ประเพณีสรงน้ำเจ้าพ่อพระปรง

ประเพณีสรงน้ำเจ้าพ่อพระปรง เป็นงานประเพณีสำคัญที่จัดขึ้นทุกปีในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ระหว่างวันที่ 15–19 เมษายน (บางปีทางราชการจะกำหนดหลัก ๆ ในวันที่ 17–19 เมษายน) ณ ศาลเจ้าพ่อพระปรง ริมถนนสุวรรณศร (ทางหลวงหมายเลข 33) เขตอำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี ติดกับจังหวัดสระแก้ว ศาลแห่งนี้เป็นที่สถิตของเจ้าพ่อพระปรง สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ประชาชนทั้งในจังหวัดสระแก้ว ปราจีนบุรี และจังหวัดใกล้เคียงให้ความเคารพศรัทธามายาวนาน ความเชื่อเล่าขานกันว่าหากใครผ่านเส้นทางนี้โดยไม่หยุดสักการะหรืออย่างน้อยไม่บีบแตรคารวะ อาจประสบเหตุไม่คาดฝัน ทำให้ผู้คนที่สัญจรไปมาให้ความสำคัญกับการแสดงความเคารพต่อองค์เจ้าพ่อ

 

ตำนานที่เกี่ยวกับเจ้าพ่อพระปรงเล่าว่า เดิมท่านคือหลวงเดชาศิริ นายด่านผู้กล้าหาญที่รักษาการณ์ชายแดน และเป็นที่เคารพยำเกรงของผู้คนในพื้นที่ จึงได้รับการยกย่องเป็นเจ้าพ่อพระปรง มีเรื่องเล่าด้วยว่าเจ้าพ่อมีสหายคือเจ้าพ่อเสือและเจ้าพ่อสิงห์ ซึ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ผู้คนเคารพในพื้นที่ใกล้เคียง ศาลเดิมของเจ้าพ่อเคยตั้งอยู่ที่บ้านหนองโดน ริมแควพระปรงในเขตกบินทร์บุรี แต่ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 ได้ย้ายมาตั้ง ณ ตำแหน่งปัจจุบันริมถนนสุวรรณศร เพื่อรองรับประชาชนที่มากขึ้นและสะดวกต่อการเดินทาง

 

ในแต่ละปี งานประเพณีเริ่มต้นวันที่ 15 เมษายน โดยมีพิธีอัญเชิญองค์เจ้าพ่อพระปรงลงมาประดิษฐานบนแท่นต่ำ เพื่อให้ประชาชนได้ร่วมกันปิดทองและสรงน้ำตามความเชื่อ ภาคค่ำจะมีพิธีเจริญพระพุทธมนต์โดยพระสงฆ์ และตามด้วยการจัดมหรสพสมโภช เช่น ภาพยนตร์กลางแปลง ลิเก และการแสดงดนตรี ซึ่งดำเนินต่อเนื่องทุกคืนตั้งแต่วันที่ 16–18 เมษายน และในวันที่ 19 เมษายน ซึ่งถือเป็นวันสำคัญที่สุดของงาน จะมีพิธีบวงสรวงใหญ่และเริ่มขบวนแห่องค์เจ้าพ่อพระปรงออกจากศาล ผ่านเส้นทางถนนสุวรรณศรเข้าสู่จังหวัดสระแก้ว ผ่านชุมชนบ้านแก้ง ชุมชนศาลาลำดวน ศูนย์การค้าเมืองแก้ว ตลาดสระแก้ว และศูนย์การค้าสระแก้วเมืองทอง ก่อนวกกลับมายังศาลเจ้าพ่อ ระยะทางรวมกว่า 20 กิโลเมตร โดยตลอดเส้นทางเต็มไปด้วยประชาชนหลายหมื่นคนที่มาร่วมงานและเล่นสาดน้ำอย่างสนุกสนาน โดยเฉพาะในเขตตลาดสระแก้วที่หนาแน่นไปด้วยผู้คน ขบวนแห่มีความยาวไม่น้อยกว่า 1 กิโลเมตร มีรถร่วมขบวนกว่า 100 คัน บรรทุกน้ำเต็มถัง เครื่องเสียง เครื่องดนตรี และคณะกลองยาวที่สร้างความคึกคักไปตลอดทาง

 

นอกจากพิธีแห่และมหรสพแล้ว ยังมีการถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์ การทอดผ้าป่า และการมอบสิ่งของให้เป็นสมบัติของศาลเจ้าพ่อพระปรง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการเสียสละและการร่วมแรงร่วมใจของประชาชน ผู้ศรัทธายังนำอาหารนานาชนิดมาเลี้ยงผู้ร่วมงาน เช่น ก๋วยเตี๋ยว ผัดไทย ขนมจีน ข้าวแกง และอาหารพื้นเมืองอื่น ๆ เพื่อสร้างบรรยากาศแห่งความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่

 

ความสำคัญของงานประเพณีสรงน้ำเจ้าพ่อพระปรง จึงไม่ได้จำกัดเพียงการแสดงความศรัทธาต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แต่ยังเป็นการสืบทอดวัฒนธรรมไทยที่ผสมผสานระหว่างความเชื่อ ประเพณี และความสนุกสนานในเทศกาลสงกรานต์ อีกทั้งยังเป็นพื้นที่สร้างความรัก ความสามัคคี และการเสียสละเพื่อส่วนรวมของคนในชุมชน ทำให้ประเพณีนี้คงอยู่และได้รับการสืบสานต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน

 

 

จัดขึ้นทุกปีในช่วงเทศกาลสงกรานต์ โดยทั่วไประหว่างวันที่ 15–19 เมษายน แต่กำหนดการหลักมักอยู่ที่ 17–19 เมษายน

 

ชาวบ้านเชื่อว่าเจ้าพ่อพระปรงคุ้มครองผู้เดินทาง หากผ่านศาลต้องหยุดสักการะหรือบีบแตรคารวะ มิฉะนั้นอาจประสบเหตุไม่คาดคิด

 

ขบวนแห่ออกจากศาลเจ้าพ่อพระปรง ผ่านถนนสุวรรณศร เข้าสู่จังหวัดสระแก้ว ผ่านชุมชนและตลาดสำคัญ ก่อนวกกลับมาที่ศาล ระยะทางกว่า 20 กิโลเมตร

 

นักท่องเที่ยวสามารถร่วมพิธีสรงน้ำ ปิดทอง ร่วมชมมหรสพสมโภช และเล่นสาดน้ำตามเส้นทางขบวนแห่ได้

 

แตกต่างตรงที่ผูกโยงกับความศรัทธาต่อเจ้าพ่อพระปรง มีพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ควบคู่กับความสนุกสนานของการเล่นน้ำ