การแข่งโพน

Rating: 3.3/5 (7 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00 - 17.00 น.

 

ช่วงเวลา ปลายเดือนสิบ ก่อนประเพณีชักพระ

 

ความสำคัญ ประเพณี และวัฒนธรรมไทย วัดต่าง ๆ เตรียมทำบุษบก หุ้มโพน และเริ่มการคุมโพนเพื่อเป็นการประกาศให้ชาวบ้านรู้ว่า ทางวัดจะจัดให้มีการชักพระ ต่อมามีการโต้เถียงเกี่ยวกับเสียงโพน จึงคิดเล่นสนุกสนานมากขึ้น มีการท้าพนันกันบ้างว่า ผู้ตีโพนคนใดเรี่ยวแรงดีที่สุด ลีลาท่าทางการตีดีที่สุด โพนวัดใดเสียงดังมากที่สุด จึงมีการแข่งขันตีโพนกันขึ้น

 

ในระยะ แรก ๆ เข้าใจว่า คงตีแข่งขันภายในวัดและค่อยขยายออกมาภายนอกวัด เพิ่มจำนวนโพนขึ้น จัดประเภทและมีกติกามากขึ้น การคิดเล่นสนุกสนานเหล่านี้ ทำให้มีการแข่งโพนกันอย่างกว้างขวางในระยะหลัง และกลายเป็นประเพณีท้องถิ่นที่สืบต่อกันมา ปัจจุบันการแข่งโพนเป็น กิจกรรมการละเล่นที่สำคัญของจังหวัดพัทลุง

 

พิธีกรรม การแข่งโพนแบ่งได้เป็น 2 อย่าง คือ

1. แข่งมือ ตัดสินให้ผู้ตีที่มีกำลังมือดีกว่าเป็นฝ่ายชนะ โดยให้ตีจนผู้ใดอ่อนล้าก่อนเป็นฝ่ายแพ้ ปัจจุบันไม่นิยมเพราะทำให้เสียเวลามาก

 

2. แข่งเสียง ซึ่งจะตัดสินให้โพนที่มีเสียงดังกว่าเป็นฝ่ายชนะ โดยการแข่งขันจะเป็นแบบพบกันหมดหรือแพ้คัดออกก็ได้ จะมีการจับสลากแข่งขันเป็นคู่ ๆ ใช้จะให้ผู้ตีฝ่ายละ 1 คน กรรมการ 3 - 5 คน นั้นจะทำการตัดสินให้คะแนน โดยอยู่ห่างจากสถานที่ตีไม่น้อยกว่า 15๐ เมตร ณ สถานที่ตี กรรมการควบคุมการตี และคุมเวลา เรียกคู่โพนเข้าประจำที่ ซึ่งจะลองตีก่อนฝ่ายละประมาณ 3๐ วินาที

 

เพื่อดูว่าโพนฝ่ายใดมีเสียงทุ้ม และโพนฝ่ายใดมีเสียงแหลม จากนั้นเริ่มให้ทั้งคู่ตีพร้อมกันภายในเวลาที่กำหนด ซึ่งโดยมากจะใช้เวลา 1๐ - 15 นาที ขณะที่โพนกำลังตีแข่งขันอยู่นั้น กรรมการฟังเสียงทั้งหมดจะตั้งใจฟังเสียงโพนแล้วตัดสินให้โพนที่มีเสียงดังกว่าเป็นฝ่ายชนะ โดยถือเอาเสียงข้างมากของกรรมการเป็นเกณฑ์ในการตัดสิน

 

การแข่งขันโพน ประเพณีภาคใต้ นั้นนอกจากจะแสดงให้เห็นถึงความเกี่ยวพันกับพิธีการทางศาสนาบางประการแล้ว ถือเป็นกิจกรรมการละเล่นชนิดนี้ยังช่วยให้มองเห็นการแสวงหาความสุข ความบันเทิงใจ อีกทั้งยังเป็นสื่อในการประสานความสัมพันธ์ทางสังคม ที่ทำให้ชาวบ้านมีโอกาสพบปะสัมพันธ์กัน จึงเป็นกิจกรรมการละเล่นที่สำคัญนำมาสู่การสร้างสรรค์ ความสามัคคีในชุมชน และควรอนุรักษ์ให้ การละเล่นชนิดนี้คงอยู่ตลอดไป