วัดจุฑาทิศธรรมสภารามวรวิหาร

วัดจุฑาทิศธรรมสภารามวรวิหาร ตั้งอยู่ที่ตำบลท่าเทววงษ์ อำเภอเกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร ตั้งอยู่บริเวณส่วนหัวและเชิงเขาของเกาะสีชัง หรือที่เรียกว่าเขาคยาศิระ ซึ่งเป็นพื้นที่สำคัญทางประวัติศาสตร์และศาสนา บริเวณใกล้ท่าเทียบเรือเทววงศ์ โดยวัดแห่งนี้ถือเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวเกาะสีชังและนักท่องเที่ยวที่เดินทางมากราบสักการะ

 

ในอดีต วัดแห่งนี้มีความเกี่ยวพันกับพระมหากษัตริย์หลายรัชกาล เดิมทีพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาทิพากรวงศ์มหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค) สร้างวัดขึ้นที่แหลมซึ่งปัจจุบันเป็นที่ตั้งของสถานีวิทยุโทรเลข แต่ต่อมาเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จมาประทับยังพื้นที่ดังกล่าว วัดนี้ได้ถูกย้ายไปอยู่บริเวณวัดอัษฎางคนิมิตร แต่ก็ยังไม่สะดวก เนื่องจากตั้งอยู่ในเขตพระราชฐาน จึงโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายวัดมาตั้งอยู่บริเวณท่าภานุรังษีในปัจจุบัน พร้อมมอบหมายให้วัดมีหน้าที่ดูแลรักษารอยพระพุทธบาทบนไหล่เขาคยาศิระด้วย ซึ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เกาะสีชังมาช้านาน

 

ความสำคัญอีกประการหนึ่งของวัดแห่งนี้เกิดขึ้นหลังจากการสร้างถนนอัษฎางค์ เมื่อชาวบ้านที่เคยอาศัยอยู่บริเวณบ้านเรือได้ย้ายไปตั้งถิ่นฐานที่ปลายแหลมทางตอนเหนือของเกาะ ทำให้ระยะทางจากที่อยู่อาศัยไปยังวัดเกาะสีชังเดิมไกลเกินไป พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาวัดแห่งนี้ขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ชาวบ้านในการประกอบศาสนกิจและทำบุญตักบาตร พร้อมทั้งเป็นการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิศร พระราชทานนามวัดว่า “วัดจุฑาทิศธรรมสภาราม” เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2435 ซึ่งเป็นชื่อที่สื่อถึงความเป็นสิริมงคลและความเจริญรุ่งเรือง

 

ในช่วงแรกวัดนี้ยังไม่มีพระอุโบสถเป็นหลักฐาน จนกระทั่งปี พ.ศ. 2477 ได้รับพระบรมราชานุญาตให้พระครูสุทธิรัตน์จากวัดกลาง จังหวัดสมุทรปราการ มาดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส พระครูสุทธิรัตน์ได้ทุ่มเทแรงกายแรงใจสร้างพระอุโบสถจนสำเร็จสมบูรณ์ พระประธานในพระอุโบสถเป็นพระพุทธรูปแบบศิลปะสุโขทัยที่มีความงดงาม หน้าตักกว้าง 97 เซนติเมตร สูงสุดยอด 1.25 เมตร เป็นที่เคารพสักการะของชาวบ้านและนักท่องเที่ยวที่มากราบไหว้ขอพร

 

สิ่งสำคัญคู่กับวัดจุฑาทิศธรรมสภารามวรวิหาร ได้แก่ รอยพระพุทธบาทบนเขาคยาศิระ ซึ่งถือเป็นรอยพระพุทธบาทจำลองที่มีความศักดิ์สิทธิ์และเป็นสัญลักษณ์สำคัญของเกาะสีชัง อีกทั้งยังมีพระเจดีย์ หอระฆัง และสิ่งก่อสร้างทางศาสนาที่สะท้อนให้เห็นถึงความรุ่งเรืองและความผูกพันระหว่างชาวเกาะกับพระพุทธศาสนา บริเวณโดยรอบวัดยังเป็นจุดชมวิวที่สวยงาม มองเห็นท้องทะเลและทิวทัศน์ของเกาะสีชังได้อย่างชัดเจน จึงกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีทั้งความงดงามทางธรรมชาติและคุณค่าทางจิตใจ

 

วัดจุฑาทิศธรรมสภารามวรวิหาร ยังเป็นสถานที่จัดงานบุญสำคัญประจำปี เช่น งานกฐินพระราชทาน โดยหน่วยงานต่าง ๆ รวมถึงกระทรวงแรงงาน จะร่วมกันจัดงานเพื่อสืบทอดพระพุทธศาสนาและสร้างความสามัคคีในชุมชน งานบุญเหล่านี้ดึงดูดทั้งชาวบ้านและนักท่องเที่ยวให้มาร่วมงาน ทำให้วัดแห่งนี้ยังคงมีชีวิตชีวาและเป็นศูนย์กลางความศรัทธาในพื้นที่

 

ด้วยประวัติศาสตร์อันยาวนานและความสำคัญทั้งในด้านศาสนาและชุมชน วัดจุฑาทิศธรรมสภารามวรวิหารจึงเป็นสถานที่ที่มีคุณค่าทั้งในเชิงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเกาะสีชังมักจะไม่พลาดการมาเยือนวัดแห่งนี้เพื่อกราบสักการะพระประธานและรอยพระพุทธบาท รวมถึงชื่นชมสถาปัตยกรรมและความงดงามของธรรมชาติที่รายล้อม ถือเป็นการท่องเที่ยวเชิงศาสนาและวัฒนธรรมที่ช่วยเติมเต็มประสบการณ์การเดินทางได้อย่างสมบูรณ์