วัดวังแดง

Rating: 3.6/5 (9 votes)
สถานที่ท่องเที่ยวเชียงใหม่
สถานที่ท่องเที่ยวในประเทศไทย
วันเปิดทำการ: ทุกวัน
เวลาเปิดทำการ: 08.00–17.00 น.
วัดวังแดง เป็นวัดราษฎร์เก่าแก่ที่ตั้งอยู่หมู่ที่ 2 ตำบลอินทขิล อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ พื้นที่แห่งนี้อยู่ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ออกไปทางทิศเหนือ และยังคงรักษาภูมิทัศน์ของชุมชนชนบทล้านนาไว้ได้อย่างชัดเจน วัดวังแดงจึงไม่ได้เป็นเพียงจุดหมายของการไหว้พระเท่านั้น หากแต่เป็นพื้นที่ที่สะท้อนความสัมพันธ์ระหว่างศาสนา ชุมชน และภูมิประเทศของภาคเหนือได้อย่างลึกซึ้ง
ในบริบทของอำเภอแม่แตง วัดวังแดงถือเป็นวัดชุมชนที่มีบทบาทสำคัญต่อวิถีชีวิตของคนในตำบลอินทขิลมาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน วัดทำหน้าที่เป็นทั้งสถานที่ประกอบศาสนกิจ แหล่งยึดเหนี่ยวจิตใจ และพื้นที่รวมกิจกรรมของชุมชน ไม่ว่าจะเป็นการทำบุญตามประเพณี วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา งานบุญประจำปี หรือแม้แต่การพบปะแลกเปลี่ยนข่าวสารของชาวบ้านในชีวิตประจำวัน
สภาพแวดล้อมโดยรอบวัดวังแดงยังคงเป็นพื้นที่เกษตรกรรม บ้านเรือนของชาวบ้านกระจายตัวอยู่ไม่หนาแน่น เมื่อเดินเข้าสู่บริเวณวัด จะสัมผัสได้ถึงความสงบ ร่มรื่น และบรรยากาศที่แตกต่างจากวัดในเขตเมืองอย่างชัดเจน เสียงรถ เสียงผู้คน และความเร่งรีบแทบไม่มีให้รบกวน ทำให้การมาเยือนวัดแห่งนี้เปรียบเสมือนการพักใจ และได้กลับมาเชื่อมโยงกับจังหวะชีวิตที่ช้าลง
ในเชิงประวัติ แม้จะไม่มีหลักฐานเอกสารชัดเจนระบุปีที่ก่อตั้งวัดวังแดงอย่างเป็นทางการ แต่จากการสืบค้นข้อมูลท้องถิ่นและการบอกเล่าของชุมชน สันนิษฐานว่าวัดแห่งนี้ถูกสร้างขึ้นพร้อมกับการตั้งถิ่นฐานของชุมชนตำบลอินทขิล ชื่อ “วังแดง” มีความเป็นไปได้สูงว่าจะมาจากลักษณะภูมิประเทศในอดีต ซึ่งอาจเป็นแอ่งน้ำหรือพื้นที่ลุ่มที่มีดินสีแดงตามธรรมชาติ การตั้งชื่อวัดตามภูมินามลักษณะนี้เป็นรูปแบบที่พบได้ทั่วไปในวัดล้านนา โดยสะท้อนความสัมพันธ์ระหว่างวัดกับสภาพแวดล้อมอย่างใกล้ชิด
วัดในสังคมล้านนาไม่ได้ถูกสร้างขึ้นอย่างโดดเดี่ยว หากแต่เป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างชุมชน วัดวังแดงก็เช่นเดียวกัน การเลือกทำเล การวางผังวัด และการกำหนดทิศทางของอาคาร ล้วนสะท้อนการปรับตัวให้สอดคล้องกับภูมิประเทศ ความเชื่อ และวิถีชีวิตของผู้คนในยุคนั้น เมื่อมองวัดวังแดงในมุมนี้ จะเห็นว่าวัดไม่ใช่เพียงสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ แต่เป็นพื้นที่ที่หล่อหลอมตัวตนของชุมชนมาตลอดหลายชั่วอายุคน
พระประธานและพระธาตุภายในวัดวังแดงถือเป็นหัวใจของพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ ชาวบ้านในตำบลอินทขิลนิยมมาสักการะเพื่อความเป็นสิริมงคล เชื่อว่าการกราบไหว้จะช่วยให้ชีวิตราบรื่น ปราศจากอุปสรรค และมีความเจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงาน ความเชื่อเรื่องการขอพรให้มีอายุยืน สุขภาพแข็งแรง และครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข เป็นคติที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตแบบพอเพียงของชุมชนเกษตรกรรมในภาคเหนือ
ศิลปกรรมภายในวัดวังแดงสะท้อนรูปแบบศิลปะล้านนาแบบพื้นบ้านที่เน้นความเรียบง่าย แต่แฝงด้วยคุณค่าทางจิตวิญญาณ อาคารต่าง ๆ ภายในวัดไม่ได้เน้นความโอ่อ่าหรือการประดับตกแต่งอย่างวิจิตรตระการตา หากแต่ให้ความสำคัญกับสัดส่วน ความสมดุล และความกลมกลืนกับสภาพแวดล้อม งานช่างที่ปรากฏในวัดเป็นผลงานของช่างท้องถิ่น ซึ่งถ่ายทอดภูมิปัญญาที่สั่งสมมาจากรุ่นสู่รุ่น
หนึ่งในจุดเด่นที่ทำให้วัดวังแดงแตกต่างจากวัดอื่นในจังหวัดเชียงใหม่ คือวิหารที่หันหน้าไปทางทิศใต้ ซึ่งถือเป็นลักษณะที่พบได้ไม่บ่อยในผังวัดล้านนาโดยทั่วไป วัดส่วนใหญ่มักหันหน้าไปทางทิศตะวันออกหรือทิศเหนือ อันเกี่ยวข้องกับคติความเชื่อเรื่องทิศมงคล การที่วิหารวัดวังแดงหันไปทางทิศใต้จึงชวนให้ตั้งคำถามและตีความถึงเหตุผลเชิงภูมิประเทศ ความเชื่อท้องถิ่น หรือบริบทเฉพาะในช่วงเวลาที่ก่อสร้างวัด
การวางทิศทางอาคารในวัดล้านนามีความสำคัญมากกว่าที่หลายคนคิด เพราะเกี่ยวข้องกับทั้งแสงแดด ลม เส้นทางสัญจร และคติความเชื่อ การหันวิหารไปทางทิศใต้ของวัดวังแดงอาจเป็นผลจากการปรับตัวให้เข้ากับสภาพพื้นที่จริง และกลายเป็นเอกลักษณ์ที่สะท้อนภูมิปัญญาของชุมชนมากกว่าการยึดติดกับแบบแผนตายตัว
นอกจากบทบาทด้านศาสนาแล้ว วัดวังแดงยังทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางของชีวิตชุมชนในตำบลอินทขิลมาอย่างต่อเนื่อง ในสังคมล้านนา วัดไม่ได้เป็นเพียงสถานที่สำหรับประกอบพิธีกรรมเท่านั้น แต่เป็นพื้นที่ที่ผู้คนใช้เรียนรู้ พึ่งพา และสร้างความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน วัดวังแดงจึงเป็นพื้นที่ที่เชื่อมโยงผู้คนหลายรุ่นเข้าด้วยกัน ตั้งแต่เด็กที่เข้ามาเรียนรู้ศีลธรรม ผู้ใหญ่ที่มาทำบุญและปรึกษาหารือ ไปจนถึงผู้สูงอายุที่ใช้วัดเป็นพื้นที่สงบสำหรับพักใจ
ในช่วงเทศกาลสำคัญทางพระพุทธศาสนา เช่น วันวิสาขบูชา วันเข้าพรรษา หรือวันออกพรรษา วัดวังแดงจะกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้งจากการรวมตัวของชาวบ้านในชุมชน กิจกรรมทำบุญ ตักบาตร ฟังเทศน์ และพิธีกรรมตามประเพณีล้านนา ล้วนสะท้อนให้เห็นความผูกพันระหว่างวัดกับชุมชนอย่างชัดเจน แม้ในปัจจุบันสังคมจะเปลี่ยนไป แต่บทบาทของวัดในฐานะศูนย์กลางทางจิตใจยังคงไม่เลือนหาย
ความเชื่อที่สำคัญอีกประการหนึ่งซึ่งเกี่ยวข้องกับวัดวังแดง คือแนวคิดเรื่องการเป็น “ร่มโพธิ์ร่มไทร” แนวคิดนี้ไม่ได้หมายถึงเพียงการมีชีวิตที่มั่นคงหรือประสบความสำเร็จเฉพาะตน แต่หมายถึงการเป็นหลัก เป็นที่พึ่ง และเป็นพลังให้กับลูกหลานและครอบครัวในระยะยาว ในสังคมล้านนา ความสำเร็จของชีวิตมักถูกวัดจากความสงบ ความพอเพียง และความต่อเนื่องของครอบครัว มากกว่าความร่ำรวยหรือชื่อเสียง
การมาขอพรที่วัดวังแดงจึงมักเป็นการขอพรในลักษณะที่เรียบง่ายแต่ลึกซึ้ง ผู้คนมาขอให้ชีวิตราบรื่น ปราศจากอุปสรรค มีสุขภาพแข็งแรง และสามารถดูแลครอบครัวได้อย่างมั่นคง ความเชื่อเหล่านี้สะท้อนวิธีคิดของชุมชนเกษตรกรรมที่ต้องพึ่งพาธรรมชาติ ความอดทน และการวางแผนชีวิตระยะยาว
สำหรับนักท่องเที่ยวที่มาเยือนวัดวังแดง ประสบการณ์ที่ได้รับมักแตกต่างจากการเที่ยววัดชื่อดังในตัวเมืองเชียงใหม่อย่างชัดเจน ที่นี่ไม่มีฝูงชน ไม่มีร้านค้ารายล้อม และไม่มีความเร่งรีบ การเดินชมวัดจึงเป็นไปอย่างสงบ นักท่องเที่ยวสามารถใช้เวลาเดินสำรวจรายละเอียดของอาคาร สังเกตทิศทางของวิหาร และซึมซับบรรยากาศโดยรอบได้อย่างเต็มที่
การเดินชมวัดวังแดงอย่างตั้งใจ จะทำให้เห็นความงามในรายละเอียดเล็ก ๆ เช่น การจัดวางอาคารให้สอดคล้องกับพื้นที่ ลักษณะสัดส่วนของวิหารที่ดูนิ่งและมั่นคง หรือความเรียบง่ายของงานช่างที่ไม่พยายามอวดความวิจิตร แต่กลับให้ความรู้สึกอบอุ่นและจริงใจ สิ่งเหล่านี้คือเสน่ห์ของวัดชุมชนล้านนาที่หาได้ยากในแหล่งท่องเที่ยวเชิงพาณิชย์
ในมุมของการท่องเที่ยว วัดวังแดงสามารถวางเป็นหนึ่งในจุดแวะสำคัญของเส้นทางท่องเที่ยวอำเภอแม่แตงได้อย่างเหมาะสม นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาแม่แตงมักมองหากิจกรรมเชิงธรรมชาติ เช่น การล่องแพ การเที่ยวเขื่อน หรือการขึ้นดอย แต่การแวะวัดวังแดงช่วยเติมมิติทางวัฒนธรรมและจิตใจให้กับทริป ทำให้การเดินทางมีความสมดุลมากขึ้น
การมาเยือนวัดวังแดงเหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ต้องการเริ่มต้นวันด้วยความสงบ ก่อนเดินทางไปทำกิจกรรมอื่นในแม่แตง หรือใช้เป็นจุดพักใจในช่วงบ่ายหลังจากการเดินทางที่ยาวนาน ด้วยทำเลที่ไม่ซับซ้อนและบรรยากาศที่ไม่พลุกพล่าน วัดแห่งนี้จึงเป็นสถานที่ที่สามารถจัดสรรเวลาได้อย่างยืดหยุ่น
การเดินทาง จากตัวเมืองเชียงใหม่สามารถเดินทางด้วยรถยนต์ส่วนตัวมุ่งหน้าไปยังอำเภอแม่แตง จากนั้นเข้าสู่ตำบลอินทขิล วัดตั้งอยู่ภายในชุมชน สามารถใช้แผนที่นำทางออนไลน์เพื่อความสะดวก เส้นทางไม่ซับซ้อนและเหมาะสำหรับการจัดเป็นทริปไหว้พระหรือท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมควบคู่กับแหล่งท่องเที่ยวอื่นในอำเภอแม่แตง
สำหรับผู้ที่ตั้งใจมาไหว้พระ ควรแต่งกายสุภาพ และสำรวมกิริยา เพื่อให้เกียรติสถานที่และชุมชนโดยรอบ การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมไม่เพียงแสดงถึงความเคารพต่อศาสนา แต่ยังช่วยรักษาบรรยากาศอันสงบของวัดให้คงอยู่ต่อไป
หากพิจารณาวัดวังแดงในบริบทของวัดล้านนาในจังหวัดเชียงใหม่ จะเห็นได้ว่าวัดแห่งนี้มีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากวัดชื่อดังหลายแห่งในตัวเมืองเชียงใหม่ วัดขนาดใหญ่หรือวัดหลวงมักโดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมอันโอ่อ่า งานศิลปกรรมที่วิจิตร และบทบาทในประวัติศาสตร์ระดับเมืองหรือระดับแคว้น ในขณะที่วัดวังแดงสะท้อนบทบาทของวัดชุมชนอย่างชัดเจน วัดไม่ได้ทำหน้าที่เป็นสัญลักษณ์อำนาจหรือศูนย์กลางการปกครอง หากแต่เป็นพื้นที่ที่เติบโตไปพร้อมกับชีวิตของผู้คนในชุมชนอย่างแท้จริง
ความแตกต่างเช่นนี้ทำให้วัดวังแดงมีคุณค่าในอีกมิติหนึ่ง คือการเป็นหลักฐานมีชีวิตของวัฒนธรรมล้านนาในระดับรากฐาน วัดชุมชนอย่างวัดวังแดงช่วยให้เข้าใจว่าศาสนาและวัฒนธรรมไม่ได้ถูกถ่ายทอดผ่านวัดใหญ่เพียงอย่างเดียว แต่ดำรงอยู่ในวัดเล็ก ๆ ที่คนในพื้นที่ใช้ชีวิตร่วมกันทุกวัน การมองข้ามวัดลักษณะนี้จึงเท่ากับการพลาดโอกาสทำความเข้าใจเชียงใหม่ในมิติที่ลึกและจริงใจ
ในเชิงการท่องเที่ยว วัดวังแดงอาจไม่ใช่จุดหมายปลายทางหลักที่นักท่องเที่ยวต่างชาติรู้จัก แต่กลับเป็นสถานที่ที่เหมาะอย่างยิ่งสำหรับนักเดินทางที่ต้องการประสบการณ์แบบ local experience หรือการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างแท้จริง การมาเยือนวัดวังแดงช่วยเปิดมุมมองใหม่เกี่ยวกับเชียงใหม่ ที่ไม่ได้มีเพียงคาเฟ่ วัดดัง หรือแหล่งท่องเที่ยวเชิงพาณิชย์ แต่ยังมีพื้นที่เงียบสงบที่สะท้อนวิถีชีวิตดั้งเดิมซ่อนอยู่
เมื่อเชื่อมโยงวัดวังแดงเข้ากับภาพรวมของอำเภอแม่แตง จะเห็นว่าพื้นที่แห่งนี้เป็นหนึ่งในอำเภอที่มีความหลากหลายทางการท่องเที่ยวสูง นักท่องเที่ยวสามารถสัมผัสทั้งธรรมชาติ ภูเขา แม่น้ำ และกิจกรรมผจญภัยควบคู่ไปกับการเรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่น วัดวังแดงจึงทำหน้าที่เป็นจุดสมดุลที่ช่วยเชื่อมโลกของการท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติเข้ากับมิติทางจิตใจและวัฒนธรรมได้อย่างลงตัว
ในท้ายที่สุด วัดวังแดงอาจไม่ใช่วัดที่สร้างความประทับใจด้วยความยิ่งใหญ่ในครั้งแรกที่เห็น แต่เป็นวัดที่ค่อย ๆ เปิดเผยคุณค่าของตนเองผ่านความสงบ ความเรียบง่าย และความผูกพันกับชุมชน การมาเยือนวัดแห่งนี้จึงไม่ใช่เพียงการท่องเที่ยวหรือการไหว้พระ แต่เป็นการทำความเข้าใจรากฐานของวัฒนธรรมล้านนา และวิธีที่ศาสนายังคงมีบทบาทในชีวิตประจำวันของผู้คนในเชียงใหม่จนถึงปัจจุบัน
| ชื่อสถานที่ | วัดวังแดง |
| ที่ตั้ง | หมู่ที่ 2 ตำบลอินทขิล อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ |
| ลักษณะเด่น | วัดชุมชนล้านนา บรรยากาศสงบ มีวิหารหันหน้าไปทางทิศใต้ (พบได้ไม่บ่อยในผังวัดล้านนา) |
| ยุคสมัย | ไม่พบข้อมูลยืนยันอย่างเป็นทางการ (สันนิษฐานว่าสอดคล้องกับการตั้งถิ่นฐานของชุมชนอินทขิล) |
| หลักฐาน/สิ่งสำคัญ | พระประธานและพระธาตุเป็นศูนย์รวมศรัทธา งานศิลปกรรมล้านนาแบบพื้นบ้าน และผังวิหารหันหน้าไปทางทิศใต้ |
| ที่มาของชื่อ | เชื่อมโยงกับภูมินาม “วังแดง” อาจหมายถึงแอ่งน้ำ/พื้นที่ลุ่ม หรือดินแดงในพื้นที่ (เป็นการตั้งชื่อแบบพบได้ในวัดล้านนา) |
| การเดินทาง | จากตัวเมืองเชียงใหม่มุ่งหน้าอำเภอแม่แตง แล้วเข้าสู่ตำบลอินทขิล ใช้แผนที่นำทางออนไลน์จะสะดวกที่สุด (เหมาะกับรถยนต์ส่วนตัว) |
| สถานะปัจจุบัน | เปิดให้เข้าสักการะและเยี่ยมชมตามวันเวลาเปิดทำการ |
| เบอร์ติดต่อ | 086-192-3963 |
| สถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียง พร้อมระยะทาง | เขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล (ประมาณ 20 กม.) ไร่ชาระมิงค์ (ประมาณ 18 กม.) Jungle View Coffee (ประมาณ 20 กม.) ตลาดแม่มาลัย (ประมาณ 15 กม.) จุดล่องแพ/กิจกรรมริมแม่น้ำแม่แตง (ประมาณ 25 กม.) |
| popular restaurants nearby | ม่วนใจ๋คาเฟ่ (กาดแก้วสา) (ประมาณ 3 กม.) โทร 095-145-8141 No.148 cafe by ramingtea (ประมาณ 12 กม.) โทร 053-242-292 Hom-nuan cafe (กาแฟหอมนวล) (ประมาณ 8 กม.) โทร 083-569-2513, 062-979-1596 Ken's house sweet & cafe (ประมาณ 10 กม.) โทร 089-851-5408 ไร่ชาลุงเดช (ประมาณ 18 กม.) โทร 081-163-3765 |
| popular accommodations nearby | บ้านธารา รีสอร์ท (ประมาณ 12 กม.) โทร 083-545-6828 ภูสันฟ้า รีสอร์ท (ประมาณ 14 กม.) โทร 053-106-437 Sibsan Resort & Spa Maetaeng (ประมาณ 25 กม.) โทร 081-980-9070 Maetang Hotel Chiangmai (ประมาณ 20 กม.) โทร 094-796-5599, 053-471-777 บ้านปลายฟ้าโฮมเสตย์ เชียงใหม่ (ประมาณ 15 กม.) โทร 098-807-2656 |
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
ถาม: วัดวังแดงอยู่ที่ไหน?
ตอบ: วัดตั้งอยู่หมู่ที่ 2 ตำบลอินทขิล อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่
ถาม: จุดเด่นที่ทำให้วัดวังแดงต่างจากวัดอื่นคืออะไร?
ตอบ: จุดเด่นคือวิหารที่หันหน้าไปทางทิศใต้ ซึ่งพบได้ไม่บ่อยในผังวัดล้านนา รวมถึงบรรยากาศวัดชุมชนที่สงบและเป็นธรรมชาติ
ถาม: ไปไหว้พระที่วัดวังแดงนิยมขอพรเรื่องอะไร?
ตอบ: นิยมขอพรให้ชีวิตราบรื่น ประสบสุขสำเร็จ ลดอุปสรรค มีสุขภาพแข็งแรง อายุยืน และเป็นร่มโพธิ์ร่มไทรให้ลูกหลาน
ถาม: วัดวังแดงเหมาะกับการเที่ยวแบบไหน?
ตอบ: เหมาะกับการเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ไหว้พระ ทำบุญ และผู้ที่ต้องการความสงบมากกว่าวัดที่มีผู้คนหนาแน่น
ถาม: เดินทางไปวัดวังแดงสะดวกไหม?
ตอบ: สะดวกสำหรับผู้เดินทางด้วยรถยนต์ส่วนตัวจากตัวเมืองเชียงใหม่ไปอำเภอแม่แตง แล้วเข้าสู่ตำบลอินทขิล โดยใช้แผนที่นำทางออนไลน์จะง่ายที่สุด
แสดงความเห็น
| คำค้น (ขั้นสูง) |
Facebook Fanpage







หมวดหมู่:
กลุ่ม:
ศิลปะ วัฒนธรรม และแหล่งมรดก
สถานที่ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ และอนุสาวรีย์(
แลนด์มาร์ก และอนุสรณ์สถาน(
พระราชวัง(
ศูนย์ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี(
พิพิธภัณฑ์(
สถานที่ท่องเที่ยวเชิงวิชาการ
พิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษา(
ไร่ สวนเพื่อการศึกษา(
ศูนย์ฝึกอบรม(
มหาวิทยาลัย
มัสยิด(
สถานที่เกี่ยวกับศาสนาอื่นๆ(
โครงการในพระราชดำริ
โครงการหลวง(
วิถีชีวิต
หมู่บ้าน ชุมชน(
ตลาดท้องถิ่น(
ธรรมชาติ และสัตว์ป่า
อุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า และเขตอนุรักษ์ทางทะเล(
ดอย และภูเขา(
เขื่อน พื้นที่อนุรักษ์ ทะเลสาบ(
น้ำตก(
น้ำพุร้อน(
ถ้ำ(
แม่น้ำลำคลอง(
แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติอื่นๆ(
บันเทิง และท่องเที่ยวเชิงเกษตร
สวนสัตว์ และพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ(
แคมป์สัตว์ และการแสดงสัตว์(
สนามกีฬา(
ฟาร์ม, ไร่, สวน, สวนสาธารณะ และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ(
สวนน้ำ(
โรงละคร(
กิจกรรมกลางแจ้ง และกิจกรรมผจญภัย(
ช้อปปิ้ง
ช้อปปิ้ง และตลาดกลางคืน(
ร้านอาหาร
มิชลินสตาร์(
มิชลิน ไกด์(
หมายเลขโทรศัพท์สำคัญในการท่องเที่ยว
หมายเลขโทรศัพท์สำคัญในการท่องเที่ยว(
บทความท่องเที่ยว, สูตรอาหาร
รีวิวท่องเที่ยว, รีวิวอาหาร(
เมนูอาหารเหนือ, สูตรอาหารเหนือ(
ขนมไทยภาคเหนือ, สูตรอาหารเหนือ(