ตลาดหนองมน

ตลาดหนองมน เป็นตลาดชื่อดังของจังหวัดชลบุรี ตั้งอยู่ริมถนนสุขุมวิท บริเวณใกล้หาดบางแสน ในตำบลแสนสุข อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี เป็นตลาดที่นักท่องเที่ยวและผู้สัญจรผ่านมักแวะซื้อของฝากกลับบ้าน โดยเฉพาะของฝากประเภทอาหารพื้นเมืองและของที่ระลึกที่มีเอกลักษณ์ของท้องถิ่น สินค้าที่พบได้ทั่วไปในตลาดแห่งนี้ ได้แก่ อาหารทะเลแห้งนานาชนิด เช่น ปลาหมึกแห้ง กุ้งแห้ง ปลาเค็ม หอยแห้ง รวมไปถึงห่อหมก ฮ่อยจ๊อ ขนมหวานประเภทกวน เช่น ขนมเปียกปูน ข้าวเหนียวกวน ขนมลืมกลืน รวมทั้งภาชนะและเครื่องจักรสานที่ทำจากไม้ไผ่หรือหวาย ซึ่งเป็นงานหัตถกรรมท้องถิ่นที่สะท้อนวิถีชีวิตของชาวชลบุรี ตลาดหนองมนจึงถือเป็นจุดหมายปลายทางสำหรับผู้ที่ต้องการเลือกซื้อสินค้าพื้นเมืองแท้ ๆ และเป็นแหล่งรวมของกินของใช้ที่หาซื้อได้ครบในที่เดียว

 

ของฝากที่ขึ้นชื่อที่สุดของตลาดหนองมนคือข้าวหลามหนองมน ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของตลาดแห่งนี้ ข้าวหลามหนองมนมีเอกลักษณ์ตรงที่ใช้วัตถุดิบคุณภาพดี เช่น ข้าวเหนียวใหม่ มะพร้าวกะทิ และน้ำตาลทรายแดงที่ให้รสชาติหอมหวานแบบดั้งเดิม เมื่อผสมส่วนผสมทั้งหมดแล้วจะนำไปบรรจุในกระบอกไม้ไผ่และเผาด้วยไฟอย่างพิถีพิถันจนข้าวเหนียวสุกทั่วถึงและมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ทำให้ข้าวหลามหนองมนมีรสชาติกลมกล่อมและเป็นที่ชื่นชอบของทั้งชาวไทยและนักท่องเที่ยวต่างชาติ ความนิยมของข้าวหลามชนิดนี้ยังทำให้จังหวัดชลบุรีจัดการประกวดข้าวหลามที่อร่อยที่สุดเป็นประจำทุกปี เพื่อส่งเสริมเอกลักษณ์และสร้างมาตรฐานคุณภาพให้กับข้าวหลามหนองมน สร้างชื่อเสียงให้เป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศ

 

ตลาดหนองมนไม่ได้มีเพียงความสำคัญในด้านเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว แต่ยังมีเรื่องราวความเป็นมาที่น่าสนใจ โดยเฉพาะตำนานเกี่ยวกับที่มาของชื่อ “หนองมน” ในอดีตพื้นที่บริเวณนี้เป็นเพียงหมู่บ้านเล็ก ๆ ที่มีชาวบ้านอาศัยอยู่กันอย่างเรียบง่าย ครั้งหนึ่งได้เกิดโรคระบาดร้ายแรงที่ทำให้ผู้คนล้มตายเป็นจำนวนมาก แม้หมอยาสมุนไพรจะพยายามรักษาอย่างไรก็ไม่สามารถทำให้ผู้ป่วยหายได้ ชาวบ้านจึงรู้สึกสิ้นหวังและไม่รู้จะหาทางออกอย่างไร จนกระทั่งมีพระธุดงค์รูปหนึ่งเดินทางธุดงค์ผ่านมายังเมืองบางปลาสร้อยและมาปักกลดพักค้างแรมในหมู่บ้านแห่งนี้ ชาวบ้านจึงพากันไปอาราธนาขอความช่วยเหลือจากพระธุดงค์ให้ช่วยรักษาผู้ป่วย พระธุดงค์จึงได้ทำพิธีปลุกเสกน้ำมนต์ในบาตร แล้วให้ชาวบ้านนำน้ำมนต์ไปดื่มและประพรมให้ผู้ที่กำลังเจ็บป่วย ผลปรากฏว่าผู้ป่วยเหล่านั้นหายจากโรคภัยอย่างน่าอัศจรรย์

 

ข่าวเรื่องน้ำมนต์ศักดิ์สิทธิ์แพร่กระจายไปยังหมู่บ้านใกล้เคียง ทำให้มีผู้คนจำนวนมากหลั่งไหลมาขอน้ำมนต์จากพระธุดงค์เพื่อรักษาโรคภัย แต่เพราะน้ำมีปริมาณไม่เพียงพอ พระธุดงค์จึงแนะนำให้ชาวบ้านช่วยกันขุดหนองน้ำเล็ก ๆ ขึ้นใกล้กุฏิของท่าน เพื่อใช้เป็นแหล่งน้ำสำหรับประกอบพิธีปลุกเสก จากนั้นพระธุดงค์ได้ทำพิธีเสกคาถาและหยดเทียนลงไปในหนองน้ำนั้น เพื่อให้น้ำในหนองกลายเป็นน้ำมนต์ศักดิ์สิทธิ์ที่สามารถใช้รักษาโรคภัยไข้เจ็บได้ เมื่อพระธุดงค์ออกเดินทางจากหมู่บ้านแห่งนี้ไป หนองน้ำที่ผ่านพิธีปลุกเสกก็ยังคงได้รับความเคารพและศรัทธาจากชาวบ้าน โดยมีชื่อเรียกว่า “หนองน้ำมนต์” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความศักดิ์สิทธิ์และความรอดพ้นจากโรคภัย เมื่อเวลาผ่านไปชื่อ “หนองน้ำมนต์” จึงถูกย่อและเรียกสั้น ๆ ว่า “หนองมน” กลายเป็นชื่อที่ใช้เรียกพื้นที่นี้มาจนถึงปัจจุบัน

 

ปัจจุบันตลาดหนองมนกลายเป็นจุดหมายยอดนิยมสำหรับนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเที่ยวหาดบางแสนหรือสถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียง นักท่องเที่ยวมักจะแวะซื้อของฝากติดไม้ติดมือกลับบ้าน โดยเฉพาะข้าวหลามหนองมนที่ขึ้นชื่อ นอกจากนี้ตลาดยังเป็นศูนย์รวมอาหารทะเลแห้งที่มีคุณภาพและราคาย่อมเยา ทำให้เป็นแหล่งซื้อขายสำคัญที่กระตุ้นเศรษฐกิจของชลบุรี อีกทั้งยังเป็นพื้นที่ที่สะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตของคนท้องถิ่น ทั้งด้านอาหารการกิน งานหัตถกรรม และความเชื่อทางศาสนาที่สืบทอดกันมา ตลาดหนองมนจึงไม่เพียงเป็นสถานที่ซื้อขายสินค้าเท่านั้น แต่ยังเป็นแหล่งเรียนรู้เรื่องราวทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ของชุมชนในจังหวัดชลบุรี ที่แสดงให้เห็นถึงความผูกพันระหว่างผู้คน วิถีชีวิต และศรัทธาที่สืบต่อกันมาหลายชั่วอายุคน