วัดเขาสุกิม

วัดเขาสุกิม ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 12 ตำบลเขาบายศรี อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี เป็นวัดปฏิบัติธรรมที่สำคัญและเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความสนใจจากทั้งผู้ที่ต้องการปฏิบัติธรรมและประชาชนทั่วไป วัดแห่งนี้มีประวัติความเป็นมายาวนานซึ่งผสมผสานระหว่างตำนานท้องถิ่น ความเชื่อทางจิตวิญญาณ และความศรัทธาของชุมชน

 

ตามคำบอกเล่าของนายขาว หอมนาม ชาวบ้านในพื้นที่ ก่อนที่จะมีชื่อเรียกว่าวัดเขาสุกิม ชาวบ้านบริเวณเขาสุกิมมักจะเห็นแสงสว่างแวววาวปรากฏบนยอดเขาเป็นประจำ โดยเฉพาะในวันขึ้น 8 ค่ำ และวันขึ้น 15 ค่ำ ลำแสงนั้นมีลักษณะคล้ายพญานาคระยิบระยับ ในช่วงเวลานั้น มีพระธุดงค์องค์หนึ่งได้มาปักกลดอยู่ที่บริเวณบ้านเนินดินแดง เนื่องจากเห็นว่าเป็นพื้นที่สงบ จึงได้สร้างที่พักสงฆ์ขึ้นราวปี พ.ศ. 2500

 

ต่อมา ชาวบ้านผู้ใจบุญได้นำข้าวปลาอาหารไปถวายพระธุดงค์ที่พักอยู่ที่เนินดินแดง พร้อมเล่าถึงปรากฏการณ์แสงประหลาดบนยอดเขาสุกิมให้พระธุดงค์ฟัง หลังจากนั้นไม่นาน พระธุดงค์จึงได้เดินสำรวจบริเวณเขาสุกิมและพบว่าสถานที่นี้เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ จึงพร้อมด้วยอุบาสกอุบาสิกาช่วยกันสร้างที่พักสงฆ์อีกแห่งหนึ่ง โดยมีนายขาว นายมา และนายสง่า รวมถึงชาวบ้านอื่น ๆ มาช่วยก่อสร้าง เมื่อที่พักสงฆ์เสร็จเรียบร้อย พระธุดงค์องค์นั้นก็ได้ย้ายจากเนินดินแดงมาพักอยู่ที่เขาสุกิม

 

ผู้รู้เล่าว่า พระธุดงค์องค์นั้นใช้ญาณของท่านรู้ได้ว่า บริเวณเขาสุกิมมีสมบัติมหาศาล เช่น ทอง เพชร นิล จินดา ซึ่งเจ้าป่าเจ้าเขาได้บันดาลให้ปรากฏเป็นลำแสงรูปพญานาค เพื่อปกป้องสมบัติไม่ให้ผู้ใดเข้ามาทำลายหรือยึดไป และยังกล่าวว่าผู้ที่มีบุญหรือมีญาณแก่กล้าเท่านั้นจึงจะมองเห็นลำแสงพญานาคนี้

 

จากเหตุการณ์นั้น ที่พักสงฆ์เขาสุกิมจึงกลายเป็นวัดเขาสุกิม พระธุดงค์ผู้ริเริ่มก่อตั้งวัดคือ พระอาจารย์สมชาย ฐิตวิริโย ซึ่งได้สร้างสำนักสงฆ์แห่งนี้จนพัฒนามาเป็นวัดตราบจนทุกวันนี้

 

การสร้างวัดเขาสุกิมเริ่มต้นอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2509 โดยพันโทสนิท พร้อมด้วยคุณนายประนอม บูรณะคุณ และคุณรัตนา เอกครพานิช ได้บริจาคที่ดินจำนวน 6 ไร่ 50 ตารางวาเพื่อสร้างวัด จากนั้นประชาชนทั่วไปได้สนับสนุนการก่อสร้างในด้านต่าง ๆ เช่น การบริจาคทุนทรัพย์สร้างกุฏิกรรมฐานขนาดเล็กหลายหลังทดแทนกุฏิชั่วคราวที่ชำรุด และการสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ เพื่อถวายพระภิกษุ สามเณร และผู้ปฏิบัติธรรม ในเวลาต่อมา กุฏิกรรมฐานขนาดเล็กก็ได้รับการพัฒนาเป็นกุฏิกรรมฐานขนาดถาวรสองชั้น พร้อมทางเดินจงกรมยาว 25 ก้าว ทั้งชั้นล่างและชั้นบน

 

ตลอดระยะเวลาเกือบ 30 ปี (พ.ศ. 2507–2543) พระอาจารย์สมชาย ฐิตวิริโย ได้บุกเบิกและพัฒนาบริเวณเขาสุกิมจากป่าดงดิบให้กลายเป็นวัดที่ร่มรื่น เป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมสำหรับพระภิกษุ สามเณร และผู้สนใจ รวมถึงเป็นสถานที่ทัศนศึกษาสำหรับประชาชนทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ

 

วัดเขาสุกิม ได้รับการพัฒนาอย่างช้า ๆ แต่มั่นคง ทุกสิ่งที่เกิดขึ้นทั้งศาสนสถาน ศาสนวัตถุ อาคาร กุฏิ และสิ่งของต่าง ๆ ล้วนเกิดจากบุญญาบารมีและศรัทธาของพระอาจารย์สมชาย ฐิตวิริโย และการสนับสนุนจากประชาชนที่เคารพนับถือ ทุนทรัพย์และสิ่งของต่าง ๆ ที่ผู้ศรัทธานำมาถวายเป็นกำลังสำคัญในการสร้างวัด

 

ปัจจุบัน วัดเขาสุกิมมีพื้นที่ทั้งหมด 3,280 ไร่ หลังจากบริจาคที่ดินส่วนหนึ่งให้โรงเรียนมัธยมวัดเขาสุกิม 50 ไร่ และโรงพยาบาลวัดเขาสุกิม 14 ไร่ วัดเขาสุกิมจึงเป็นที่รู้จักทั้งในหมู่ผู้ปฏิบัติธรรมและสาธุชนทั่วไป เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์และมีความสำคัญของจังหวัดจันทบุรี

 

วัดเขาสุกิม มีเจ้าอาวาสมาแล้ว 3 รูป ได้แก่ พระอธิการคำพันธ์ สิริปัญโญ ดำรงตำแหน่งระหว่างปี พ.ศ. 2508–2517 พระอธิการคำพันธ์ คมฺภีรญาโณ ดำรงตำแหน่งระหว่างปี พ.ศ. 2517–2526 และพระญาณวิลาส (บุญ สิริปัญโญ) ดำรงตำแหน่งตั้งแต่ปี พ.ศ. 2526 จนถึงปัจจุบัน