วัดเขาโบสถ์

วัดเขาโบสถ์ ที่เที่ยวประจวบ ตั้งอยู่ในหมู่ที่ 1 ตำบลกำเนิดนพคุณ อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นวัดพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตั้งขึ้นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2440 แม้จะไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจนถึงผู้ก่อตั้ง แต่ความเก่าแก่และบทบาทสำคัญในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในพื้นที่นี้สะท้อนให้เห็นถึงความศรัทธาของชาวบ้านที่มีต่อวัดนี้ตลอดมา

 

พระครูอินทร์ หรือหลวงปู่อินทร์ เป็นเจ้าอาวาสรูปแรกของวัดเขาโบสถ์ ท่านมรณภาพในปี พ.ศ. 2450 จากนั้นในปี พ.ศ. 2451 ชาวบ้านได้เชิญพระท้วม ธมฺมโส จากวัดทุ่งมะพร้าวมาดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส ท่านได้พัฒนาวัดอย่างต่อเนื่อง ทั้งการสร้างอุโบสถ ศาลาการเปรียญ และเสนาสนะต่าง ๆ จนวัดมีความมั่นคงและได้รับการยกย่องให้เป็นที่พึ่งทางศาสนาของชุมชน นอกจากนี้ พระท้วมยังได้รับสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอกในนาม "พระครูศีลวิมล" และดำรงตำแหน่งเจ้าคณะอำเภอบางสะพานจนกระทั่งมรณภาพในปี พ.ศ. 2527

 

หลังการมรณภาพของพระครูศีลวิมล ชาวบ้านบางสะพานได้เชิญพระมหาบุญเตือน สิริธมฺโม จากวัดคลองวาฬ มาปกครองวัดต่อในปี พ.ศ. 2529 ท่านมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาวัด โดยสร้างอาคารและเสนาสนะเพิ่มเติม เช่น วิหารประดิษฐานรอยพระพุทธบาทจำลอง อาคารเรียนพระปริยัติธรรม วิหารศีลวิมลอนุสรณ์ และหอระฆัง นอกจากนี้ยังได้จัดตั้งอาคารปฏิบัติธรรมเพื่อให้นักเรียน ข้าราชการ และประชาชนเข้ามาปฏิบัติธรรมในวันธรรมสวนะและวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา

 

วัดเขาโบสถ์ ได้รับการคัดเลือกให้เป็นวัดพัฒนาตัวอย่างในปี พ.ศ. 2530 และได้รับรางวัลวัดพัฒนาตัวอย่างดีเด่นในปี พ.ศ. 2533 ในปี พ.ศ. 2537 วัดได้รับการยกฐานะเป็นพระอารามหลวง พระสิทธิญาณมุนีเป็นผู้นำในการพัฒนาวัดและกิจกรรมเพื่อสังคม เช่น การสมทบทุนสร้างศาลาประชาคมในหมู่บ้าน การสนับสนุนทุนการศึกษาให้แก่นักเรียนในชุมชน และการช่วยเหลือผู้ประสบภัยธรรมชาติ

 

วัดเขาโบสถ์ ตั้งอยู่บนที่ดินเนื้อที่ 28 ไร่ ติดกับหน่วยงานราชการและแหล่งชุมชนสำคัญในอำเภอบางสะพาน โดยมีที่ดินธรณีสงฆ์อีก 2 แปลง รวมเนื้อที่ 27 ไร่ ที่ตั้งของวัดติดกับที่ว่าการอำเภอบางสะพานด้านเหนือ คลองบางกระจองด้านตะวันออก และตลาดบางสะพานด้านตะวันตก

 

วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 12 มกราคม พ.ศ. 2521 มีเขตวิสุงคามสีมากว้าง 40 เมตร ยาว 80 เมตร การที่วัดอยู่ใกล้ชุมชน ทำให้เป็นศูนย์กลางในการจัดกิจกรรมทั้งทางพระพุทธศาสนาและการเรียนรู้ในวันอาทิตย์สำหรับเยาวชนในท้องถิ่น

 

วัดเขาโบสถ์ ไม่เพียงเป็นสถานที่ปฏิบัติศาสนกิจ แต่ยังเป็นศูนย์กลางในการเผยแผ่ความรู้ทางพระพุทธศาสนาและการช่วยเหลือสังคม ผ่านการสนับสนุนทุนการศึกษาและจัดกิจกรรมทางสังคมมากมาย วัดยังได้รับการชื่นชมจากพุทธศาสนิกชนในฐานะพระอารามหลวงที่มีบทบาทเชิงบวกต่อชุมชน และวัฒนธรรมท้องถิ่น