพื้นที่ตัวอย่างของการพัฒนาตามแนวพระราชดำริที่ประสบความสำเร็จอย่างโดดเด่น โดยโครงการพัฒนาบ้านแม่ต๋ำฯ มีการดำเนินงานอย่างครอบคลุมในทุกมิติ ทั้งด้านสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม บนพื้นที่รวมกว่า 32,000 ไร่ โดยแบ่งการใช้ประโยชน์อย่างเป็นระบบ เพื่อสร้างความสมดุลระหว่างการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน

 

พื้นที่ภายในโครงการถูกจัดสรรออกเป็นหลายส่วน ได้แก่ พื้นที่ศูนย์บริการศิลปาชีพประมาณ 100 ไร่ ซึ่งเป็นศูนย์รวมแห่งการฝึกอบรม ถ่ายทอดความรู้ และพัฒนาทักษะด้านหัตถกรรมพื้นบ้านให้แก่ราษฎร โดยเฉพาะงานหัตถกรรมไทยที่สามารถสร้างรายได้เสริมให้กับครัวเรือน พื้นที่แปลงเกษตรสาธิต 63 แปลง รวมประมาณ 125 ไร่ ถูกใช้เป็นแหล่งเรียนรู้การเกษตรแบบยั่งยืน ถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องการปลูกพืชผสมผสาน การเลี้ยงสัตว์ และการจัดการดินน้ำที่เหมาะสมกับพื้นที่

 

นอกจากนี้ยังมีพื้นที่ทำกินของราษฎรราว 1,000 ไร่ ที่เปิดโอกาสให้ประชาชนซึ่งเคยไม่มีที่ดินทำกิน ได้มีพื้นที่เป็นของตนเองอย่างถูกต้องตามกฎหมาย สามารถปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์เพื่อเลี้ยงชีพและสร้างรายได้อย่างมั่นคง ขณะที่พื้นที่อีกกว่า 30,775 ไร่ ถูกกันไว้สำหรับการปลูกป่าและฟื้นฟูระบบนิเวศให้กลับคืนสู่ความอุดมสมบูรณ์ดังเดิม

 

ผลสำเร็จของโครงการบ้านแม่ต๋ำ ไม่ได้สะท้อนเพียงแค่การฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้เท่านั้น แต่ยังสร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับชีวิตของประชาชนอย่างลึกซึ้ง ราษฎรได้รับการส่งเสริมให้มีอาชีพหลักที่มั่นคงและอาชีพเสริมที่สามารถสร้างรายได้ดีขึ้น คุณภาพชีวิตโดยรวมของชุมชนจึงพัฒนาอย่างชัดเจน ความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นทำให้ประชาชนไม่หวนกลับไปบุกรุกป่าเช่นในอดีตอีกต่อไป

 

ที่สำคัญยิ่งไปกว่านั้นคือการเกิด “จิตสำนึกร่วม” ในการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติ ชาวบ้านมีความเข้าใจถึงความสำคัญของป่าไม้ และพร้อมจะเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างจริงจัง ก่อให้เกิดเครือข่ายชุมชนที่เข้มแข็งและยั่งยืน

 

โครงการพัฒนาบ้านแม่ต๋ำ ศิลปาชีพและฟาร์มตัวอย่าง จึงไม่เพียงเป็นต้นแบบของการพัฒนาชนบทเท่านั้น แต่ยังเป็นบทพิสูจน์ถึงพลังแห่งแนวพระราชดำริ ที่สามารถเปลี่ยนแปลงชีวิตคนและป่าไปพร้อมกันได้อย่างสมดุลและยั่งยืนอย่างแท้จริง