ศาลหลักเมือง

Rating: 3.6/5 (5 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 07:00 น.–18:00 น.

 

ศาลหลักเมือง จังหวัดสระแก้ว เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ตั้งอยู่บนเส้นทางหลวงหมายเลข 33 สายสระแก้ว–วัฒนานคร ห่างจากตัวเมืองเพียง 4 กิโลเมตร บริเวณปริมณฑลสวนกาญจนาภิเษก หมู่ที่ 3 ตำบลท่าเกษม อำเภอเมืองสระแก้ว ถือเป็นศาลหลักเมืองที่มีสถาปัตยกรรมงดงาม เปี่ยมด้วยความหมายเชิงสัญลักษณ์แห่งความมั่นคงของบ้านเมือง และยังเป็นศูนย์รวมจิตใจของประชาชนในจังหวัดสระแก้ว ทุกคนที่เดินทางมาสักการะต่างเชื่อว่าจะได้รับพลังใจและความเป็นสิริมงคลกลับไป

 

ศาลหลักเมืองแห่งนี้สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์แห่งความจงรักภักดีต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 และเพื่อเป็นสัญลักษณ์แห่งความสามัคคีของพสกนิกร โดยมีพิธียกเสาหลักเมืองขึ้นประดิษฐานอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2539 ภายในศาลเป็นที่ประดิษฐานของเสาหลักเมืองซึ่งทำจากไม้ชัยพฤกษ์ มีลักษณะตามโบราณราชประเพณี เส้นรอบวงที่โคนต้น 120 นิ้ว สูง 229 นิ้ว และยังมีแผ่นทองดวงเมืองที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจิมไว้เมื่อวันที่ 12 กันยายน ปีเดียวกัน ถือเป็นมงคลสูงสุดแก่ชาวสระแก้วทุกคน

 

รูปแบบสถาปัตยกรรมของศาลหลักเมืองสระแก้วออกแบบตามมาตรฐานของกองสถาปัตยกรรม กรมศิลปากร ลักษณะเป็นปรางค์องค์ใหญ่ กว้าง 6.60 เมตร สูง 19.10 เมตร ล้อมรอบด้วยปรางค์บริวารทั้ง 4 ทิศ แต่ละองค์เชื่อมถึงกันด้วยทางเดิน ภายในเป็นพื้นที่สงบสง่างาม เมื่อเข้าสู่ศาล ผู้มาเยือนจะสัมผัสถึงความศักดิ์สิทธิ์ ด้วยแสงที่ลอดผ่านช่องปรางค์และกลิ่นธูปควันเทียนที่ลอยอบอวล เสียงสวดมนต์ที่ดังเบาๆ จากผู้มากราบไหว้ ยิ่งเพิ่มบรรยากาศแห่งศรัทธา

 

แม้จะเป็นศาลหลักเมืองที่สร้างขึ้นในช่วงปลายศตวรรษ ที่ 20 แต่รายละเอียดทางสถาปัตยกรรมยังคงกลิ่นอายของศิลปะไทยประยุกต์ผสมผสานอิทธิพลขอม หลังคาเป็นยอดปรางค์แบบศิลปะขอมโบราณ ประดับด้วยลายปูนปั้นลวดลายดอกไม้ กนก และนาค อันเป็นสัญลักษณ์ของการปกปักรักษาเมือง ส่วนฐานศาลยกสูง ล้อมด้วยบันไดนาค และลานปูนขาวสะอาดตา ในยามเย็นแสงอาทิตย์ตกกระทบยอดปรางค์ทำให้เห็นประกายทองอ่อน งดงามยิ่งนัก

 

การก่อสร้างศาลหลักเมืองสระแก้วได้รับความร่วมแรงร่วมใจจากประชาชนในจังหวัด หน่วยงานภาครัฐ และองค์กรท้องถิ่น ร่วมบริจาคแรงกายแรงใจและทุนทรัพย์ เพื่อให้เกิดสถานที่อันเป็นสิริมงคลของจังหวัดแห่งนี้ จนกระทั่งแล้วเสร็จ จึงถือเป็นผลงานแห่งความร่วมมือระหว่างรัฐกับประชาชนอย่างแท้จริง นอกจากจะเป็นที่สักการะทางจิตวิญญาณ ศาลหลักเมืองยังเป็นศูนย์รวมจิตใจ ที่ทำให้คนในพื้นที่มีความรู้สึกผูกพันต่อบ้านเกิด และช่วยสร้างเอกลักษณ์ประจำจังหวัดสระแก้วได้อย่างโดดเด่น

 

การมาเยือนศาลหลักเมืองสระแก้วจึงไม่ใช่เพียงการสักการะขอพร แต่ยังเป็นโอกาสได้ชื่นชมศิลปะสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์ที่งดงาม สัมผัสความศรัทธาของผู้คนในพื้นที่ และเรียนรู้ความเป็นมาของจังหวัด ภายในบริเวณศาลยังมีลานกว้างที่จัดไว้สำหรับประกอบพิธีทางศาสนา และกิจกรรมสำคัญของจังหวัด เช่น พิธีบวงสรวงประจำปีในช่วงเดือนกันยายน ซึ่งถือเป็นช่วงวันครบรอบการยกเสาหลักเมือง ในงานจะมีทั้งขบวนแห่บวงสรวง การฟ้อนรำพื้นบ้าน การสวดมนต์ และการจุดเทียนถวายพระพร เป็นบรรยากาศที่เต็มไปด้วยความศรัทธาและความสุขร่วมกันของคนสระแก้ว

 

ตามความเชื่อของคนไทย “เสาหลักเมือง” เป็นสิ่งที่เปรียบเสมือนหัวใจของบ้านเมือง เป็นหลักยึดเหนี่ยวทางจิตใจ และเป็นสัญลักษณ์ของความมั่นคง ดังนั้น เมื่อมีการก่อตั้งเมืองใหม่หรือยกฐานะเป็นจังหวัด การสร้างศาลหลักเมืองจึงเป็นพิธีสำคัญที่ต้องกระทำตามโบราณราชประเพณี มีขั้นตอนและพิธีกรรมเฉพาะ เช่น การคัดเลือกไม้ชัยพฤกษ์ที่สมบูรณ์ การประกอบพิธีบวงสรวงเทวดา และการฝังสิ่งมงคลต่าง ๆ ไว้ใต้เสา เช่น ทอง เงิน นาค เหล็ก สัญลักษณ์แห่งธาตุทั้ง 4 เพื่อความมั่นคงถาวรของเมืองนั้น พิธียกเสาหลักเมืองจังหวัดสระแก้วก็ยึดตามแบบแผนนี้อย่างครบถ้วน

 

ในวันประกอบพิธียกเสาหลักเมืองเมื่อปี พ.ศ. 2539 มีประชาชนจากทุกอำเภอในจังหวัดมาร่วมงานอย่างคับคั่ง โดยมีพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์ และขบวนบวงสรวงจากหน่วยงานต่าง ๆ รวมถึงขบวนรำฟ้อนของนักเรียนในพื้นที่ เป็นภาพที่แสดงถึงความสามัคคีและความภาคภูมิใจของคนในจังหวัดอย่างชัดเจน ทุกปี เมื่อถึงวันครบรอบการยกเสา ทางจังหวัดและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจะจัดงานบวงสรวงขึ้นอีกครั้ง เพื่อสืบทอดเจตนารมณ์และสำนึกในความสำคัญของศาลหลักเมือง

 

นอกจากความศักดิ์สิทธิ์ในฐานะศาลหลักเมือง ที่นี่จึงยังเป็นจุดท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่ได้รับความนิยม ทั้งจากนักท่องเที่ยวในพื้นที่ และผู้ที่เดินทางผ่านจังหวัดสระแก้ว ด้วยทำเลที่ตั้งติดถนนใหญ่ เดินทางสะดวก และมีลานจอดรถกว้างขวาง นักท่องเที่ยวสามารถแวะเข้ามากราบไหว้สักการะได้ทุกเวลา โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใด ๆ บรรยากาศร่มรื่นด้วยต้นไม้ใหญ่รอบบริเวณสวนกาญจนาภิเษก เหมาะแก่การพักผ่อนระหว่างเดินทาง หรือใช้เป็นจุดเริ่มต้นก่อนเดินทางต่อไปยังแหล่งท่องเที่ยวสำคัญอื่น ๆ เช่น ตลาดโรงเกลือ อรัญประเทศ น้ำตกปางสีดา และปราสาทสด๊กก๊อกธม

 

สิ่งที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งคือ ศาลหลักเมืองสระแก้วถูกจัดให้เป็นหนึ่งใน “จุดศักดิ์สิทธิ์คู่เมือง” ของภาคตะวันออก ร่วมกับศาลหลักเมืองจันทบุรี และศาลหลักเมืองปราจีนบุรี เนื่องจากทั้งสามจังหวัดมีความเกี่ยวโยงกันทางภูมิศาสตร์และวัฒนธรรม แต่ละแห่งมีตำนานเฉพาะของตนเอง แต่ต่างก็สะท้อนคติความเชื่อเรื่องการปกปักคุ้มครองเมืองและสัญลักษณ์แห่งความสามัคคีของผู้คนในภูมิภาค

 

นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาสักการะศาลหลักเมืองสระแก้วมักนิยมจุดธูปเทียน ถวายพวงมาลัย และผูกผ้าแพรสามสีบริเวณฐานเสา เพื่อขอพรให้เกิดความมั่นคงในชีวิต มีโชคลาภ และปลอดภัยในการเดินทาง นอกจากนี้ยังมีร้านค้าชุมชนขนาดเล็กจำหน่ายเครื่องบูชา ดอกไม้ ธูปเทียน และของฝากท้องถิ่นอยู่บริเวณด้านหน้า สร้างบรรยากาศอบอุ่นและเป็นกันเองกับผู้มาเยือน ผู้คนที่นี่มักจะยิ้มทักทาย และให้ข้อมูลแก่ผู้มาเยือนด้วยความเต็มใจ

 

การเดินทาง มายังศาลหลักเมืองจังหวัดสระแก้วทำได้สะดวก หากใช้รถยนต์ส่วนตัวจากตัวเมือง ให้วิ่งตามถนนทางหลวงหมายเลข 33 มุ่งหน้าไปทางอำเภอวัฒนานคร ประมาณ 4 กิโลเมตร จะเห็นป้าย “สวนกาญจนาภิเษก” อยู่ทางซ้ายมือ ให้เลี้ยวเข้าไปประมาณ 200 เมตร ก็จะเห็นศาลหลักเมืองตั้งอยู่เด่นชัด หากเดินทางโดยรถโดยสาร สามารถขึ้นรถสองแถวหรือรถตู้สายสระแก้ว–วัฒนานคร และขอลงที่ป้ายสวนกาญจนาภิเษก จากนั้นเดินต่อเพียงไม่กี่นาทีก็ถึง บริเวณรอบศาลมีพื้นที่จอดรถเพียงพอ และบรรยากาศร่มรื่น เหมาะแก่การพักผ่อน

 

ด้วยความที่ศาลหลักเมืองสระแก้วตั้งอยู่ใกล้เขตเมืองและบนเส้นทางสายหลัก จึงเป็นจุดที่หลายคนมักแวะสักการะก่อนเดินทางไปยังชายแดนไทย–กัมพูชา บริเวณด่านอรัญประเทศ การได้มากราบไหว้ศาลก่อนข้ามแดนถือเป็นการเสริมสิริมงคล ให้การเดินทางราบรื่น และปลอดภัย สำหรับผู้ที่ต้องการหามุมสงบเพื่อไหว้พระหรือทำสมาธิ ช่วงเช้าและช่วงเย็นเป็นเวลาที่เหมาะที่สุด อากาศไม่ร้อน และแสงแดดอ่อนส่องผ่านช่องปรางค์อย่างงดงาม

 

หากสังเกตดี จะเห็นว่าศาลหลักเมืองแห่งนี้ไม่ได้เพียงสวยงามในเชิงศิลปะ แต่ยังสะท้อนแนวคิดทางสังคมที่คนสระแก้วมีต่อบ้านเมือง คือความรัก ความสามัคคี และความศรัทธาในสถาบันหลักของชาติ ศาลจึงกลายเป็นศูนย์รวมจิตใจของทุกคนโดยแท้จริง ในทุกเทศกาลสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นวันขึ้นปีใหม่ วันสงกรานต์ หรือวันเฉลิมพระชนมพรรษา จะมีประชาชนมาทำบุญตักบาตรและถวายพานพุ่ม จุดเทียนชัยเพื่อถวายพระพร ตลอดทั้งวัน ทำให้ศาลหลักเมืองแห่งนี้คึกคักไปด้วยผู้คน แต่ก็ยังคงความสงบศักดิ์สิทธิ์ไว้ได้อย่างลงตัว

 

สำหรับนักถ่ายภาพ ศาลหลักเมืองสระแก้วถือเป็นหนึ่งในจุดชมแสงสวยของเมือง ช่วงเย็นก่อนพระอาทิตย์ตก แสงสีทองจะส่องกระทบผนังปรางค์ เกิดแสงเงาที่งดงามมาก นักท่องเที่ยวจำนวนไม่น้อยนิยมมานั่งพัก หรือถ่ายภาพแนวสถาปัตยกรรม โดยเฉพาะในวันฟ้าเปิด ซึ่งแสงจะสะท้อนยอดปรางค์เป็นสีทองอร่าม นอกจากนี้ พื้นที่สวนกาญจนาภิเษกโดยรอบยังเป็นจุดพักผ่อนหย่อนใจของชาวเมือง มีสนามหญ้าและทางเดินเท้า เหมาะสำหรับครอบครัวหรือกลุ่มเพื่อนที่ต้องการใช้เวลาสบาย ๆ ในยามเย็น

 

แม้ศาลหลักเมืองสระแก้วจะมีอายุยังไม่ถึงสามทศวรรษ แต่บทบาทของสถานที่แห่งนี้ได้แทรกซึมเข้าไปในวิถีชีวิตของคนในจังหวัดอย่างแนบแน่น ทั้งในเชิงศาสนา ประเพณี และวัฒนธรรม เป็นสถานที่ที่สะท้อนให้เห็นถึงพลังของความศรัทธาและการร่วมแรงร่วมใจของชุมชน ซึ่งเป็นรากฐานของความมั่นคงในพื้นที่ชายแดนตะวันออกของประเทศไทย ใครที่ได้มาเยือนจังหวัดสระแก้ว หากยังไม่ได้กราบไหว้ศาลหลักเมือง ก็อาจเรียกได้ว่ายังมาไม่ถึงสระแก้วอย่างแท้จริง

 

โดยสรุป ศาลหลักเมืองจังหวัดสระแก้ว คือสัญลักษณ์แห่งความรุ่งเรือง ความภักดี และความร่วมแรงร่วมใจของคนทั้งจังหวัด เป็นสถานที่ที่รวมอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของเมืองไว้ในจุดเดียว ทั้งในแง่ความเชื่อ ประเพณี และจิตวิญญาณ ไม่ว่าคุณจะเป็นนักเดินทาง ผู้ศรัทธา หรือคนที่ต้องการสัมผัสความงดงามของสถาปัตยกรรมไทย ศาลหลักเมืองแห่งนี้ก็พร้อมต้อนรับด้วยบรรยากาศสงบ และความศักดิ์สิทธิ์ที่สัมผัสได้ด้วยหัวใจ

 

 

ตอบ: ตั้งอยู่บนถนนทางหลวงหมายเลข 33 จากตัวเมืองสระแก้วไปทางอำเภอวัฒนานครประมาณ 4 กิโลเมตร บริเวณสวนกาญจนาภิเษก ตำบลท่าเกษม อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว.

 

ตอบ: สร้างขึ้นและมีพิธียกเสาหลักเมืองเมื่อวันที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2539 โดยมีแผ่นทองดวงเมืองที่รัชกาลที่ 9 ทรงเจิมเมื่อวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2539.

 

ตอบ: มีเสาหลักเมืองทำจากไม้ชัยพฤกษ์ ซึ่งเป็นไม้มงคล และแผ่นทองดวงเมืองที่ทรงเจิม ถือเป็นศูนย์รวมจิตใจและสัญลักษณ์แห่งความมั่นคงของจังหวัด.

 

ตอบ: ไม่มีค่าเข้าชม เปิดให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวเข้ากราบไหว้ได้ทุกวันโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย.

 

ตอบ: ช่วงเช้าและช่วงเย็นเหมาะที่สุด อากาศเย็นสบายและแสงแดดอ่อน เหมาะสำหรับการถ่ายภาพและทำบุญสักการะ.

 

ตอบ: ได้ สามารถนั่งรถตู้หรือสองแถวสายสระแก้ว–วัฒนานคร ลงที่ป้ายสวนกาญจนาภิเษก แล้วเดินต่อประมาณ 200 เมตรก็ถึงศาลหลักเมือง.

 

ตอบ: มี โดยจะจัดขึ้นทุกเดือนกันยายน เป็นงานบวงสรวงครบรอบวันยกเสาหลักเมือง มีพิธีทางศาสนา ขบวนแห่ และการฟ้อนรำพื้นบ้านอย่างสวยงาม.

 

ตอบ: มีหลายแห่ง เช่น น้ำตกปางสีดา ปราสาทสด๊กก๊อกธม ตลาดโรงเกลือ และเขตชายแดนไทย–กัมพูชาที่อรัญประเทศ ซึ่งอยู่ในระยะขับรถไม่เกิน 1 ชั่วโมงจากศาลหลักเมือง.