วัดท่าโรงตะวันออก

วัดท่าโรงตะวันออก เป็นวัดที่มีความเก่าแก่และมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ทางพระพุทธศาสนา ตั้งอยู่เลขที่ 66 บ้านท่าโรงตะวันออก หมู่ที่ 2 ตำบลวัดพริก อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก โดยสังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีที่ดินตั้งวัดทั้งหมดประมาณ 12 ไร่ 3 งาน ลักษณะพื้นที่ตั้งวัดเป็นที่ราบลุ่มริมฝั่งแม่น้ำน่านทางด้านตะวันออก ทำให้สภาพแวดล้อมโดยรอบเต็มไปด้วยความอุดมสมบูรณ์และมีบรรยากาศเงียบสงบเหมาะแก่การปฏิบัติธรรมและการประกอบกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา อาณาเขตของวัดมีความชัดเจนโดยทางด้านเหนือของวัดติดกับโรงเรียน ด้านใต้ติดกับถนนสาธารณะ ด้านตะวันออกติดกับที่ดินของชาวบ้านในพื้นที่ และด้านตะวันตกติดกับแม่น้ำน่านซึ่งเป็นเส้นทางน้ำสำคัญของจังหวัดพิษณุโลก

 

อาคารเสนาสนะภายในวัดท่าโรงตะวันออกประกอบด้วยอุโบสถที่สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2500 มีขนาดกว้าง 7 เมตร ยาว 12 เมตร ใช้เป็นสถานที่ประกอบสังฆกรรมและพิธีทางพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังมีศาลาการเปรียญซึ่งสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2521 มีขนาดกว้าง 14 เมตร ยาว 24 เมตร เป็นอาคารไม้ที่ใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนธรรมะ รวมถึงการประชุมสงฆ์และงานบุญต่าง ๆ อีกทั้งยังมีหอสวดมนต์ที่สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2507 ขนาดกว้าง 8 เมตร ยาว 16 เมตร เป็นอาคารไม้ที่ใช้สำหรับการสวดมนต์และประกอบกิจทางศาสนา กุฏิสงฆ์จำนวน 3 หลังถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่พักอาศัยของพระสงฆ์ผู้ปฏิบัติธรรม

 

ภายในอุโบสถประดิษฐานพระประธานปูนปั้นที่ชาวบ้านรู้จักกันในนาม “หลวงพ่อขาว” มีขนาดหน้าตักกว้าง 5 ศอก ถือเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่กับวัดที่ชาวบ้านให้ความเคารพศรัทธามาอย่างยาวนาน ส่วนพระประธานในศาลาการเปรียญมีขนาดหน้าตักกว้าง 12 นิ้ว สร้างและถวายโดยนายอรุณ ภักดิ์ประไพ เมื่อปี พ.ศ. 2525 ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการมีส่วนร่วมของชุมชนในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา

 

วัดท่าโรงตะวันออกมีประวัติการก่อสร้างย้อนไปถึงประมาณปี พ.ศ. 2400 เดิมทีเคยเป็นวัดร้างที่รู้จักกันในชื่อ “วัดท่าโรงตะวันขึ้น” ก่อนที่จะได้รับการบูรณะและเปลี่ยนชื่อมาเป็น “วัดท่าโรงตะวันออก” ในเวลาต่อมา วัดแห่งนี้ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2530 โดยเขตวิสุงคามสีมามีขนาดกว้าง 40 เมตร ยาว 80 เมตร ถือเป็นหลักฐานยืนยันถึงความสำคัญของวัดในฐานะศูนย์กลางการประกอบพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนาในชุมชน

 

เจ้าอาวาสที่ได้ดูแลวัดท่าโรงตะวันออกตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันมีทั้งหมด 6 รูป ได้แก่ พระเทียน พระอาจารย์โดด พระสด พระนาม พระจัด และพระอาการย์โบ สุมโน ซึ่งดำรงตำแหน่งตั้งแต่ปี พ.ศ. 2515 เป็นต้นมา แต่ละท่านได้มีบทบาทในการพัฒนาวัดและสืบสานกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาให้ดำเนินต่อไปอย่างไม่ขาดสาย

 

วัดท่าโรงตะวันออกนับเป็นอีกหนึ่งวัดที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ ศิลปกรรม และศรัทธาของชุมชนในจังหวัดพิษณุโลก สะท้อนถึงความผูกพันของชาวบ้านกับพระพุทธศาสนาที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ความสงบเรียบง่ายของวัดริมแม่น้ำน่านแห่งนี้ยังคงดึงดูดให้ผู้คนเข้ามากราบไหว้ ทำบุญ และแสวงหาความสงบทางใจ อีกทั้งยังเป็นสถานที่เรียนรู้ร่องรอยประวัติศาสตร์ที่แสดงให้เห็นถึงพลังศรัทธาและความร่วมมือของชุมชนที่ช่วยกันดูแลรักษาสืบทอดมาจนถึงทุกวันนี้