วัดแก้วพิจิตร

วัดแก้วพิจิตร เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ตั้งอยู่ริมฝั่งขวาของแม่น้ำบางปะกง ถนนแก้วพิจิตร ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมือง จังหวัดปราจีนบุรี ห่างจากใจกลางเมืองเพียงสองกิโลเมตร ถือเป็นวัดนิกายธรรมยุติแห่งแรกของจังหวัดและเป็นสถานที่สำคัญที่สะท้อนถึงศรัทธาและความรุ่งเรืองของท้องถิ่นในช่วงปลายสมัยรัชกาลที่ 5

 

วัดแห่งนี้ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2422 โดยนางประมูล โภคา หรือแก้ว ประสังสิต เศรษฐีนีผู้มีศรัทธาในพระพุทธศาสนา ร่วมกับขุนประมูลภักดีผู้เป็นสามี การก่อตั้งวัดสะท้อนถึงความเสียสละและความตั้งใจของผู้หญิงชาวปราจีนบุรีที่อุทิศทรัพย์สินเพื่อการเผยแผ่พระธรรม ชื่อ “แก้วพิจิตร” จึงมาจากนามสกุล “แก้ว” ของผู้สร้างและสื่อถึงความงดงามอันประณีต

 

ต่อมาในปี พ.ศ. 2461 เจ้าพระยาอภัยภูเบศร (ชุ่ม อภัยวงศ์) ได้สร้างพระอุโบสถหลังใหม่แทนหลังเดิมที่ชำรุด โดยพระอุโบสถแห่งนี้มีความโดดเด่นด้วยการผสมผสานศิลปะไทย จีน ยุโรป และเขมรอย่างลงตัว ทำให้ตัวอาคารเป็นผลงานศิลปกรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ ภายในประดิษฐานพระประธานนามว่า “พระอภัยวงศ์” หรือ “หลวงพ่ออภัยวงศ์” พระพุทธรูปปางประทานอภัยที่ออกแบบโดยสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพและสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2464 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานนามนี้เพื่อเป็นเกียรติแก่เจ้าพระยาอภัยภูเบศร

 

ภายในพระอุโบสถยังมีจิตรกรรมบนแผ่นผ้าเรื่องทศชาติชาดกและมารผจญ วาดโดยช่างหลวงในรัชกาลที่ 6 ส่วนผนังด้านนอกประดับด้วยภาพปูนปั้นเรื่องรามเกียรติ์อย่างวิจิตร นอกจากนี้ยังมีปริศนาธรรมที่สอดแทรกอยู่ทั่วบริเวณ เช่น นาฬิกาที่ไม่ยอมบอกเวลาเที่ยงบนซุ้มประตูเรือนแก้ว ซึ่งสะท้อนหลักอนิจจัง และสิงห์โตตัวผู้เพียงตัวเดียวบนบานหน้าต่างที่สื่อถึงอำนาจและความรับผิดชอบของผู้นำ

 

บริเวณวัดยังประกอบไปด้วยสิ่งก่อสร้างที่น่าสนใจ เช่น อาคารเรียนไทยและนักธรรมบาลีที่มีรูปทรงสถูปโดมแบบกรีก–โรมัน หอพระไตรปิฎก ศาลาตรีมุข รวมถึงท่าน้ำที่ให้บรรยากาศสงบเย็นริมแม่น้ำ วัดมีพื้นที่ทั้งหมดกว่า 16 ไร่ จัดสรรเป็นพื้นที่ประกอบศาสนกิจและการเรียนรู้ด้านพระพุทธศาสนาอย่างเป็นระบบ

 

สำหรับผู้ที่สนใจเดินทาง วัดแก้วพิจิตรตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองปราจีนบุรีเพียง 2 กิโลเมตรไปทางทิศตะวันออก การเดินทางสะดวกด้วยรถยนต์ส่วนตัว โดยสามารถใช้เส้นทางถนนหลักเข้าสู่ถนนแก้วพิจิตรและเลี้ยวเข้าวัดได้โดยตรง หากไม่มีรถส่วนตัวสามารถใช้บริการรถสองแถวหรือรถโดยสารท้องถิ่นที่วิ่งผ่านเส้นทางดังกล่าว นอกจากนี้ยังสามารถเดินทางจากกรุงเทพมหานครโดยใช้ถนนสุวรรณศร (ทางหลวงหมายเลข 33) มุ่งหน้าสู่จังหวัดปราจีนบุรี ใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมงครึ่ง เมื่อถึงตัวเมืองเพียงขับต่ออีกเล็กน้อยก็จะถึงวัด

 

ปัจจุบันวัดแก้วพิจิตรยังคงเป็นศูนย์รวมของชุมชน ทั้งในด้านการศึกษาธรรมะ การจัดงานประเพณี และการท่องเที่ยวเชิงศิลปวัฒนธรรม ภายในวัดมีพิพิธภัณฑ์จัดแสดงโบราณวัตถุ เปิดให้เข้าชมทุกวันตั้งแต่เวลา 08:00 – 17:00 น. นักท่องเที่ยวที่มาเยือนจะได้สัมผัสทั้งความสงบ ความงามทางศิลปกรรม และบรรยากาศริมแม่น้ำที่ร่มรื่น เหมาะทั้งสำหรับการปฏิบัติธรรมและการศึกษาความเป็นมาทางวัฒนธรรม

 

 

ตอบ: วัดแก้วพิจิตรเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ และเป็นวัดนิกายธรรมยุติแห่งแรกของจังหวัดปราจีนบุรี

 

ตอบ: พระประธานคือ “พระอภัยวงศ์” หรือ “หลวงพ่ออภัยวงศ์” ปางประทานอภัย ออกแบบโดยสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ

 

ตอบ: มีจิตรกรรมบนแผ่นผ้าเรื่องทศชาติชาดก มารผจญ ปูนปั้นเรื่องรามเกียรติ์ รวมทั้งปริศนาธรรม เช่น นาฬิกาที่ไม่ยอมเที่ยง และอาคารเรียนโดมศิลปะกรีก–โรมัน

 

ตอบ: เปิดให้เข้าชมทุกวัน โดยพิพิธภัณฑ์เปิดเวลา 08:00–17:00 น. แต่ควรโทรสอบถามเพื่อยืนยันเวลาก่อนเดินทาง