วัดโพธิ์ชัยบ้านโคกใหญ่

Rating: 3.8/5 (4 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00 - 17.00 น.

 

วัดโพธิ์ชัยบ้านโคกใหญ่ สกุลช่างญวน "วัดโพธิ์ชัยโคกใหญ่" บางครั้งเรียก "วัดโพธิ์ชัยโคกใหญ่โคกคำ" เดิมชื่อ "วัดโพธิ์ชัย" (ซึ่งต่อไปผู้เขียนจะเรียกชื่อวัดนี้ว่า "วัดโพธิ์ชัย") จากประวัติศาสตร์ มุขปาฐะที่รวบรวมได้จากชุมชนกล่าวว่า การสร้างวัดแต่เริ่มแรกยังไม่มีการสร้างสิม

 

ต่อมาในช่วงที่ยาคูพวนเป็นพระอุปัชฌาย์ เริ่มมีการบวชพระมากขึ้น อันเป็นมูลเหตุ ให้มีการสร้างสิมขึ้นในเวลาต่อมา สิมหลังนี้สร้างขึ้นใน พ.ศ. 2479 ในระหว่าง ที่ยาคูปู่ลือเป็นเจ้าอาวาส ใช้เวลาการก่อสร้างประมาณ 2 ปี 7 เดือน แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2481 นับถึงปัจจุบัน มีอายุกว่า 70 ปีมาแล้ว 

 

สิมวัดโพธิ์ชัยเป็นสิมทึบ สร้างด้วยอิฐถือปูนแบบมีเสารับปีกนกและ มีมุขหน้า มีผังพื้นเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า หันด้านหน้าไปทางทิศตะวันออก มีมุขด้าน หน้าเชื่อมต่อมายังพื้นที่ตอนในของอาคาร ผังพื้นของอาคารจำแนกออกเป็น 2 ส่วน คือ พื้นที่ปิดล้อมของอาคารที่อยู่ภายใต้หลังคาประธาน

 

ซึ่งเป็นพื้นที่ที่เป็นทางการ สำหรับการประกอบสังฆกรรม และพิ้นที่ชายใต้ชายคาปีกนก ที่อยู่ล้อมรอบอาคาร ประธาน กว้างประมาณ 1.50 เมตร ทำหน้าที่รองรับกิจกรรมที่ไม่เป็นทางการรวมทั้งการใช้สอยตามเพศสภาวะ (Gender) ผนังของอาคารเป็นส่วนปิดล้อมให้เกิดพื้นที่ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา 

 

สำหรับผนังด้านยาวมีช่องเปิด เป็นรูปซุ้มโค้งที่ได้รับอิทธิพลทางรูปแบบและการก่อสร้างจากช่างญวน โครงสร้างผนังก่อด้วยอิฐดินเผาขนาดใหญ่ โครงหลังคาเป็นไม้เนื้อแข็งหลัง มุงด้วยสังกะสีตราหัวแพะ 5 มุขด้านหน้าตกแต่งด้วยลายปูนปั้นเทพพนม ด้านล่าง ของมุขบันทึกปีที่สร้างด้วยสีคราม หน้าบันด้านหลังเป็นผนังเรียบ ตกแต่งด้วยการ เขียนสีลายเทวดาและสัตว์ในป่าหิมพานต์

 

หัวเสานางเรียงที่รับหลังคาปีกนก เป็นปูนปั้นคล้ายลายกนก ด้านบนของซุ้มหน้าต่างและซุ้มประตูทางเข้าประดับ ด้วยปูนปั้นและภาพเขียนสีรูปสัตว์และเทวดาอย่างง่าย ๆ บันไดด้านหน้าผายออก ราวบันไดเป็นปูนก่อที่เจาะทำช่องลูกกรงเป็นรูปไข่ทางตั้ง ส่วนหลังคาเดิมมีปั้นลม เป็นไม้ ไม่มีช่อฟ้า ปั้นซายในภาษาท้องถิ่นหรือเชิงชายตัวในไม่มีลวดลายแกะสลัก แต่ติดกระจกแก้วกลมเป็นระยะ ซึ่งส่วนของปั้นลมปัจจุบันได้สูญหายไปไม่ปรากฏ ร่องรอยให้เห็น

 

ส่วนบนของผนังภายในสิมมีฮูปแต้มหรือภาพจิตรกรรมฝาผนัง ทั้ง 4 ด้านที่เขียนเรื่องเวสสันดรชาดกทั้งสิบสามกัณฑ์ (สิมบางหลังอาจเขียนเรื่อง สินไซ แต่เวสสันดรชาดกเป็นเรื่องราวได้รับความนิยมเขียนฮูปแต้มมากที่สุด) แต่มีบางส่วน เช่น บริเวณที่อยู่ใกล้พระพุทธรูปยังเป็นเส้นร่าง ดินสอรูปช้างน่าจะเป็นภาพมารวิชัยซึ่งแสดงให้เห็นว่าช่างยังเขียนไม่เสร็จส่วนด้านหน้าของสิมมีธาตุปูนปั้นลายเป็นรูปช้างและเสือที่สร้างขึ้นเพื่อ บรรจุอัฐิ และยังออกแบบให้ใช้บรรจุน้ำได้ด้วย ตั้งอยู่เยื้องไปทางด้านซ้ายและขวา 2 หลัง เป็นฐานสี่เหลี่ยมขนาด 1.40x1.77 เมตร ธาตุด้านซ้ายมีการบันทึกประวัติ การสร้างไว้ว่า เพื่ออุทิศให้แก่ผู้วายชนม์ แต่ตัวหนังสืออยู่ในสภาพเลอะเลือน ไม่สามารถอ่านได้

 

สำหรับประวัติการก่อสร้างของสิม ยังอยู่ใูนความทรงจำของคุณยายบับพา ภูเนตร อายุ 94 ปี ซึ่งเป็นผู้อาวุโสสูงสุดของหมู่บ้านและยังได้ร่วมก่อสร้างสิม ดังกล่าวด้วยเล่าว่า แต่เดิมตัวสิมไม่มีประตู เนื่องจากสมัยก่อนไม่มีคนกล้ามาขโมย ของวัด เมื่อก่อนมีพระพุทธรูปที่แกะสลักจากไม้และเขาควายเป็นจำนวนมาก ประดิษฐานไว้ในสิม ในเทศกาลสงกรานต์ในอดีตทางวัดอัญเชิญออกมาให้ญาติโยม สรงน้ำเป็นประจำทุกปี ในช่วงหลังพระไม้เหล่านี้ได้สูญหายไปไม่ปรากฏเหลืออยู่ที่ วัดแห่งนี้แล้ว อีกทั้งทางวัดไม่ได้จัดทำการหรือบันทึกภาพไว้ ข้อมูล : วารุณี หวัง / ทรงยศ วีระทวีมาศ / กุลศรี ตั้งสกุล

 

สถานที่ตั้ง วัดโพธิ์ชัยโคกใหญ่ บ้านโคกใหญ่ ตำบลบัวบาน อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์