พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติรามคำแหง

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติรามคำแหง ตั้งชื่อตามพระนามของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช วีรกษัตริย์ผู้ปกครองเมืองสุโขทัยในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 19 เป็นสถานที่สำคัญในการอนุรักษ์และจัดเก็บมรดกทางประวัติศาสตร์ ศิลปกรรม และวัฒนธรรมไทยอย่างครบวงจร พิพิธภัณฑ์แห่งนี้จัดแสดงโบราณวัตถุและศิลปวัตถุที่ได้จากการขุดแต่งและบูรณะโบราณสถานในเมืองเก่าสุโขทัย เมืองโบราณใกล้เคียง และบางส่วนมาจากการอนุญาตให้เคลื่อนย้ายจากพิพิธภัณฑ์ในวัดราชธานีโดยพระโบราณวัตถาจารย์ (พระราชประสิทธิคุณ) อดีตเจ้าอาวาสวัดราชธานีและเจ้าคณะจังหวัดสุโขทัย เพื่อรักษาและเปิดให้ประชาชนเข้าชม

 

อาคารหลักของพิพิธภัณฑ์จัดแสดงโบราณวัตถุที่ได้จากการสำรวจทางโบราณคดีและการขุดแต่งโบราณสถานในจังหวัดสุโขทัย รวมถึงโบราณสถานในจังหวัดใกล้เคียงเขตภาคเหนือตอนล่าง ได้แก่ พิษณุโลก กำแพงเพชร พิจิตร อุตรดิตถ์ นครสวรรค์ เพชรบูรณ์ และตาก นอกจากนี้ยังมีโบราณวัตถุและศิลปวัตถุที่เคยเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์วัดราชธานี ตำบลธานี อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย ซึ่งแสดงให้เห็นถึงพัฒนาการทางวัฒนธรรมและความเชื่อมโยงของชุมชนไทยในอดีต

 

อาคารอนุสรณ์ลายสือไทนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองสุโขทัยในทุกด้าน ตั้งแต่ก่อนการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยไปจนถึงการพัฒนาเมืองให้กลายเป็นอุทยานประวัติศาสตร์ ซึ่งได้รับการยกย่องจากองค์การยูเนสโกให้เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมร่วมกับเมืองโบราณศรีสัชนาลัยและกำแพงเพชร การจัดแสดงช่วยให้ผู้ชมเข้าใจถึงประวัติศาสตร์และวิถีชีวิตของชาวสุโขทัย รวมถึงการสร้างอัตลักษณ์ของอาณาจักรไทยโบราณ

 

อาคารปูนปั้นประติมากรจัดแสดงประติมากรรมปูนปั้นที่ใช้ตกแต่งปราสาท เจดีย์ วิหาร และอาคารต่างๆ ในโบราณสถานของสุโขทัยและจังหวัดใกล้เคียง งานจัดแสดงนี้ถูกแบ่งออกเป็นหมวดหมู่เพื่อให้ผู้เข้าชมสามารถศึกษารูปแบบศิลปะ ศาสนา และวิถีชีวิตของชาวสุโขทัยได้อย่างชัดเจน

 

ส่วนจัดแสดงกลางแจ้งเน้นโบราณวัตถุและศิลปวัตถุขนาดใหญ่ รวมถึงโบราณสถานที่เหลือเพียงฐาน ซึ่งได้รับการขุดแต่งและบูรณะในปี พ.ศ. 2544 พบพระธาตุและสิ่งของจำนวนมากที่บรรจุในเครื่องสังคโลกและเครื่องถ้วยจีน นอกจากนี้ยังมีการจำลองเตาเผาเครื่องสังคโลกสุโขทัย เพื่อให้ผู้เข้าชมเข้าใจรูปแบบและกรรมวิธีการผลิตเครื่องสังคโลกโบราณ

 

อาคารไม้โถงจัดแสดงโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และวัตถุทางชาติพันธุ์ เช่น วิหารจำลอง เกวียน เรือสำปั้น และอุปกรณ์เกี่ยวกับการเกษตร เช่น เครื่องสีข้าว คันไถ ซึ่งสะท้อนวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ของชุมชนไทยในอดีตได้อย่างชัดเจน

 

วัตถุจัดแสดงที่สำคัญของพิพิธภัณฑ์ ได้แก่ พระพุทธรูปสำริดปางลีลา ศิลปะสุโขทัย สมัยพุทธศตวรรษที่ 20 พระพุทธรูปปูนปั้น ศิลปะสุโขทัย สมัยพุทธศตวรรษที่ 19 และพระพุทธบาทสี่รอย ศิลปะสมัยสุโขทัย ทำจากศิลา มีอายุตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 20 ซึ่งถือเป็นสมบัติทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าของประเทศไทย

 

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รามคำแหง บริหารจัดการโดยกรมศิลปากร เป็นสถานที่สำคัญที่ช่วยให้ผู้เข้าชมได้เรียนรู้ทั้งประวัติศาสตร์ ศิลปกรรม และวิถีชีวิตของชาวสุโขทัย อีกทั้งยังสะท้อนความเจริญรุ่งเรืองของอาณาจักรสุโขทัยและความผูกพันกับวัฒนธรรมไทยดั้งเดิมได้อย่างครบถ้วน