วัดหมื่นสาร (วัดอุโบสถเงิน)

Rating: 3.8/5 (5 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 06.00–17.00 น.

 

วัดหมื่นสาร เป็นวัดเก่าแก่บนถนนวัวลาย (ย่านช่างเงินของเชียงใหม่) ที่คนส่วนใหญ่มักรู้จักในฐานะ “วัดอุโบสถเงิน” เพราะมีงานโลหะดุนลายสีเงินประดับสถาปัตยกรรมบางส่วนให้เห็นอย่างโดดเด่น วัดนี้อยู่ในโซนเดินเที่ยวได้จริง ใกล้ประตูเชียงใหม่และชุมชนเมืองเก่า จึงเหมาะทั้งคนที่ตั้งใจมาไหว้พระแบบจริงจัง และคนที่อยากเดินเก็บวัฒนธรรมชุมชนพร้อมถ่ายภาพงานศิลป์ท้องถิ่นไปด้วย

 

จุดที่ทำให้วัดหมื่นสาร “น่าแวะ” ไม่ใช่แค่ความสวยงามแบบงานช่าง แต่เป็นบรรยากาศวัดเมืองที่ยังมีชีวิตของชุมชนรอบตัว วัดตั้งอยู่ในพื้นที่ที่มีประวัติยาวนาน ทำให้เรื่องเล่าของวัดผูกกับผู้คนกับยุคสมัยอยู่ตลอด ตั้งแต่เรื่องในตำนาน พระสิลาเจ้า การอาราธนาพระจากวัดป่าแดง ไปจนถึงหลักฐานในพงศาวดาร และความทรงจำของชุมชนที่สืบต่อกันมา

 

ประวัติวัดหมื่นสาร มีปรากฏตั้งแต่สมัยพระเจ้าลกติโลกราช กษัตริย์ราชวงศ์เม็งราย องค์ที่ 12 ครองนครเชียงใหม่ เมื่อจุลศักราช 804-840 (พ.ศ. 1985- 2021) ในตำนานพระสิลาว่า ในสมัยนั้น พระมหาญาณโพธิอยู่สำราญในวัดป่าแดงที่นั้น พระลกติโลกราช ทรงสั่งให้ หมื่นคำภา เวียงดิน นำเอาพระสิลาเจ้าไปถวายแด่พระมหาญาณะโพธิในวัดป่าแดงที่นั้นแล ส่วนพระมหาญาณะโพธิเถระเจ้า ก็ให้ทำสักการะบูชาและสรงพระสิลาเจ้าด้วยสุคนธวารี มีประการต่าง ๆ

 

ในขณะยามนั้น ห่าฝนอันใหญ่ก็หลั่งไหลลงมาเป็นอันมากก็มีแล ในกาลเมื่อนั้นอำมาตย์ใหญ่ผู้หนึ่งมีนามว่า หมื่นหนังสือวิมลกิตติ เป็นสังฆการีนั้น ก็ให้สร้างวิหารในวัดหมื่นสารแล้วก็ไปอาราธนาเอาพระสิลาเจ้าจากวัดป่าแดงมา ประดิษฐานไว้ในวัดหมื่นสาร เพื่อให้จำเริญรุ่งเรืองในพระพุทธศาสนาต่อไปภายหน้า มหาสวามีเจ้าตนเป็นสังฆนายกอยู่ในวัดหมื่นสารมีนามว่า พุทธญาณเถร ก็ไปยังวัดสวนดอกไม้แล้วก็อาราธนาพระสิลาเจ้าไปเพื่อกระทำสักการะบูชาแล้ว

 

หลังจากนั้นนิมนต์กลับมาวัดหมื่นสาร ซึ่งแสดงว่าวัดหมื่นสารมีมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าลกติโลกราชแล้วและคงเป็นวัด ซึ่งสำคัญเพราะเจ้าอาวาสเป็นถึงชั้น มหาสวามีสังฆนายก โดยนอกจากนี้ยังปรากฏในพงศาวดารโยนก ฉบับหอสมุดแห่งชาติหน้า 401 บรรทัดที่ 10 กล่าวว่า ลุศักราช 884 (พ.ศ. 2065) ซึ่งพระเจ้าอาทิตยวงศ์ ทรงเสวยราชสมบัติ ณ กรุงเทพมหานครศรีอยุธยา โดยแต่งตั้งราชทูตมาสืบทางราชไมตรีพระเจ้าเชียงใหม่จัดการรับรองราชทูตพอสมควร ซึ่งแปลพระราชสาส์นยังวัดหมื่นสารดังนี้

 

โดยในสมัยนั้นตรงกับสมัยพระเมืองแก้ว ซึ่งครองนครเชียงใหม่องค์ที่ 14 แห่งราชวงศ์เม็งราย และในตำนานวัดต่าง ๆ (ธรรมก้อมหรือธรรมประวัติเรื่องสั้น) ซึ่งจะจารไว้ในใบลานด้วยอักษรพื้นเมืองซึ่งพระมหาหมื่นญาณวุฑฒิ วัดเจดีย์หลวง โดยได้กล่าวถึง การตั้งชื่อวัด คำว่า หมื่นสาร ไว้ว่า ศักราช 888 (พ.ศ. 2069)

 

สมัยแผ่นดินพระเมืองเกษเกล้า กษัตริย์นครพิงค์ องค์ที่ 15 แห่งราชวงศ์เม็งรายธานี แห่งแคว้นลานนาไทย สมัยนั้นมีเสนาอามาตย์ ผู้หนึ่ง ชื่อวิมลกิตติ (นายทหารยศชั้นหมื่น) ได้ฐาปนาพระอารามนี้ขึ้น โดยมีบาลีกล่าวไว้ซึ่งแปลได้ว่า อาวาสนี้ อันหมื่นวิมลกิตติ ผู้เป็นมหาโยธา (ทหารผู้ใหญ่) ในนครนี้ตั้งไว้แล้ว

 

สำหรับหมื่นวิมลกิตตินี้มีชื่อปรากฏอยู่หลายแห่งหลายสมัยหลายกษัตริย์ด้วย กัน เมื่อสร้างวิหารเพื่อประดิษฐานพระศิลานั้นอยู่ในสมัยพระเจ้าลกติโลกราช และปรากฏในศิลาจารึกวัดร่ำเปิง (ตโปทาราม) เมื่อสร้างวัดร่ำเปิง เป็นสมัยพระเจ้ายอดเชียงราย และเมื่อฐาปนาอารามวัดหมื่นสารครั้งหลังนี้อยู่ในสมัยพระเมืองเกษเกล้าดังกล่าว

 

ชื่อเต็มของท่านมีชื่อว่า หมื่นหนังสือวิมลกิตติสิงหละราชมนตรี เป็นสังฆการีและเกี่ยวกับการรับรองราชทูตและแปลพระราชสาส์น ท่านได้อุปถัมภ์วัดหมื่นสารมาตลอด วัดนี้จึงได้ชื่อว่า วัดหมื่นสาร

 

วัดหมื่นสาร วัดในเชียงใหม่ที่เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญแห่งหนึ่งของเชียงใหม่ มีเจ้าอาวาสที่ทรงภูมิธรรมดังปรากฏในหลักฐานประวัติศาสตร์ที่กล่าวแล้วในตอน ต้น ดังนั้น ในวัดแห่งนี้จึงมีคัมภีร์ใบลานจำนวนมาก ซึ่งจากการสำรวจโดยสถาบันวิจัยสังคมมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เมื่อราวทศวรรษ 2520 พบคัมภีร์ใบลานของวัดหมื่นสารจำนวน 163 รายการ 815 ผูก อย่างไรก็ดีจากศักราชที่ระบุในใบลานเช่น จศ.1187 ก็พบว่าเป็นเอกสารที่มีอายุประมาณ 200 กว่าปี เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน พระครูสุทธิจิตตาภิรัต(อเนก สุทอง)

 

เมื่อเดินชมภายในวัด สิ่งที่คนมักสะดุดตาคือรายละเอียดงานโลหะสีเงินที่ทำให้วัดถูกเรียกว่า “วัดอุโบสถเงิน” โดยเฉพาะมุมที่เป็นงานประดับตกแต่งลวดลายแบบช่างพื้นถิ่น ยิ่งถ้ามาช่วงแสงเช้าหรือก่อนเย็น แสงจะช่วยขับผิวโลหะและลายดุนให้ดูมีมิติขึ้นอีกระดับ นอกจากนี้ บรรยากาศบนถนนวัวลายยังทำให้การมาเที่ยววัดหมื่นสารต่อยอดเป็นทริปเดินเล่นชุมชนได้ง่าย ทั้งงานหัตถกรรม ร้านเล็ก ๆ และจังหวะชีวิตของย่านที่ยังคงกลิ่นอายเมืองเก่า

 

อีกเหตุผลที่ทำให้หลายคนเลือกแวะวัดหมื่นสาร คือความรู้สึก “เงียบกว่าแต่มีเสน่ห์” เมื่อเทียบกับจุดท่องเที่ยวยอดนิยมใกล้เคียงในย่านเดียวกัน คุณสามารถใช้เวลาเดินดูรายละเอียดงานช่างได้แบบไม่เร่งรีบ ตั้งจิตไหว้พระ ทำบุญตามศรัทธา และค่อย ๆ ซึมซับความเป็นวัดชุมชนที่ยังใช้งานจริง ไม่ใช่แค่สถานที่ถ่ายรูป

 

การเดินทาง วัดหมื่นสารตั้งอยู่ถนนวัวลาย ตำบลหายยา อำเภอเมืองเชียงใหม่ หากเริ่มจาก “ประตูเชียงใหม่” สามารถเดินเท้าต่อเข้าเส้นวัวลายได้สะดวก (เหมาะมากถ้ามาช่วงถนนคนเดินวันเสาร์ เพราะเดินเที่ยวต่อเนื่องได้ทั้งย่าน) หรือใช้รถแดง/แท็กซี่/รถส่วนตัว โดยถ้าขับรถมาเอง แนะนำเผื่อเวลาเรื่องที่จอดรถ โดยเฉพาะช่วงเย็นและวันเสาร์ที่ถนนคนเดินคึกคัก การจอดอาจต้องใช้วิธีหาจอดในซอยหรือพื้นที่จอดใกล้เคียงแล้วเดินต่อเล็กน้อย

 

มารยาทในการเข้าชมวัดเมืองแบบนี้ แนะนำแต่งกายสุภาพ พูดคุยด้วยเสียงเบา และเคารพพื้นที่ประกอบศาสนกิจ หากต้องการถ่ายภาพ ควรสังเกตป้ายหรือคำแนะนำของวัดในจุดสำคัญ เพื่อให้เหมาะสมและไม่รบกวนผู้มาทำบุญ

 

 

ตอบ: วัดหมื่นสารตั้งอยู่ถนนวัวลาย ตำบลหายยา ใกล้โซนประตูเชียงใหม่และย่านถนนคนเดินวัวลาย

 

ตอบ: คนท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวมักเรียกแบบนั้น เพราะมีงานโลหะ/งานดุนลายโทนสีเงินที่เป็นเอกลักษณ์ของวัดในย่านช่างเงินวัวลาย

 

ตอบ: ช่วงเช้าเหมาะกับการไหว้พระแบบสงบและแสงสวย ส่วนเย็นวันเสาร์เหมาะถ้าตั้งใจเดินถนนคนเดินวัวลายต่อ แต่ควรเผื่อเวลาเรื่องคนและที่จอดรถ

 

ตอบ: โดยทั่วไปไม่เก็บค่าเข้าชม สามารถร่วมทำบุญได้ตามศรัทธา

 

ตอบ: ได้ สามารถเดินจากโซนประตูเชียงใหม่เข้าถนนวัวลาย หรือใช้รถแดง/แท็กซี่ให้มาส่งที่ย่านวัวลายแล้วเดินต่อได้สะดวก