ถ้ำสำพุง

Rating: 3.1/5 (9 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00 – 17.00 น.

 

ถ้ำสำพุง เป็นถ้ำหินปูนและแหล่งโบราณคดีสำคัญของจังหวัดสระแก้ว ตั้งอยู่ในพื้นที่ตำบลหนองหว้า อำเภอเขาฉกรรจ์ ท่ามกลางแนวภูเขาหินปูนที่กระจายตัวในภูมิประเทศแบบลูกคลื่นต่ำ พื้นที่รอบถ้ำยังคงความเงียบสงบตามธรรมชาติ มีบรรยากาศแบบชนบทที่ไม่พลุกพล่าน ทำให้ผู้มาเยือนได้สัมผัสความเรียบง่ายของท้องถิ่นสระแก้วไปพร้อมกับการสำรวจถ้ำที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน

 

บริเวณถ้ำสำพุงตั้งอยู่ในหมู่ที่ 12 ของตำบลหนองหว้า ห่างจากเขาฉกรรจ์ไปทางทิศตะวันตกประมาณ 16 กิโลเมตร พื้นที่โดยรอบยังเป็นชุมชนและพื้นที่เกษตร ทำให้ทิวทัศน์ของถนนสายนี้เป็นเส้นทางที่มองเห็นภูเขาหินปูนตั้งตระหง่านสลับกับทุ่งนา เป็นการเดินทางที่ได้ทั้งความสงบและได้เห็นวิถีชีวิตผู้คนในพื้นที่ไปพร้อมกัน

 

ภูเขาที่เป็นที่ตั้งของถ้ำสำพุงเป็นภูเขาหินปูนที่มีความโดดเด่นในลักษณะทางธรณีวิทยา บริเวณเดียวกันมีถ้ำอยู่สองถ้ำ แต่ถ้ำที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งโบราณคดีคือ “ถ้ำใหม่” หรือถ้ำสำพุงในปัจจุบัน ถ้ำนี้มีปากถ้ำหันไปทางทิศตะวันตก อยู่สูงจากเชิงเขาประมาณ 15 เมตร ด้านหน้าปากถ้ำเป็นลานหินกว้างประมาณ 5 เมตร ซึ่งเป็นพื้นที่พักหายใจและมองวิวก่อนเข้าสำรวจภายใน

 

ลมธรรมชาติที่พัดผ่านปากถ้ำช่วยให้อากาศบริเวณนี้เย็นสบายแม้ในวันที่อากาศข้างนอกค่อนข้างร้อน การไหลเวียนของลมเกิดจากช่องอากาศภายในถ้ำที่ต่อเชื่อมกับโพรงด้านหลัง ทำให้อุณหภูมิในถ้ำคงที่และถ่ายเทได้ดี ลมที่พัดเข้าออกตลอดเวลาเป็นหนึ่งในเสน่ห์ที่ทำให้หลายคนรู้สึกสบายตั้งแต่วินาทีแรกที่ยืนอยู่บริเวณปากถ้ำ

 

เมื่อเดินเข้าสู่โถงหลักของถ้ำสำพุง จะพบกับพื้นที่กว้างโปร่งกว่าที่คิด โถงถ้ำมีความกว้างประมาณ 20 เมตร ยาวประมาณ 30 เมตร และความสูงจากพื้นถึงเพดานราว 15 เมตร ทำให้บรรยากาศภายในไม่อึดอัด มีแสงธรรมชาติส่องเข้าถึงพอประมาณ แม้ต้องอาศัยไฟฉายเพื่อมองรายละเอียดบางจุด แต่โดยรวมถือว่าเดินสำรวจได้ง่ายและปลอดภัยกว่าถ้ำที่มีความซับซ้อนมากกว่านี้

 

ภายในถ้ำประดับไปด้วยหินงอกหินย้อยที่เกิดขึ้นจากการหยดตัวของแร่แคลไซต์ในชั้นหินปูนตลอดเวลานับพันปี ลวดลายตามผนังถ้ำสะท้อนถึงกระบวนการทางธรรมชาติที่ค่อย ๆ ก่อตัวขึ้นอย่างสงบงาม บางส่วนเป็นแท่งหินเรียวยาวหยดลงมาจากเพดาน บางส่วนก่อเป็นมวลหินซ้อนชั้นที่สวยงามและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของถ้ำหินปูน

 

เมื่อเดินลึกเข้าไปหลังโถงใหญ่ จะพบช่องถ้ำที่ทอดยาวลงไปต่อ เป็นพื้นที่ที่ต้องใช้ความระมัดระวังมากกว่าภายในโถงหลัก เนื่องจากอาจมีความมืดหรือพื้นผิวลื่น นักท่องเที่ยวทั่วไปจึงนิยมเดินสำรวจเฉพาะบริเวณโถงใหญ่ แต่ถ้าต้องการเดินต่อเข้าไปในส่วนลึก ควรมีไฟฉายและอุปกรณ์ที่เหมาะสม หรือมากับผู้ที่มีประสบการณ์ในการสำรวจถ้ำโดยเฉพาะ

 

สิ่งที่ทำให้ถ้ำสำพุงแตกต่างจากถ้ำทั่วไป คือคุณค่าทางโบราณคดีที่ซ่อนอยู่ภายในและบริเวณโดยรอบ กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนถ้ำสำพุงเป็นแหล่งโบราณคดีของจังหวัดสระแก้ว ซึ่งบ่งบอกว่าเคยมีการพบหลักฐานทางโบราณคดีที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ไม่ว่าจะเป็นร่องรอยการอยู่อาศัย เศษภาชนะ หรือเครื่องมือบางชนิด แม้ข้อมูลบางส่วนยังอยู่ในความดูแลของหน่วยงาน แต่การขึ้นทะเบียนก็เพียงพอที่จะยืนยันว่า ถ้ำสำพุงเป็นพื้นที่ที่มีความสำคัญในทางประวัติศาสตร์ของภูมิภาคตะวันออก

 

สำหรับนักท่องเที่ยว การมาเยือนถ้ำสำพุงไม่เพียงได้สัมผัสธรรมชาติอันสงบงาม แต่ยังได้จินตนาการถึงภาพของมนุษย์ในอดีตที่เคยใช้พื้นที่แห่งนี้มาก่อน การเดินในถ้ำที่เต็มไปด้วยลมเย็น เสียงสะท้อนของฝีเท้า และแสงสว่างที่ลอดเข้ามาจากปากถ้ำ ทำให้บรรยากาศภายในถ้ำเหมือนพาเราย้อนกลับไปในช่วงเวลาที่เคยมีผู้คนใช้ชีวิตอยู่ในพื้นที่เดียวกันนี้

 

ด้านการเดินทางมายังถ้ำสำพุงถือว่าสะดวกพอสมควร โดยเริ่มจากอำเภอเขาฉกรรจ์และมุ่งหน้าไปยังหมู่ที่ 12 ตำบลหนองหว้า ระยะทางประมาณ 16 กิโลเมตร ใช้ถนนสายหลักและถนนชุมชนสลับกัน สามารถนำรถยนต์ส่วนตัวไปจอดใกล้เชิงเขาได้ และเดินขึ้นไปยังลานปากถ้ำที่สูงจากพื้นดินประมาณ 15 เมตร ผู้ที่ไม่มีรถส่วนตัวสามารถใช้บริการรถรับจ้างท้องถิ่น นั่งรถมาลงเขาฉกรรจ์แล้วใช้รถเหมารับ–ส่งได้ตามตกลง

 

สำหรับผู้ที่วางแผนเที่ยวสระแก้วแบบเต็มวัน สามารถจัดถ้ำสำพุงร่วมกับแหล่งท่องเที่ยวอื่นในอำเภอเขาฉกรรจ์และพื้นที่ใกล้เคียง เช่น เขาฉกรรจ์ วัดถ้ำเขาฉกรรจ์ อุทยานแห่งชาติปางสีดา หรือสถานที่สำคัญในตัวเมืองสระแก้ว ทริปลักษณะนี้จะได้เห็นทั้งธรรมชาติ ภูเขา โบราณสถาน และวัฒนธรรมท้องถิ่นในจังหวัดเดียวกัน

 

ความสวยงาม เงียบสงบ และความสำคัญในเชิงโบราณคดีของถ้ำสำพุง คือสิ่งที่ทำให้สถานที่แห่งนี้น่าค้นหา แม้จะเป็นจุดท่องเที่ยวที่ไม่ดังมาก แต่กลับมีเสน่ห์แบบเรียบง่าย เหมาะกับทั้งนักเดินทางเดี่ยว ครอบครัวที่ชอบธรรมชาติ ผู้สนใจโบราณคดี และผู้ที่อยากหามุมสงบ ๆ ไว้พักใจท่ามกลางภูเขาหินปูนของจังหวัดสระแก้ว

 

 

ตอบ: เปิดให้เข้าชมได้ทุกวันในช่วง 08.00–17.00 น. แต่เพื่อความมั่นใจ ควรตรวจสอบข้อมูลล่าสุดจากหน่วยงานท้องถิ่นก่อนเดินทาง

 

ตอบ: โถงใหญ่มีแสงธรรมชาติพอประมาณ เดินได้สะดวก แต่หากต้องการสำรวจส่วนลึก ควรมีไฟฉายและเดินด้วยความระมัดระวัง

 

ตอบ: สามารถพาไปได้หากร่างกายพร้อมสำหรับการเดินขึ้นเขาระยะสั้น ควรดูแลอย่างใกล้ชิดและหลีกเลี่ยงช่วงเวลาที่อากาศร้อนจัด

 

ตอบ: ไม่เสียค่าเข้าชม สามารถเข้าชมได้ฟรี

 

ตอบ: สามารถใช้รถรับจ้างหรือรถสองแถวในพื้นที่ได้ โดยอาจให้ไปส่งที่หมู่ที่ 12 ตำบลหนองหว้า แล้วเดินต่อสู่เชิงเขา

 

ตอบ: ส่วนใหญ่พบค้างคาวและสัตว์ขนาดเล็กตามธรรมชาติ ยังไม่พบสัตว์อันตราย แต่ควรเดินในเส้นทางที่ปลอดภัย

 

ตอบ: ได้ สามารถเที่ยวต่อที่เขาฉกรรจ์ อุทยานแห่งชาติปางสีดา หรือตัวเมืองสระแก้วได้สะดวก